MAHKEMESİ :İş Mahkemesi



Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde .../.../1996-.../02/1998 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

K A R A R


Dava, davacının .../.../1996-.../02/1998 tarihleri arasında davalı işverene ait iş yerinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespiti ile diğer hizmetleri ile birleştirilmesine karar verilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, istemin kabulüne karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın .../.... ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır. Çalışma olgusu her türlü delille ispat kazanabilirse de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun ....9.1999 gün 1999/...-510-527, ....6.1999 gün 1999/...-549-555- .......2004 gün 2004/...- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Davada sıfat, tarafın dava konusu maddi hukuk ilişkisinin süjesi olup olmamasıyla ilgilidir. Taraf ehliyeti dava şartlarından olup yargılamanın her safhasında re’sen gözönünde tutulması gerekir. Taraf sıfatının bulunmaması halinde dava, sıfat yokluğundan (husumet yönünden) reddedilecektir.
Hizmet tespiti davalarında, davacının tespitini istediği çalışmanın geçtiği işyerinin sahibi olan gerçek ya da tüzelkişi işveren, ... ile zorunlu dava arkadaşıdır. Hal böyle olunca, işveren dışındaki gerçek ya da tüzelkişilere bu davada husumet yöneltilemez.
Somut olayda, .../01/1997 tarihli işe giriş bildirgesinin ... sicil no lu ve ... ünvanlı işyerince düzenlendiği, ... sicil no lu işyerine ait ihtilaf konusu dönem bordrolarının getirtildiği görülmektedir. Bununla birlikte davalı olarak husumet ... .. ... Mağazaları Ltd.Şti. ne yöneltilmiştir. Davalı Lmt.Şti. nin ne zaman ticaret sicile tescil edildiği araştırılmaksızın, Kurum"dan davalı şirketin tescil belgeleri getirtilerek ihtilaf konusu dönem içerisinde davalı işyerinin Kanun kapsamında olup olmadığı veya faal ve kapsama alınabilecek nitelikte olup olmadığı belirlenmeksizin Mahkemece eksik inceleme ve araştırma ile sonuca gidilmesi hatalı olmuştur.
Hizmet akdinin oluşabilmesi için işyerinin varlığı öncelikli koşul olduğundan yapılacak iş; ihtilaf konusu dönem içerisinde davalı şirketin faal ve kapsama alınabilecek nitelikte olup olmadığını davalı şirkete ait ticaret kaydı, vergi kaydı, elektrik, su faturaları ile araştırmak, davalı şirketin ihtilaf konusu dönemde Kanun kapsamında olmadığı veya Kanun kapsamına alınabilecek nitelikte olmadığının anlaşılması halinde işe giriş bildirgesinin gerçek şahıs tarafından düzenlenmek suretiyle Kurum"a verildiği hususunun göz önünde bulundurularak husumetin yöntemince ....ünvanlı işyerine yöneltilmesi için davacıya süre verilerek davalı sıfatı ile davaya dahil edilmesini sağladıktan sonra davalı tarafın da göstereceği tüm deliller toplanıp değerlendirilerek sonucuna göre karar vermektir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum ve davalı işyeri sahibinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edenlerden davalı ..."na iadesine
.../03/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.