22. Hukuk Dairesi 2017/11426 E. , 2018/7927 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili , müvekkilinin 01/08/2003 tarihinden itibaren iş sözleşmesinin davalı tarafça haksız, bildirimsiz ve hukuka aykırı şekilde feshedildiği, 26/12/2012 tarihine kadar davalıya ait işyerinde çalıştığını ileri sürerek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, ulusal bayram genel tatil , hafta sonu ile fazla mesai ücreti alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere göre davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacı işçinin hafta tatili ücretine hak kazanıp kazanmadığı hususu taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
4857 sayılı İş Kanununun 46 ncı maddesinde, işçinin tatil gününden önce aynı Yasanın 63 üncü maddesine göre belirlenmiş olan iş günlerinde çalışmış olması koşuluyla, yedi günlük zaman dilimi içinde yirmidört saat dinlenme hakkının bulunduğu belirtilmiş, işçinin hafta tatili gününde çalışma karşılığı olmaksızın bir günlük ücrete hak kazanacağı da 46 ncı maddenin ikinci fıkrasında hüküm altına alınmıştır.
Hafta tatili izni kesintisiz en az yirmidört saattir. Bunun altında bir süre haftalık izin verilmesi durumunda, usulüne uygun şekilde hafta tatili izni kullandığından söz edilemez. Hafta tatili bölünerek kullandırılamaz. Buna göre hafta tatilinin yirmidört saatten az olarak kullandırılması halinde hafta tatili hiç kullandırılmamış sayılır.
2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanunun 3 üncü maddesine göre, hafta tatili Pazar günüdür. Bu genel kural mutlak nitelikte olmayıp, hafta tatili izninin Pazar günü dışında da kullandırılması mümkündür.
Hafta tatili gününde çalıştığını iddia eden işçi, norm kuramı uyarınca bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda yer alan hafta tatili ücreti ödemesinin yapıldığı varsayılır. Bordroda ilgili bölümünün boş olması ya da bordronun imza taşımaması halinde, işçi hafta tatilinde çalışma yaptığını her türlü delille ispat edebilir.
Hafta tatillerinde çalışıldığının ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları, yazılı delil niteliğindedir. Ancak, sözü edilen çalışmanın bu tür yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. Hafta tatili çalışmalarının yazılı delil ya da tanıkla ispatı imkân dahilindedir. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
İmzalı ücret bordrolarında hafta tatili ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından daha fazla çalışıldığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin hafta tatili alacağının bordroda görünenden daha fazla olduğu yönünde bir ihtirazi kaydının bulunması halinde, hafta tatili çalışmalarının ispatı her türlü delille yapılabilir. Buna karşın, bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda dahi, işçinin bordroda yazılı olanın dışında hafta tatillerinde çalışmaların yazılı delille kanıtlaması mümkündür. Hafta tatili ücretlerinin tahakkuklarını da içeren her ay değişik miktarlarda ücret ödemelerinin banka kanalıyla yapılması durumunda, ihtirazi kayıt yoksa ödenen tutarın dışında hafta tatili çalışması yapıldığının yazılı delille ispatlanması gerekir.
Dosya içeriğinden davacının davalı işyerinde günlük üç vardiya şeklinde , 7+1 çalışma sistemine göre 7 gün çalışıp 1 gün dinlendiği anlaşılmaktadır. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının haftanın 7 günü çalışıp 1 gün hafta tatili izni kullandığı , davacının 56 günde bir Pazar günü izin kullandığı, bunun dışındaki Pazar günleri çalışma karşılığının ödenmesi gerektiği, 6 aylık hesaplama döneminde davacının 3 Pazar çalışmadığı, diğer Pazar günleri çalıştığı kabul edilerek hesaplama yapılmış ise de benimsenen hesaplama yöntemi hatalıdır. Şöyle ki, hafta tatili izninin Pazar günü dışında da kullandırılması mümkün olup, tarafların da kabulünde olduğu üzere yedi gün çalışıp bir gün dinlenen davacı bu çalışma şeklinde her hafta bir gün ileri atarak haftalık izin kullanmakta, böylelikle yedi günlük çalışma dilimleri içerisinde bir gün haftalık izin kullanmış olmaktadır. Belirtilen şekilde davacının yedi gün çalıştıktan sonra bir gün dinlendiği dikkate alındığında sadece işe girdiği ilk hafta dinlenemediği , diğer haftalar için ise bir gün dinlendiği düşünülerek hafta tatili alacağı hesaplanması gerekirken yazılı şekilde kabulü isabetsizdir.
3-Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi norm kuramı uyarınca bu iddiasını ispatla yükümlüdür.
Somut olayda, dosya kapsamına göre davacının haftada bir gün dinlendiği anlaşıldığından , davacı hafta tatilini kullandığı haftalarda altı gün 7,5 saat çalıştığından hafta tatilini kullandığı haftalar bakımından fazla mesai alacağı bulunmamaktadır. Hafta tatili kullanmadığı haftalarda ise hafta tatili ücreti olarak talep edilen alacak yukarıdaki fıkra uyarınca hüküm altına alınacağından bu hafta içinde fazla mesai isteğinin reddi gerekir.
Yazılı şekilde hatalı bilirkişi raporuna dayalı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 27.03.2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.