16. Hukuk Dairesi 2018/3217 E. , 2018/6993 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
... sonucu ... Köyü çalışma alanında bulunan 109 ada 3 parsel sayılı 309.90 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle 1/4"er paylarla dava dışı ..., ...., .... ve ... ... adına; 109 ada 57 parsel sayılı 16.580,65 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz ... Köyü Tüzel Kişiliği adına arsa vasfıyla tespit edildikten sonra, hükmen mera vasfıyla sınırlandırılmıştır. 109 ada 6 parsel sayılı 29.621,96 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz ise dosya arasında bulunan tapu kayıt örneğine göre satın alma nedeniyle tarla ve çayır vasfıyla davalı ... adına kaydedilmiştir. Davacı ..., 109 ada 3 parsel sayılı taşınmazın, tapuda kendi adına kayıtlı bulunan 109 ada 4 parsel ile bir bütün olarak kendisine ait olduğu halde davalılardan ... adına tespit ve tescilinin hatalı olduğu, 109 ada 6 ve 57 parsellerin ise köy merası olmasına rağmen davalılardan ... adına tescil edilmesinin hatalı bulunduğu iddiasına dayanarak dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı ... tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece davanın zilyetliğe dayalı tapu iptali ve tescil davası olduğu, davacının 07.11.2014 tarihinde duruşmaya mazeretsiz olarak katılmadığı, davalı ..."nın bu duruşmaya katıldığı ve davayı takip etmek istediğini belirttiği, bunun üzerine davalı ..."ya keşif avansını ve keşif harcını yatırması için 2 haftalık kesin süre verildiği, ancak kesin süre içerisinde davalı ..."nın eksik gider avansını ve keşif harcını yatırmadığı, davacı ..."nın ise, 15.01.2015 tarihindeki tahkikat duruşmasına katılmadığı ve herhangi bir mazerette bildirmediği, bu nedenle kendisinin davayı takip etmediğinin anlaşıldığı, davalı ..."nın ise davayı takip etmiş olsa bile eksik gider avansını kesin süre içerisinde tamamlamaması nedeniyle keşif yapılmadan davanın ispatlanamayacağı ve somut uyuşmazlıkta da davanın ispat edilemediği gerekçesiyle reddine karar verilmiştir.
Meraların mülkiyeti Hazineye, yararlanma hakkı ise ilgili köy ya da belediye tüzel kişiliğine ait olduğundan özel mülkiyet olarak gerçek ya da tüzel kişiler adına tespit veya tescil edilen taşınmazlar hakkında, mera oldukları iddiası ile (mülkiyete ilişkin) dava açma hakkı da ... ve ilgili tüzel kişiliğe ait olup, gerçek kişilerin bu konuda dava açma (aktif dava) ehliyetleri bulunmamaktadır. Yine tapu iptal ve tescil davalarında davalı olarak kendilerine husumet yöneltilecek olan kişiler, kayıt malikleri; ölmüş olmaları halinde ise mirasçılarıdır.
Davacı ..., davalılar ... ve ...’ya husumet yöneltmek suretiyle dava açmış olup çekişmeli 109 ada 3 parsel sayılı taşınmaz dava dışı..., ..., ... ve ... ... adına tespit ve tescil edildiğinden davalılar ... ve ..."nın pasif dava ehliyetleri bulunmamaktadır. Çekişmeli 109 ada 6 parsel sayılı taşınmaz tapuda davalılardan ... adına kayıtlı ise de, gerçek kişi olan davacının bu taşınmazın mera vasfında olduğu iddiası ile dava açma hususunda aktif dava ehliyeti bulunmamaktadır. Yine ... Köyü Tüzel kişiliği adına arsa vasfıyla tespit edildikten sonra hükmen mera olarak sınırlandırılan çekişmeli 109 ada 57 parsel yönünden de davacının aktif dava ehliyeti bulunmadığı gibi, taşınmazın hükmen mera olarak sınırlandırılmış olması nedeniyle davacının dava açmakta hukuki yararının da bulunmadığı anlaşılmaktadır. Bu durum karşısında mahkemece husumet nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi isabetsiz ise de; sonucu itibariyle red kararı doğru bulunduğundan gerekçenin DÜZELTİLEREK ONANMASINA, 22.11.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.