21. Hukuk Dairesi 2015/17484 E. , 2016/4925 K.
"İçtihat Metni"
Davacı, 01/01/2006-18/05/2010 tarihleri arasında SSK"lı olduğu süreler hariç Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine, 6552 sayılı Yasa"dan yararlanması gerektiğinin tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Davacı, 01.01.2006 – 18.05.2010 tarihleri arasında SSK"lı olduğu süreler haricinde Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine ve 6552 sayılı Yasa"dan yararlandırılmasına karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece; davacının 01.01.2006 – 01.02.2006, 05.03.2006 – 03.09.2006, 06.09.2006 – 15.08.2007, 01.09.2007 – 13.09.2007, 16.09.2007 – 30.10.2007, 01.01.2008 – 11.09.2008, 11.01.2009 – 12.02.2009 ve 01.04.2009 – 18.05.2010 tarihleri arasında 2926 sayılı Yasa kapsamında sigortalı sayılmasına, 6552 sayılı Yasa"dan faydalanması gerektiğinin tespitine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacının teslim ettiği ürünlerden 2002/Nisan ayında Bağ-Kur prim kesintisi yapıldığı, 1989 yılından beri devam eden kooperatif kaydı ve 14.08.2001 tarihinden beri devam eden ziraat odası kaydı bulunduğu, davacının 2014 yılında Tarım Bağ-Kur sigortalısı olmak için tescil talebinde bulunduğu, 01.07.2002 – 21.12.2005 tarihleri arasındaki 1.250 gün karşılığı yapılandırma borcunu ödediği, 22.12.2005 – 31.12.2005, 02.02.2006 – 04.03.2006, 04.09.2006 – 05.09.2006, 16.08.2007 – 31.08.2007, 12.09.2007 – 15.09.2007, 01.11.2007 – 31.12.2007, 12.09.2008 – 10.01.2009, 13.02.2009 – 31.03.2009 ve 19.05.2010 – 21.08.2010 tarihleri arasında hizmet aktine dayalı çalışmalarının bulunduğu anlaşılmaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 2926 sayılı Kanun’da, 506 sayılı Kanun’un 79. maddesindeki gibi, geçmiş Tarım Bağ-Kur hizmetlerinin tespitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir. Anılan kanunun 5. maddesinde, 7. maddede belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin, kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı belirtilmiştir. Kanunun 10. maddesindeki kayıtlar Kurum tarafından yapılacak olan tescil işlemleri için uygulama alanı bulmaktadır.
.../....
Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş kararları; Kurumun prim alacaklarını Bakanlar Kurulu kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi halinde, Bağ-Kur’un prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi, yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil yükümlülüğüne aykırılık teşkil ettiğinden, prim tevkifatının yapıldığı tarihi izleyen aybaşından itibaren sigortalı olarak kabulü gerektiği yönündedir.
İlk prim kesintisini izleyen yıllarda prim kesintisi veya ürün tesliminin gerçekleştiğinin belirlendiği durumlarda, bu yıllar için de tespit kararı verilmesi gerekmektedir.
Tarım Bağ-Kur sigortalılığının temel koşulu 2926 sayılı Kanun’un 2/1 ve 3/b maddelerinde belirtildiği gibi, tarımsal faaliyette bulunmaktır. Prim tevkifatına dayalı tespit davasında, salt ziraat odası ve kooperatif kaydı gibi belgelerin bulunması, davanın kabulü için yeterli değildir. Tarımsal faaliyetin sürdüğünün, faaliyete ilişkin olarak hangi tarımsal ürünlerin üretildiği, nereye satıldığı veya teslim edildiği gibi hususlar da somutlaştırılarak belirlenmelidir. Prim tevkifatı ve ürün tesliminin, bir-iki yıl dışında süreklilik arz ettiği hallerde de tarımsal faaliyetin sürekli olduğu kabul edilebilir.
Prim kesintisinin bulunmadığı yıllarda, tarımsal faaliyetin saptanması bakımından, ürünlerin ne şekilde değerlendirdiğini ortaya koymak, davacının tarımsal faaliyete elverişli taşınmazlarının bulunup bulunmadığını araştırmak, tarımsal faaliyetin taşınmazların kiralanması suretiyle yürütüldüğü iddia ediliyor ise, bu konuda taşınmazların kimden, hangi yıllar için kiralandığı, hangi tarımsal ürünlerin üretimi için faaliyette bulunulduğu, kiralayan kişinin Tarım Bağ-Kur sigortalılığının bulunup bulunmadığı, kiracının kiralama yoluyla tarımsal faaliyetini yürütmeye elverişli tarımsal alet edevatının bulunup bulunmadığı gibi ayrıntılı araştırma yapmak, gerektiğinde tarımsal faaliyetin yapıldığı iddia edilen dönemdeki muhtar ve azaların bilgilerine başvurmak, özetle, tarım faaliyetinin devam edip etmediğini hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde ortaya koymak ve sonucuna göre hüküm kurmak gerekir.
Mahkemece, yukarıda belirtilen hususlara uygun ayrıntılı araştırma yapılmadan 01.01.2006 – 18.05.2010 dönemi için tespite karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Mahkemece yapılacak iş; davacının teslim ettiği ürünlerden, 01.01.2006 tarihinden sonra, Bağ-Kur prim kesintisi yapılıp yapmadığını ve davacının ürün teslimi bulunup bulunmadığını araştırarak varılacak sonuca göre hüküm kurmaktan ibarettir.
O halde, davalının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 22.03.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.