MAHKEMESİ :İş Mahkemesi


Davacı, Kurumca düzenlenen ödeme emirlerinin iptaline, yaşlılık aylığı üzerine konan haczin kaldırılmasına, yapılan kesintilerin faiziyle tahsiline, karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

K A R A R
Dava, davalı ... tarafından prim borcu nedeniyle yapılan icra takibi sonucu dava dışı ...Tarımsal Kalkınma Kooperatifi yönetim kurulu başkanı sıfatıyla davacının emekli maaşına konan haczin kaldırılması istemine ilişkindir.
Mahkemece, istemin reddine karar verilmiştir.
Davacının, dava dışı (borçlu) ...Tarımsal Kalkınma Kooperatifi yönetim kurulu başkanı olduğu; Kurumun, dava dışı borçlu ...Tarımsal Kalkınma Kooperatifi"nin muhtelif dönemlerine ait prim borçlarından dolayı, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun çerçevesinde muhtelif sayılı dosyalar üzerinden takip başlattığı; anılan borçlu kooperatife ödeme emri tebliğ edildiği, davacıya kendi adına düzenlenen hacze konu .../.../2014 tarih 14253566 sayı 2008/19922, 2008/13329 ve ... takip numaralı ödeme emirlerinin tebliğ edildiğine ilişkin dosyada tebliğ belgesinin bulunmadığı, diğer muhtelif takip sayılı ödeme emirlerinin ise davacı adına düzenlenmeden davacıya tebliğ edildiği,... İl Müdürlüğü"nün .../.../2012 tarih B............4.09.01.00 V III-İ-TK 6003 sayılı haciz yazısıyla davacının muhtefip takip dosyalarından 400.000,00 TL üzerinden 2103230867 tahsis sayılı yaşılık aylığının ...4"ü üzerine haciz konulduğu anlaşılmaktadır..
506 sayılı Yasa’nın 80/.... maddesi hükmü gereğince, sigorta primlerini haklı sebepleri olmaksızın, yasal süresi içerisinde tahakkuk ve tediye etmeyen kamu kurum ve kuruluşlarının tahakkuk ve tediye ile görevli kamu görevlileri, mesul muhasip, sayman ile tüzel kişiliği haiz diğer işverenlerin üst düzeydeki yönetici veya yetkilileri kuruma karşı işveren ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludur. Anılan yasa maddesi gereğince, prim borçlarından ötürü borçlu şirketin üst düzey yöneticileri hakkında da aynı borç nedeniyle ödeme emri çıkartılması bu yasa gereğidir.
Öte yandan, 6183 sayılı Yasa"nın .... maddesinde de, ( Değişik madde: ....07.1998 - 4369/.... m. ) limited şirket ortakları ( Değişik ibare: 04.06.2008 - 5766 S.K./3. m. ) şirketten tamamen veya kısmen tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceği anlaşılan amme alacağından sermaye hisseleri oranında doğrudan doğruya sorumlu olurlar ve bu Kanun hükümleri gereğince takibe tabi tutulurlar. (Ek fıkra: 04.06.2008 - 5766 S.K./3. m.) Ortağın şirketteki sermaye payını devretmesi halinde, payı devreden ve devralan şahıslar devir öncesine ait amme alacaklarının ödenmesinden birinci fıkra hükmüne göre müteselsilen sorumlu tutulur. (Ek fıkra: 04.06.2008 - 5766 S.K./3. m.) Amme alacağının doğduğu ve ödenmesi gerektiği zamanlarda pay sahiplerinin farklı şahıslar olmaları halinde bu şahıslar, amme alacağının ödenmesinden birinci fıkra hükmüne göre müteselsilen sorumlu tutulur.
506 sayılı Yasa"nın 121. maddesinin 1. fıkrası hükmü " bu kanun gereğince bağlanacak gelir veya aylıklar ve sağlanacak yardımlar nafaka borçları dışında haciz veya başkasına devir ve temlik edilemez" şeklinde iken 6....2004 tarihinde yürürlüğe giren 5198 sayılı Yasanın .... maddesi ile " nafaka borçları " ibaresinden sonra gelmek üzere " ... ve bu kanunun 80. maddesine göre takip ve tahsili gereken alacaklar "ibaresi eklenerek yapılan değişiklikle prim borçlarından dolayı da yaşlılık aylığına haciz konulacağı öngörülmüştür. Kurumun prim alacakları Amme Alacağı niteliğinde olup prim alacakları yönünden yapılan yasal düzenlemelerin kamu düzeniyle ilgili olduğundan 506 sayılı Kanunun 121. maddesinde 5198 sayılı Yasa ile yapılan değişikliğin görülmekte olan davalarda ve giderek dava konusu uyuşmazlıkta da uygulanması gerekir.
Haciz işleminin yapılabilmesi için 6183 Sayılı Yasa hükümlerine uygun olarak yürütülen bir takip ve usulüne uygun olarak ödeme emri tebliğ edilmesi gerekir. Bir başka ifade ile davacı hakkında kesinleşmiş bir icra takibi bulunmalıdır.
Ödeme emrinin hukuka uygun sayılabilmesi için, 6183 sayılı Kanunun 55. maddesinde belirtilen usule göre düzenlenmiş olması gerekir. Başka bir ifade ile usulüne uygun bir ödeme emri bazı zorunlu bilgileri içermelidir. Bu bilgilerin neler olması gerektiği 55. maddede "Ödeme emrinde borcun asıl ve ferilerinin mahiyet ve miktarları, nereye ödeneceği, müddetinde ödemediği veya mal bildiriminde bulunmadığı takdirde borcun cebren tahsil ve borçlunun mal bildiriminde bulununcaya kadar üç ayı geçmemek üzere hapis ile tazyik olunacağı, gerçeğe aykırı bildirimde bulunduğu takdirde hapis ile cezalandırılacağı kayıtlı bulunur. Ayrıca, borçlunun 114 üncü maddedeki vazifeleri ve bu vazifeleri yerine getirmediği takdirde hakkında tatbik edilecek olan ceza bu ödeme emrinde kendisine bildirilir. " şeklinde sayılmıştır..
Kanunda belirlenen şekline uygun olarak düzenlenmesi gereken ödeme emri ile kamu borçlularından, borçlarını yedi gün içinde ödemeleri veya aynı süre içerisinde mal bildiriminde bulunmaları istenir. Bu süre içinde borcun ödenmemesi halinde başvurulacak yaptırım. Kamu İcra Hukuku"na özgü olan; haciz, teminatın paraya çevrilmesi ya da iflas gibi cebren takip işlemleridir. Dolayısıyla, ödeme emrinin gönderilmesi, borçluya borcunu ödemesi gerektiğini hatırlatan basit bir uyarı yazısı olmaktan çok borçla ve ödemeyle ilgili bütün ayrıntıları içeren ve kamu borçlusu açısından son derece önemli hukukî sonuçlara yol açabilen bir idari işlemdir.
Ödeme emri düzenlenirken borçlunun adı, adresi, sıfatı, borcun asıl ve fer"ilerinin mahiyet ve miktarı tam olarak yazılmalıdır. Ayrıca borcun asıl ve fer"ileri ile bunların nitelikleri, nereye ödeneceği, süresinde ödenmediği takdirde borcun zorla tahsil edileceği ve mal bildiriminde bulununcaya kadar hapis ile cezalandırılacağı hususlarına yer verilmelidir.
Ödeme emrinde bulunması gereken zorunlu unsurlardan bir diğeri ise, borcun nereye ödeneceği, süresinde ödemediği veya mal bildiriminde bulunmadığı takdirde borcun cebren tahsil ve borçlunun mal bildiriminde bulununcaya kadar üç ayı geçmemek üzere hapis ile tazyik olunacağı, gerçeğe aykırı bildirimde bulunduğu takdirde hapis ile cezalandırılacağının yazılı olmasıdır (m.55). Borçlunun süresinde ödemede bulunmadığı takdirde kendisine yaptırım uygulanacak olması karşısında, Anayasanın "Temel Hak ve Hürriyetlerin Korunması" başlıklı 40. maddesine göre; Devlet, "işlemlerinde, ilgili kişilerin hangi kanun yolları ve mercilere başvuracağını ve sürelerini belirtmek" zorundadır (m. 40/2). Belirtilen hususları içermeyen ödeme emri usulüne uygun olarak düzenlenmiş bir ödeme emri niteliğini haiz olmadığından geçerli kabul edilmeyecektir.
Somut olayda, takibin 6183 Sayılı Yasa hükümlerine uygun olarak yürütülmediği, davacıya kendi adına düzenlenen hacze konu .../.../2014 tarih 14253566 sayı 2008/19922, 2008/13329 ve ... takip numaralı ödeme emirlerinin davacıya tebliğ edilip edilip edilmediğinin araştırılmadığı, ayrıca mezkur ödeme emirlerinin ihtarat içeren arka sayfalarının bulunup bulunmadığının da araştırılmadığı, diğer muhtelif takip sayılı ödeme emirlerinin ise davacı adına düzenlenmeden davacıya tebliğ edildiği, davacıya usulüne uygun olarak ödeme emri tebliğ edilmeden hakkında haciz işlemlerine başlanıldığı anlaşılmaktadır.
Yapılacak iş; davacıya kendi adına düzenlenen hacze konu .../.../2014 tarih 14253566 sayı 2008/19922, 2008/13329 ve ... takip numaralı ödeme emirlerinin davacıya tebliğ edilip edilip edilmediğini araştırmak, ayrıca mezkur ödeme emirlerinin ihtarat içeren arka sayfalarının bulunup bulunmadığını, usulüne uygun bir ödeme emri olup olmadığını araştırmak, bu ödeme emirleri bakımından usulüne uygun bir ödeme emri düzenlenerek davacıya tebliğ edildiğinin anlaşılması halinde süresinde yapılan bir itiraz da bulunmadığından, yaşlılık aylığına konulan haczin bu ödeme emirleri bakımından hukuka uygun olduğuna karar vermek; diğer muhtelif takip sayılı ödeme emirlerinin ise davacı adına düzenlenmeden davacıya tebliğ edildiği anlaşıldığından, 6183 Sayılı Yasa hükümlerine uygun olarak yürütülen bir takip ve usulüne uygun olarak ödeme emri tebliğ edilmemiş olması nedeni ile yapılan haciz işlemi yasal olmadığından davanın kabulü ile haczin kaldırılmasına ve davacının yaşlılık aylığından yapılan kesintilerin iadesine karar vermekten ibarettir
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 08.03.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.