16. Hukuk Dairesi 2016/4893 E. , 2018/6936 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :... MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : ... TESPİTİNE İTİRAZ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
... sırasında ... İli, .... İlçesi, ... Köyü çalışma alanında bulunan 182 ada, 53 parsel sayılı, 994.544,59 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz kadim mera olduğu gerekçesiyle orta malı mera niteliğinde sınırlandırılarak tespit edilmiştir. Davacı ..., irsen intikal, taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, dava konusu 182 ada, 53 parsel sayılı taşınmazın ... tespitinin iptali ile fen bilirkişisi ..."ın 02.07.2015 tarihli raporuna ekli haritada (A) harfi ile gösterilen tarla vasıflı 17.661,60 metrekarelik kısmının en son ada parsel numarası verilerek ....mirasçıları adlarına payları oranında tapuya kayıt ve tesciline, 182 ada, 53 nolu mera parselinin dava dışı kalan kısmının ise ... tespiti gibi mera olarak sınırlandırılmasına karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, temyize konu çekişmeli 182 ada 53 parsel sayılı taşınmazın teknik bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen bölümü üzerinde davacı taraf yararına kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile taşınmaz edinme koşullarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Şöyle ki, çekişmeli taşınmaz mera vasfıyla tespit görüp, sınırlandırılmasına rağmen mahkemece taşınmazın niteliği ile ilgili olarak 3 kişilik uzman ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulundan ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmamış, uydu ve hava fotoğrafları istenmemiş, taşınmazın temyize konu bölümü ile kalan bölümü arasında ayırıcı unsur bulunup bulunmadığı araştırılmamış, yan görünüş krokisi çizdirilmemiş, çekişmeli mera parseli sınırındaki 52 parsel sayılı taşınmaz ile şahıslar adına tespit edilen diğer parsellerin onaylı tutanak suretleri ve dayanağı olan belgeler dosya arasına getirtilip incelenmemiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve inceleme ile karar verilemez.
Hal böyle olunca, doğru sonuca varılabilmesi için, öncelikle dava konusu mera parseli sınırındaki tüm parsellerin onaylı tutanak suretleri ve dayanağı olan belgelerle, tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesi zaman dilimi içerisinde çekilmiş farklı tarihlere ait en az 3 adet stereoskopik hava fotoğrafı ve bu hava fotoğrafları kullanılarak üretilmiş memleket haritaları ile temin edilebilen en eski ve yeni tarihli yüksek çözünürlüklü uydu fotoğrafları getirtilerek dosya arasına konulmalı, bundan sonra mahallinde, komşu köylerden, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişilerle, aynı yönteme göre tespit edilecek taraf tanıkları, tespit bilirkişilerinin tamamı, 3 kişilik ziraat bilirkişi kurulu ve jeodezi ve fotogrametri uzmanı huzuruyla yeniden keşif yapılmalıdır. Taşınmazın başında icra edilecek keşif sırasında dinlenecek yerel bilirkişi, tespit bilirkişileri ve taraf tanıklarından taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı, öncesinin mera, yaylak veya kışlak olup olmadığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, mahkeme hakiminin taşınmaza ilişkin ayrıntılı gözlemi tutanağa geçirilmeli, ziraat mühendislerinden oluşan 3 kişilik bilirkişi kurulundan, dava konusu taşınmazın kadim nitelikte yani öncesi bilinmeyen zamandan beri köy halkının yalnızca hayvan otlatmak amacı ile kullandığı, başkaca bir tasarrufta bulunulmayan otlakiye niteliğinde olup olmadığı, taşınmazın (A) bölümünün meranın bütünlüğünü bozup bozmadığı, bu bölümün toprak yapısı, eğimi, bitki deseni ve diğer yönlerden dava konusu taşınmazın diğer bölümünden nasıl ayrıldığı, aralarında doğal ya da yapay ayırt edici bir sınır bulunup bulunmadığı, taşınmaz bölümünün meradan açılan bir yer olup olmadığı, meranın devamı niteliğinde olup olmadığı hususlarını açıklayan, tarımsal niteliğini belirten, taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğrafları ve yan görünüş (kesit) krokisi ile, somut verilere dayalı ayrıntılı rapor alınmalı, hava ve uydu fotoğraflarının keşifte uygulanması suretiyle bilirkişi ve tanık beyanları denetlenmeli, jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelemesi yaptırılarak zeminde var olduğu belirtilen dereleri, taşınmazın temyize konu kısmını ve mera olan yeri gösteren, dava konusu taşınmazın önceki ve şimdiki niteliğinin ne olduğu, taşınmazın temyize konu bölümü ile mera olan bölümünü ayırıcı unsur sayılabilecek bir doğal yapının bulunup bulunmadığı hususunda ayrıntılı rapor aldırılmalı, kadim mera içerisinde yağmur ve sel sularının oluşturduğu kuru dere niteliğinde yerlerin bulunabileceği, bu nedenle dört tarafı mera ile çevrili olan taşınmazlarda kuru derelerin ayrıcı unsur sayılamayacağı göz önüne alınarak sonucuna göre karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı ... vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 21.11.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.