10. Hukuk Dairesi 2019/5808 E. , 2019/7776 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
No : 2011/494-2016/174
Dava, rücuan tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dosyadaki yazılara toplanan delillere göre, davalı ... İnş. İşlt. Tic. A.Ş."nin tüm, davacı Kurum ve davalı ... "nun sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
5510 sayılı Yasanın 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 21. maddesi 1. fıkrası ile “iş kazası ve meslek hastalığı, işverenin kastı veya sigortalıların sağlığını koruma ve iş güvenliği mevzuatına aykırı bir hareketi sonucu meydana gelmişse, Kurumca sigortalıya veya hak sahiplerine bu Kanun gereğince yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ile bağlanan gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değeri toplamı, sigortalı veya hak sahiplerinin işverenden isteyebilecekleri tutarlarla sınırlı olmak üzere, Kurumca işverene ödettirilir.” düzenlemesi getirilmiş olup, 21. maddenin 4. fıkrası ise 3. kişilerin sorumluluğu" İş kazası, meslek hastalığı ve hastalık, üçüncü bir kişinin kusuru nedeniyle meydana gelmişse, sigortalıya ve hak sahiplerine yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ile bağlanan gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değerinin yarısı, zarara sebep olan üçüncü kişilere ve şayet kusuru varsa bunları çalıştıranlara rücû edilir." şeklinde düzenlenmiştir.
İnceleme konusu davada; 30.04.2009 tarihinde geçirdiği iş kazası sonucunda vefat eden sigortalının hak sahiplerine ödenen gelir, hastane masrafı ve cenaze giderinin tahsilinin talep edildiği, dosyada alınan 30.03.2013 tarihli kusur raporunda davalı işveren ... Turizm İnş. İşlt. Tic. A.Ş. %60, operatör ... %7, şantiye sorumlusu inşaat mühendisi ... %3, sigortalı %30 oranında kusurlu bulunmuş, 06.12.2015 tarihli raporda ise davalı işveren %35, ... %15, sigortalı %50 oranında kusurlu bulunmuş ve mahkemece 06.12.2015 tarihli rapor esas alınarak hüküm kurulmuştur.
1)5510 sayılı Yasanın 21. maddesine göre rücu alacağından sorumluluk belirlenirken kural olarak, işveren yönünden 1. fıkraya göre gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değeri ile yargılamada yöntemince hesaplanacak gerçek (maddi) zarar karşılaştırması yapılıp düşük (az) olan tutar esas alınmalı, üçüncü kişi bakımından ise 4. fıkra gereğince gerçek zarar gözetilmeksizin gelirin ilk peşin sermaye değerinin yarısı benimsenmeli ve bunlara kusur oranları uygulanmalı ise de işveren ve üçüncü kişinin birlikte taraf olarak yer aldığı, başka anlatımla aynı anda 1. ve 4. fıkralara dayalı uyuşmazlıklarda, anılan fıkralarda yer alan hükümlerin nasıl anlaşılması ve giderek ne şekilde uygulama yapılması gerektiği önem arz etmektedir; İşverenin müteselsilen sorumlu olacağı tutar, 1. fıkra gereğince kendi kusur payı gözetilerek sorumlu tutulacağı miktarın (gelirin ilk peşin sermaye değeri x işverenin kusur oranı), üçüncü kişinin 4. fıkraya göre sorumlu olacağı tutar (gelirin ilk peşin sermaye değerinin yarısı x üçüncü kişinin kusur oranı) ile toplamı kadar olmalı, kanun koyucunun getirdiği “gelirin ilk peşin sermaye değerinin yarısı” sınırlaması karşısında üçüncü kişinin müteselsilen sorumlu tutulacağı miktarın ise, gelirin ilk peşin sermaye değerinin yarısı ile işveren de dahil olmak üzere tüm davalıların kusurları toplamının çarpımı sonucu elde edilecek tutar kadar olması gerekmektedir. Bu yaklaşım ve uygulama, işvereni, iç ilişkide üçüncü kişiye rücu edemeyeceği miktarı Kuruma ödemek zorunda bırakmadığından da hakkaniyete uygundur.
2)Somut dosyada alınan 30.03.2013 tarihli kusur raporunun olayın oluş şekline daha uygun olduğu görüldüğünden söz konusu bu raporda tespit edilen kusur oranlarının karara esas alınması yerinde olacaktır.
Bu itibarla, yukarıda belirtildiği üzere 5510 sayılı yasının 21/1-4 madde uygulaması kapsamında, davalı işveren ... Turizm İnş. İşlt. Tic. A.Ş."nin sorumluluğu %65 kusur oranı üzerinden değerlendirilerek toplam 26.192,21 TL kurum zararından, 3. kişi ..."nun toplam 14.370,71 TL"den sorumlu olduğu yönünde karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup,bozma nedenidir.
Ne var ki; bu aykırılıkların giderilmesi, yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, hüküm bozulmamalı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun geçici 3. maddesinin yollamasıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu"nun 438. maddesi uyarınca düzeltilerek onanmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün 1., 2., 3., 4 ve 5. fıkralarının silinmesine yerine;
"1-25.613.25 TL gelirin ( davalı ... 13.791,75 TL den sorumlu olmak üzere) 16.12.2009 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
376.66 TL tedavi giderinin 30.04.2009 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
202,30 TL cenaze giderinin ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Karar tarihi itibari ile alınması gerekli olan 29,20 TL başvuru, 1.789,18 TL peşin harç olmak üzere toplam 1.808,38 TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak Hazine"ye irat kaydına,
3-Davacı Kurum tarafından yapılan 2.414,90 TL yargılama giderinn kabul-red oranına göre hesap edilen 2.245,85 TL"sının (davalı ... 1.230.72 TL"den sorumlu olmak üzere) davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, arta kalan gider avansının davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı ... Turizm İnşaat İşletmecilik Ticaret A.Ş. (Eski Ticaret Ünvanı ... İnşaat Turizm Ticaret A.Ş.) tarafından yapılan 14,00 TL yargılama giderinin kabul-red oranına göre hesap edilen 0,98 TL"sinin davacıdan alınarak ... Turizm İnşaat İşletmecilik Ticaret A.Ş. (Eski Ticaret Ünvanı ... İnşaat Turizm Ticaret A.Ş.)"ye verilmesine,
5-Davacı kurum kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT"ye göre belirlenen 3.143,06 TL (davalı ... 1.722,39 TL"den sorumlu olmak üzere) vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, yazılmasına ve kararın bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan ..."ya iadesine, aşağıda yazılı temyiz harcının davalılardan ... Turizm İnş. İşlt. Tic. A.Ş."den alınmasına, 22/10/2019 gününde oybirliği ile karar verildi.
1.932,69-Onama
494,50-Peşin
1.438,19-Kalan
A.Ş.
K.Şefi: T. CÖMERT