MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ


DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

A)Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili dava dilekçesi ile; davacının 02.11.2007 tarihinden itibaren davalı banka emrinde Bireysel Pazarlama Uzmanı olarak çalışmakta iken;davalı işveren tarafından ücretsiz izin tehdidi ile, geçersiz şekilde kıdem ve ihbar tazminatlarını dahi alamayacağı,referans olunmayacağı baskısıyla protokol(ikale sözleşmesi) ve haklı fesih yazısı (istifa) imzalatılarak 09.09.2014 tarihinde işten çıkarıldığını; ek bir ödeme yapılmadığı gibi ihbar tazminatının dahi ödenmediğini, ikale sözleşmesinin muvazaalı olup geçerli olmadığını belirterek iş akdinin davalı tarafından feshi işleminin geçersizliğinin tespiti ile davacının işe iadesine, 4857 sayılı yasanın 21.maddesindeki yasal hakların tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
B)Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davalı banka tarafından içinde bulunulan mali durumdan dolayı personellere 15.09.2014 tarihinden 30.11.2014 tarihine kadar ücretsiz izin teklif edilmek zorunda kalındığını, ücretsiz izin yazısını 05.09.2014 tarihinde tebliğ alan davacının 08.09.2014 tarihinde davalı bankaya hitaben yazmış olduğu dilekçeyle sözleşmeyi esaslı değişiklik nedeniyle feshettiğini bildirdiğini; taraflar arasında akdedilen 09.09.2014 tarihli protokol ile kararlaştırılan kıdem tazminatı,ücret,ikramiye,fazla mesai ve izin alacaklarının eksiksiz ödendiğini, davalı bankanın feshin son çare olması ilkesini ve personellerinin menfaatini göz önünde tutarak ve iş sözleşmelerinin feshedilmesi yerine personellerine ücretsiz izin teklifinde bulunulduğunu, davalı tarafından yapılan ücret indirimi, tayin ve ücretsiz izin tekliflerinin personellerin bir kısmı tarafından kabul edildiğini, davalı banka tarafından içinde bulunulan mali durumdan dolayı personellere ücretsiz izin teklif edilmek zorunda kalındığını, normal koşullarda 2,5 ay gibi makul ücretsiz izin teklifinin davacı tarafça kabul edilmesi gerekirken davacının iş sözleşmesinin feshedilmesi yolunu tercih ettiğini, bankanın davacının mağdur olmaması adına kıdem ve diğer ücret alacaklarını kendisine ödediğini savunarak davacının haksız davasının reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C)Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece taraf delilleri toplanmış; işyeri kayıtları, SGK kayıtları istenmiş ve tanıklar dinlenmiştir.Dosyaya sunulmuş 08.09.2014 tarihli dilekçeyle davacının bankanın ekonomik nedenlerden dolayı ücretsiz izne ayırma yönündeki kararını kabul etmediğini belirterek iş sözleşmesinde esaslı değişiklik nedeniyle fesih ettiğini belirterek kendisine kıdem tazminatı ve diğer ücret alacaklarının ödenmesini talep ettiğinin anlaşıldığı; işten ayrılma bildirgesinde iki ""25"" çıkış kodunun gösterildiği, bu çıkış kodunun ise ""İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı davranışı"" nedeni ile fesih olduğunun anlaşıldığı; ayrıca davacı ile davalı arasında 09.09.2014 tarihinde protokol imzalandığı, bu protokolde personelin iş sözleşmesinin personel tarafından haklı nedenle fesih edildiği kabul edilerek kendisine kıdem, ücret,ikramiye, izin alacakları,fazla mesai alacaklarının ödemesinin yapılması hususunda mutabık kalındığının görüldüğü; bu şekilde taraflar arasında iş sözleşmesinin davacı işçi tarafından sonlandırıldığı, davacının istifa etmesi yönünde iradesinin fesada uğratıldığı iddiasının ise dinlenen tanık beyanları ve tüm dosya kapsamına göre ispat edilemediğinin anlaşıldığı; iş akdi davacı işçinin talebi üzerine fesih edildiğinden, bu haliyle işe iade hükümlerinden yararlanamayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
D)Temyiz:
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
E)Gerekçe:
Taraflar arasındaki uyuşmazlık iş sözleşmesinin feshinin işçi tarafından mı yapıldığı yoksa işveren tarafından mı yapıldığı, işverence yapıldıysa feshin geçerli nedene dayanıp dayanmadığı noktalarında toplanmaktadır.
Somut uyuşmazlıkta, davacının 15.09.2014-30.11.2014 tarihleri arasında ücretsiz izne çıkarıldığı, davacının bunun üzerine iş sözleşmesini esaslı değişiklik nedeniyle haklı nedenle feshettiğini belirtir dilekçe verdiği, davacıyla bunun üzerine protokol yapıldığı protokolde davacının iş sözleşmesini haklı nedenle feshettiği kabul edilerek kıdem tazminatı,ücret,ikramiye, fazla mesai ve izin alacaklarının ödeneceğinin kararlaştırıldığı görülmektedir
Davalı bankanın .................. çalışmış olan davacı tanığı belgeyi zorla imzaladıklarını aksi takdirde alacaklarını alamayacaklarını beyan ettiği görülmektedir. Yine davalı tanığı protokolün baskı altında imzalandığının doğru olmadığını söylemişse de çalışanların gelecekteki iş yaşamlarını hem de bankanın imajına zarar gelmemesi açısından bu şekilde protokol ile ayrılmalarının daha uygun görüldüğünü beyan etmiştir. Kaldı ki davacının kendisine teklif edilen ücretsiz izni yalnızca reddedip feshin işverence gerçekleşmesini beklemek yerine esaslı değişiklikten bahsederek ihbar tazminatı ile iş güvencesi hükümlerinden faydalanmayı bertaraf edecek şekilde iş sözleşmesinin feshini kendi üzerine alması hayatın olağan akışına aykırıdır. Davalı işverenlikte aynı şekilde kendilerine ücretsiz izin teklif edilip, ücretsiz izni kabul etmeyen ve iş sözleşmelerini esaslı değişiklik nedeniyle sonlandırdığı yönünde dilekçe veren işçilerin açtıkları işe iade davalarında da feshin işverence gerçekleştiği ve geçerli olmadığı yönündeki yerel mahkeme kararları Dairemizce onanmıştır.(Dairemizin 2015/............ Esas,.2015-..Karar sayılı kararı; 2015/........ Esas,2015/..... Karar sayılı kararı)Yine benzer şekilde işçilere başka bir şubeye tayin edildikleri konusunda teklif yapılarak işçilerden görevlendirmeyi kabul etmedikleri iş sözleşmelerini kendilerinin haklı nedenle feshettiği yönünde dilekçe alınan işçilerin açtıkları işe iade davalarında feshin işverence gerçekleştiği ve geçerli olmadığı yönündeki yerel mahkeme kararları Dairemizce onanmıştır (2015/....... Es. 2015/....... Es. 2015/.......... Es. sayılı dosyalar).
Sonuç olarak davalı bankanın davacıya ücretsiz izin teklif edip davacıdan iş sözleşmesini kendisi haklı feshettiği yönünde dilekçe aldığı, ardından davalı bankanın da davacının iş sözleşmesini haklı nedenle feshettiğini düzenlediği protokol ile kabul ettiği, tüm bunların davalı bankanın fesih işlemini örtmek için yapıldığı, feshin davalı banka tarafından gerçekleştirildiği ancak 4857 sayılı İş Kanunu’nun 19/1. maddesine uygun şekilde yazılı fesih bildirimi yapılmadığı, feshin geçerli olmadığı anlaşıldığından davanın kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesi hatalıdır.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3-Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi,fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 5 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4-Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6-Davacının yaptığı 214.20 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre belirlenen 1.800,00 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,
Kesin olarak 25.02.2016 tarihinde oybirliği ile karar verildi.