Adalet Bakanlığı"nın, 27/02/2018 tarihli yazısı ile kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan sanık ... hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ve 5 yıl denetim süresi belirlenmesine, ayrıca 6545 sayılı Kanun ile değişik TCK"nın 191/3. maddesi gereğince 1 yıl süre ile tedavi ve denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına dair Bergama Ağır Ceza Mahkemesi’nin 16/03/2016 tarihli ve 2016/7 esas, 2016/59 sayılı kararı ile; sanığın tedavi ve denetimli serbestlik kararının gereklerine uyduğundan bahisle davanın düşürülmesine ilişkin Bergama Ağır Ceza Mahkemesi’nin 20/06/2017 tarihli ve 2016/7 esas, 2016/59 sayılı ek kararının kanun yararına bozulmasına yönelik talebi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"nca 07/03/2018 tarihli ihbar yazısı ekinde dosyanın Dairemize gönderildiği anlaşıldı.
Dosya incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
A) Konuyla ...:
1- Sanık hakkında 24/06/2010 tarihinde işlediği iddia edilen kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan dolayı yapılan yargılama sonucunda, Bergama Ağır Ceza Mahkemesi"nin 15/10/2010 tarihli ve 2010/98 esas, 2010/109 sayılı kararı ile TCK"nın 191/ 2. maddesi gereğince tedavi ve denetimli serbestlik tedbirine karar verildiği, bu kararın temyiz edildiği ancak Yargıtay 9. Ceza Dairesi"nin 21/10/2015 tarihli ve 2015/7460 esas, 2015/6724 sayılı ilamı ile tedavi ve denetimli serbestlik tedbirine ilişkin kararın itiraz yoluna tâbi olduğundan bahisle dosyanın mahkemesine iade edildiği,
2- İtiraz incelemesini yapan Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi"nin 22/12/2015 tarihli ve 2015/1074 değişik iş sayılı kararı ile, 28/06/2014 tarihinde yürürlüğe giren 6545 sayılı Kanun ile değişik TCK"nın 191. maddesi kapsamında lehe düzenlemenin belirlenmesi için itirazın kabulü ile tedavi ve denetimli serbestlik tedbirine ilişkin kararın kaldırılmasına karar verildiği,
3- Bunun üzerine mahkemece yapılan yargılama sonucunda, Bergama Ağır Ceza Mahkemesi’nin 16/03/2016 tarihli ve 2016/7 esas, 2016/59 sayılı kararı ile, sanığın TCK"nın 191/1 ve 62/1. maddeleri uyarınca 10 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına, 6545 sayılı Kanun ile değişik 5320 sayılı Kanun"un geçici 7/2. maddesi gereğince hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına, 5 yıl süreyle denetime tabi tutulmasına ve 6545 sayılı Kanun ile değişik TCK"nın 191/3. maddesi gereğince 1 yıl süre ile tedavi ve denetimli serbestlik tedbirine tabi tutulmasına karar verildiği,
4- Sanığın tedavi ve denetimli serbestlik tedbirinin gereklerini yerine getirdiğinin bildirilmesi üzerine, Bergama Ağır Ceza Mahkemesi’nin 20/06/2017 tarihli ve 2016/7 esas, 2016/59 sayılı ek kararı ile 6545 sayılı Kanun ile değişik TCK"nın 191/5. maddesi gereğince “kamu davasının düşürülmesine” karar verildiği ve kararın yasa yolu incelemesinden geçmeksizin kesinleştiği,
Anlaşılmıştır.
B) Kanun Yararına Bozma Talebi:
Kanun yararına bozma talebi ve ihbar yazısında, " 1-Bergama Ağır Ceza Mahkemesinin 16/03/2016 tarihli ve 2016/7 esas, 2016/59 sayılı sayılı kararı bakımından yapılan değerlendirmede; 6545 sayılı Kanun ile 5320 sayılı Kanun"a eklenen geçici 7. maddenin 2. fıkrasında yer alan, “Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla Türk Ceza Kanununun 191 inci maddesinde tanımlanan suç nedeniyle yürütülen kovuşturmalarda, hakkında daha önce denetimli serbestlik veya tedavi tedbiri uygulanmayan kişilerle ilgili olarak 191 inci madde hükümleri çerçevesinde hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilir.” biçimindeki düzenleme gereğince, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmesi sonrasında sanık hakkında ayrıca 6545 sayılı Kanun ile değişik 5237 sayılı Kanun’un 191/3. maddesi uyarınca 1 yıl süre ile denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına karar verilmiş ise de; anılan Kanun"un 191/3. maddesindeki " Erteleme süresi zarfında şüpheli hakkında asgari bir yıl süreyle denetimli serbestlik tedbiri uygulanır. Bu süre Cumhuriyet savcısının kararı ile üçer aylık sürelerle en fazla bir yıl daha uzatılabilir. Hakkında denetimli serbestlik tedbiri verilen kişi, gerek görülmesi hâlinde denetimli serbestlik süresi içinde tedaviye tabi tutulabilir." şeklindeki düzenlemeden de anlaşılacağı üzere, anılan maddenin uygulama alanının uyuşturucu madde bulundurmak veya kabul etmek suçundan başlatılan soruşturma aşamasında kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilmesi hâli ile sınırlı olduğu gözetilmeksizin sanık hakkında 1 yıl süre ile denetimli serbestlik tedbirine hükmedilmesinde,
2- Bergama Ağır Ceza Mahkemesinin 20/06/2017 tarihli ve 2016/7 esas, 2016/59 sayılı ek kararı bakımından yapılan değerlendirmede;
Bergama Ağır Ceza Mahkemesinin 16/03/2016 tarihli ve 2016/7 esas, 2016/59 sayılı kararı ile, sanık hakkındaki hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmesi nedeniyle artık 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunun 231. maddesinde düzenlenen hükmün açıklanmasının geri bırakılması hükümlerinin geçerli olduğu ve aynı maddenin 8. fıkrasına göre sanığın 5 yıllık denetim süresine tâbi bulunduğu, bu durumda anılan maddenin onuncu ve onbirinci fıkralarında düzenlenen kanunî koşullarının gerçekleşmesi durumuna göre sanığın hukukî durumunun belirlenmesi gerektiği gözetilmeden, sanık hakkında verilen denetimli serbestlik kararının gereklerine uyduğundan bahisle düşme kararı verilmesinde, isabet görülmemiştir.” denilerek, Bergama Ağır Ceza Mahkemesi’nin 16/03/2016 tarihli ve 2016/7 esas, 2016/59 sayılı kararı ile; 20/06/2017 tarihli ve 2016/7 esas, 2016/59 sayılı ek kararının bozulması istenmiştir.
C) Konunun Değerlendirilmesi:
(1) Sanık hakkında 6545 sayılı Kanun uyarınca hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ve tedavi ve denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına dair Bergama Ağır Ceza Mahkemesi’nin 16/03/2016 tarihli ve 2016/7 esas, 2016/59 sayılı kararına yönelik kanun yararına bozma talebinin incelenmesi:
Her ne kadar kanun yararına bozma talebinde, sanık hakkında 6545 sayılı Kanun ile değişik 5320 sayılı Kanun"un geçici 7/2. maddesi gereğince hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildikten sonra ayrıca 6545 sayılı Kanun ile değişik TCK"nın 191/3. maddesi gereğince 1 yıl süre ile tedavi ve denetimli serbestlik tedbirine tabi tutulmasına karar verilmesinin yasaya aykırı olduğu ileri sürülmüş ise de,
28/06/2014 tarihinde yürürlüğe giren 6545 sayılı Kanun"la yapılan değişiklik sonucunda, "kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmak ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak" suçu nedeniyle yürütülen soruşturmalarda, öncelikle TCK’nın 191. maddesinin 2. fıkrası uyarınca beş yıl süreyle kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilecek, 3. fıkrası uyarınca da erteleme süresi zarfında şüpheli hakkında asgari bir yıl süreyle denetimli serbestlik tedbiri uygulanacak, ayrıca gerek görülmesi hâlinde denetimli serbestlik süresi içinde tedaviye tabi tutulabilecektir. Bununla birlikte, 6545 sayılı Kanun’un yürürlüğe girdiği 28/06/2014 tarihinden öncesine ilişkin olarak izlenecek yolu göstermek üzere 5320 sayılı Kanun"a eklenen geçici 7. maddenin 2. fıkrasında yer alan "Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla Türk Ceza Kanununun 191 inci maddesinde tanımlanan suç nedeniyle yürütülen kovuşturmalarda, hakkında daha önce denetimli serbestlik veya tedavi tedbiri uygulanmayan kişilerle ilgili olarak 191 inci madde hükümleri çerçevesinde hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilir." şeklindeki düzenleme uyarınca, 28.06.2014 itibarıyla "kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmak ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak" suçu nedeniyle hakkında daha önce denetimli serbestlik veya tedavi tedbiri uygulanmayan sanık hakkında 6545 sayılı Kanun"la değişik TCK’nın 191. maddesi çerçevesinde hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilecek ve soruşturma aşamasında Cumhuriyet savcısı tarafından verilen denetimli serbestlik ve gerekli görülmesi halinde tedavi kararlarının, kovuşturma aşamasında mahkeme tarafından verilmesi sağlanacaktır. 6545 sayılı Kanun ile 5320 sayılı Kanun’a eklenen geçici 7. maddenin kanun tasarısı gerekçesinde yer alan “Tasarıya geçici madde eklenmek suretiyle, görülmekte olan davalarda 191 inci madde kapsamında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilmesi ve ilgili hakkında denetimli serbestlik tedbiri uygulanması sağlanmaktadır.” ifadesine nazaran kanun değişikliğinin amacı da bu yöndedir. Bu şekilde, 6545 sayılı Kanun öncesi dönemde soruşturma ve kovuşturma aşamasında hakkında tedavi ve denetimli serbestlik tedbiri uygulanmamış olan kişilere bu hak tanınmış olacaktır. Kişilerin uyuşturucu madde kullanmaktan uzak tutulmaları ve gerekli görülmesi halinde tedavilerinin yapılarak topluma kazandırılmalarına imkan sağlamak amacıyla, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ilişkin denetim süresi içinde yasada belirlenen süreler dahilinde denetimli serbestlik ve tedavi gibi yükümlülüklere hükmedilmesi kovuşturmayı yapan mahkemenin yetkisindedir.
Açıklanan nedenlerle, somut olayda mahkemece 6545 sayılı Kanun ile "kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmak ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak" suçuna ilişkin yapılan değişiklikler uyarınca sanığın hukuki durumunun değerlendirilip hakkında daha önce soruşturma aşamasında kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı verilmediğinden dolayı denetimli serbestlik veya tedavi tedbiri uygulanmayan sanık hakkında TCK’nın 191. maddesi çerçevesinde hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildikten sonra, aynı maddenin 3. fıkrasında düzenlenen denetimli serbestlik tedbirinin de uygulanmasına karar verilmesi yasaya uygun olup, (1) numaralı kanun yararına bozma talebi yerinde görülmemiştir.
(2) Sanığın tedavi ve denetimli serbestlik kararının gereklerine uyduğundan bahisle davanın düşürülmesine ilişkin Bergama Ağır Ceza Mahkemesi’nin 20/06/2017 tarihli ve 2016/7 esas, 2016/59 sayılı ek kararına yönelik kanun yararına bozma talebinin incelenmesi:
Her ne kadar mahkemece, sanığın hükmün açıklanmasının geri bırakılması ile birlikte 6545 sayılı Kanun ile değişik TCK"nın 191/3. maddesi gereğince hükmedilen tedavi ve denetimli serbestlik tedbirinin gereklerini yerine getirdiğinden bahisle kamu davasının düşmesine karar verilmiş ise de,
Yukarıda açıklandığı üzere, somut olayda olduğu gibi 6545 sayılı Kanun ile 5320 sayılı Kanun"a eklenen geçici 7. maddenin 2. fıkrası uyarınca, daha önce denetimli serbestlik veya tedavi tedbiri uygulanmayan sanık hakkında 6545 sayılı Kanun"la değişik TCK’nın 191. maddesi çerçevesinde hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ve soruşturma aşamasında uygulanmamış olan denetimli serbestlik ve gerekli görülmesi halinde tedavi tedbirine karar verilmesi durumunda, TCK’nın 191. maddesindeki özel hükümlerin uygulanması gerektiği, bu maddeye göre de sanığın sadece 1 yıllık tedavi ve denetimli serbestlik tedbirinin gereklerini yerine getirdiğinden bahisle kamu davasının düşmesine karar verilmesinin mümkün olmadığı, sanığın hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına bağlı olarak belirlenen 5 yıllık denetim süresinin tamamını TCK’nın 191/4. maddesi uyarınca tekrar kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde bulundurmadan ve uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmadan geçirmesi gerektiği, soruşturma aşamasındaki sürece ilişkin kıyasen uygulanması gereken TCK’nın 191/7. maddesindeki “Şüpheli erteleme süresi zarfında dördüncü fıkrada belirtilen yükümlülüklere aykırı davranmadığı ve yasakları ihlal etmediği takdirde, hakkında kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilir.” şeklindeki düzenlemenin bu yönde olduğu anlaşıldığından, henüz 5 yıllık denetim süresi kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçu işlenmeksizin geçirilmeden, sanığın yalnızca bu 5 yıllık denetim süresi içindeki 1 yıl süreli tedavi ve denetimli serbestlik tedbirinin gereklerini yerine getirdiğinden bahisle kamu davasının düşmesine karar verilmesi yasaya aykırı olup, sanık lehine verilmiş olan bu karardan dolayı yeniden yargılama yapılmamak ve aleyhe sonuç doğurmamak üzere, hukuka aykırılığa işaret edilerek, (2) numaralı kanun yararına bozma talebi bu yönü ile ve değişik gerekçe ile kabul edilmiştir.
D) Karar :
Açıklanan nedenlere göre;
1- Sanık hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildikten sonra 6545 sayılı Kanun ile değişik 5237 sayılı Kanun’un 191/3. maddesi uyarınca 1 yıl süre ile tedavi ve denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına ilişkin Bergama Ağır Ceza Mahkemesi’nin 16/03/2016 tarihli ve 2016/7 esas, 2016/59 sayılı kararına yönelik (1) numaralı kanun yararına bozma talebinin REDDİNE,
2- Sanığın 1 yıl süre ile uygulanan tedavi ve denetimli serbestlik tedbirinin gereklerini yerine getirdiğinin bildirilmesi üzerine, “kamu davasının düşürülmesine” dair Bergama Ağır Ceza Mahkemesi’nin 20/06/2017 tarihli ve 2016/7 esas, 2016/59 sayılı ek kararının 5271 sayılı CMK"nın 309. maddesinin 3. fıkrası ile 4.fıkrasının (c) bendi uyarınca, aleyhe sonuç doğurmamak ve yeniden yargılama yapılmamak üzere kanun yararına BOZULMASINA, dosyanın Adalet Bakanlığı"na iletilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"na gönderilmesine,
19.04.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.