3. Hukuk Dairesi 2020/4006 E. , 2021/1313 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki eğitim ve öğretim giderlerinden kaynaklanan alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili ile davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, Deniz Harp Okulu komutanlığında görevli bulunan davalı Dz.Yzb...."ın 18 Mart 2001"de firar etmesi nedeni ile emekliye sevk edildiğini,davalının silahlı kuvvetlerde öğrenci olarak okula kayıt yaptırdığında yüklenme senedi imzalandığını, diğer davalıların da kefil olduklarını davalı ..."ın okula girişinden re"sen emekliye sevk edilmesine kadar şahsına yapılan gider ve maliyet tutanaklarına göre 508.740.889.230 TL masraf yapıldığını yaptığı hizmetin karşılığı 225.801.294.375 TL düşüldükten sonra kalan kısmın davalıdan tahsilinin gerekli olduğunu ileri sürerek fazlaya ilişkin talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydı ile 282.940,00 TL"nin sarf tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalılar vekili, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, ... hakkındaki davanın kısmen kabulü ile davaya konu 9.290,87 TL asıl alacak, asıl alacağa dava tarihine kadar uygulanan 26.112,94 TL işlenmiş faiz ve 37.163,45 TL cezai şart olmak üzere toplam 72.567,26 TL alacağın davalı ..."tan alınarak davacıya verilmesine,hükmedilen tazminatta asıl alacak olan 9.290,87 TL kısmına dava tarihinden itibaren yasal faiz yürütülmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiş; hüküm, taraflarca temyiz edilmiştir. Kapatılan Yargıtay 18. Hukuk Dairesi’nin 24/03/2016 tarih 2016/458 E.,2016/5011 K. numaralı bozma ilamı ile ""926 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun 112. maddesinin 4. fıkrasında “Yabancı memleketlere öğrenim, staj, kurs, ihtisas veya görgü ve bilgilerini artırmak amacıyla gitmiş olanlardan durumları yukarıdaki fıkralar hükümlerine uyanlar hakkında o fıkra hükümleri uygulanmakla birlikte orada bulundukları süre içerisinde aldıkları aylık ve Devletçe yapılan masrafların dört katı ayrıca tazminat olarak alınır” düzenlemesi uyarınca davalıya bu fıkra uyarınca yapılan giderler üzerinden dört katı cezai şart hesaplanması gerekirken, yurtiçi masraflarda dahil edilmek suretiyle yurtiçi ve yurtdışı toplam masrafları üzerinden cezai şart hesaplayan rapora göre hüküm kurulmuş olmasını, dava tarihinden sonra yürürlüğe giren 112 maddesinin 1. fıkrası değişikliği nedeni ile davalı lehine getirilen düzenlemeye göre davalının mecburi hizmet süresinin 10 yıl olarak kabulü ile buna göre hesaplama yapılması gerekirken, davalının yerine getirdiği mecburi hizmetin 10 yılı aşmaması nedeniyle bu düzenlemeden yararlanamayacağı gerekçesiyle davalının mecburi hizmet süresini 15 yıl üzerinden hesaplayan rapora göre hüküm kurulmuş olması doğru görülmemiş ve taraflar arasındaki uyuşmazlığın 09.11.2013 günlü Resmi Gazete"de yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunan Türk Silahlı Kuvvetleri Personelinin Öğrenim, Eğitim ve Yetiştirme Masraflarının Tespitine Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik"in 1. maddesi ile yapılan düzenleme çerçevesinde değerlendirilip oluşacak sonuç doğrultusunda bir karar verilmek üzere bozulmasına karar verilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda davalı olarak gösterilen ..., ... ve ... hakkında 15/11/2006 tarihli 2003/740 Esas 2006/462 Karar sayılı ilamıyla verilen ret kararının kesinleşmesi nedeniyle bu davalılar hakkında değerlendirme yapılmamış bozma ilamında belirtilen kanunları değerlendirmek üzere alınan bilirkişi raporu doğrultusunda davalı ... hakkındaki davanın kısmen kabulü ile davaya konu 84.755,78 TL alacağın davalı ..."dan alınarak davacıya verilmesine,hükmedilen tazminatta asıl alacak olan 7.649,96 TL kısmına dava tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre; davacı vekili ve davalı ... vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Dava, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu"nundan kaynaklanan eğitim ve öğretim alacağının tahsili istemine ilişkindir.
926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu"nun 112. maddesinin 4.fıkrasında ""Yabancı memleketlere öğrenim, staj, kurs, ihtisas veya görgü ve bilgilerini artırmak amacıyla gitmiş olanlardan durumları yukarıdaki fıkralar hükümlerine uyanlar hakkında o fıkra hükümleri uygulanmakla birlikte orada bulundukları süre içerisinde aldıkları aylık ve Devletçe yapılan masrafların dört katı ayrıca tazminat olarak alınır. "" hükmü yer almaktadır.
Türk Silahlı Kuvvetleri Personelinin Öğrenim, Eğitim ve Yetiştirme Masraflarının Tespitine Dair Yönetmelik’in Maliyet hesabı başlıklı 5. maddesinin c bendinde ""Yurt dışına öğrenim, staj, kurs, ileri ihtisas veya bilgi ve görgülerini artırmak maksadıyla gitmiş olanlardan, durumları 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’nun 112 nci maddesinin dördüncü fıkrasına uyanlara, orada bulundukları süre içerisinde ödenen aylık ve devletçe yapılan masrafların dört katı tutarındaki tazminatın maliyet hesabında dikkate alınacağı belirtilmiş, yine yönetmeliğin hesaplama ve takip yöntemi başlıklı 6. maddesinin (a) bendinde mecburi hizmet süresinin eksik kalan kısmı dikkate alınacağı yer almaktadır.Bu durumda davalı ... için 926 sayılı Yasa’nın 112/4 maddesi uyarınca yurtdışında yapılan giderler üzerinden cezai şart noksan hizmet süresine orantılanarak karar verilmemesi hatalı olup bozmayı gerektirir.
3-Davalı ...’ın borcu, dava tarihinden sonra yürürlüğe giren yasa ve yönetmelik değişikliği hükümlerine göre belirlenmiş olduğundan; taraflar yararına hükmedilecek vekalet ücreti ile yargılama giderlerinin, dava tarihindeki haklılık miktarlarına göre tespiti gerekir. Bu sebeple; mahkemece, yargılama sırasında yürürlüğe giren 6318 sayılı Kanun ve 09.11.2013 tarihli yönetmelik değişikliği yürürlüğe girmemiş olsaydı davaya konu asıl alacağın ret ve kabul edilecek miktarları bilirkişiye hesap ettirilip bu miktarlar üzerinden davada kendisini vekille temsil ettiren taraflar yararına vekalet ücretine ve yargılama giderlerine hükmedilmesi gerektiğinin düşünülmemesi hatalı olup bozmayı gerektirir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davacı vekili ve davalı ...’ın ikinci ve üçüncü bendin kapsamı dışındaki sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın temyiz eden davalı yararına, üçüncü bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın temyiz eden davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nin geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nin 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 11/02/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.