4. Hukuk Dairesi 2015/3121 E. , 2015/6297 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki maddi ve manevi tazminat davasından dolayı yerel mahkemece verilen gün ve sayısı yukarıda yazılı kararın; Dairemizin 04/11/2014 gün ve 2013/18930-2014/14453 sayılı ilamıyla bozulmasına karar verilmiştir. Süresi içinde davalılar vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla HUMK’nun 440-442. maddeleri uyarınca tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
1- Temyiz ilamında bildirilen gerektirici nedenler karşısında Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun değişik 440. maddesinde sayılan nedenlerden hiç birine uygun olmayan aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan karar düzeltme istemleri reddedilmelidir.
2- Diğer karar düzetlme istemlerine gelince;
a) Dava, basın yolu ile kişilik haklarına haksız saldırı hukuksal nedenine dayalı maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; davalıların temyizi üzerine; Dairemizce, 5187 sayılı Basın Yasası"nın 13. maddesi gereğince sorumlu yazı işleri müdürü olan davalı ..."a husumet yöneltilemeyeceği, davacılardan ..."nün tüm taleplerinden feragat etmesi nedeniyle bu davacı yönünden davalılar lehine vekalet ücreti verilmemesinin hatalı olduğu, haber tarihindeki gazete künyesi getirtilerek davalılardan ..."in husumet itirazının araştırılması gerektiği belirtilerek mahkeme kararı bozulmuş, davalıların diğer temyiz itirazları ise reddedilmiştir. Davalılar, kararın düzeltilmesini istemişlerdir.
Davacılar; Habertürk gazetesinin 12/09/2010 tarihli nüshasında yayınlanan “...” ve “...” başlıklı haberlerde kişilik haklarına haksız şekilde saldırıda bulunulduğunu belirterek, manevi tazminat isteminde bulunmuşlardır. Yargılama sırasında Davacı Üniversite rektörlüğü tüm istemlerinden, diğer davacı ... ise maddi tazminat isteminden feragat etmiştir.
Davalılar, ... ve ... yönünden husumet itirazında bulunarak, davanın reddi gerektiğini savunmuşlardır.
Mahkemece, davacı Üniversite Rektörlüğü yönünden davanın, diğer davacı ..."ın ise maddi tazminat isteminin feragat nedeniyle reddine, davacı ..."ın manevi tazminat isteminin ise kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kişilik hakları hukuka aykırı olarak saldırıya uğrayan kimse manevi tazminat ödetilmesini isteyebilir. Yargıç, manevi tazminatın tutarını belirlerken, saldırı oluşturan eylem ve olayın özelliği yanında tarafların kusur oranını, sıfatını, işgal ettikleri makamı ve diğer sosyal ve ekonomik durumlarını da dikkate almalıdır. Tutarın belirlenmesinde her olaya göre değişebilecek özel durum ve koşulların bulunacağı da gözetilerek takdir hakkını etkileyecek nedenleri karar yerinde nesnel (objektif) olarak göstermelidir. Çünkü yasanın takdir hakkı verdiği durumlarda yargıcın, hukuk ve adalete uygun karar vereceği Medeni Yasa"nın 4. maddesinde belirtilmiştir. Takdir edilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir işlevi (fonksiyonu) olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi malvarlığı hukukuna ilişkin bir zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek tutar, var olan durumda elde edilmek istenilen doyum (tatmin) duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır.
Dava konusu yayının tarihi, içeriği ve yukarıdaki ilkeler gözetildiğinde davacılardan ... yararına hükmedilen manevi tazminat miktarı fazladır. Daha alt düzeyde manevi tazminata karar verilmesi gerekirken yazılı biçimde karar verilmiş olması doğru değildir. Kararın açıklanan nedenle de bozulması gerekirken, bu yönün sehven bozma nedeni yapılmadığı anlaşıldığından, davalıların karar düzeltme istemi kabul edilmeli, Dairemizin 04/11/2014 gün ve 2013/18930 Esas, 2014/14453 karar sayılı bozma kararında yer alan bozma nedenlerine ilave olarak, karar yukarıda açıklanan nedenle de bozulmalıdır.
b) Davacılardan ..., maddi tazminat isteminden feragat ettiği halde, bu istem yönünden davalılar yararına vekalet ücretine hükmedilmemiş olmasıda doğru değildir. Kararın açıklanan nedenle de bozulması gerekirken, bu yönün bozma nedeni yapılmadığı anlaşıldığından, davalıların bu konudaki karar düzeltme istemi de kabul edilmeli, Dairemizin 04/11/2014 gün ve 2013/18930 Esas, 2014/14453 karar sayılı bozma kararında yer alan bozma nedenlerine ilave olarak, karar açıklanan nedenle de bozulmalıdır.
SONUÇ: Hukuk Usulü Muhakemeleri Yasası’nın 440-442 maddeleri gereğince davalıların karar düzeltme isteminin kabulüne; Dairemizin 04/11/2014 gün ve 2013/18930 Esas, 2014/14453 karar sayılı bozma kararında yer alan bozma nedenlerine ilave olarak kararın yukarıda (2-a-b) sayılı bentte gösterilen nedenlerle de BOZULMASINA; diğer karar düzeltme istemlerinin (1) sayılı bentteki nedenlerle reddine ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 14/05/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.