MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen davada ... 12. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 22/12/2014 gün ve 2014/166-2014/493 sayılı kararı onayan Daire’nin 20/10/2015 gün ve 2015/3873-2015/10724 sayılı kararı aleyhinde davacı vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dosya için düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı ile ...-29 Mart 2011 tarihlerinde Irak/Basra"da yapılacak fuar için 01.02.2011"de katılım sözleşmesi imzaladığını, fuar ücreti olarak iki adet çek verildiğini, sonradan 09.02.2011 tarihinde davalı şirket yetkilisinin fuarın 22-... Nisan 2011 tarihine ertelendiğini belirttiğini, davalıya ihtarname düzenleyerek bu tarihin iş programlarına uygun olmadığının, fuar tarihinin tek taraflı olarak değiştirilemeyeceğinin bildirilerek, iki adet çekin iadesinin istendiğini, buna rağmen çeklerin iade edilmediğini ileri sürerek, sözleşmenin feshini, iki adet çek bedeli 13.975,00 TL"nin davalıdan istirdadını talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davanın reddine dair verilen kararın davacı vekilince temyizi üzerine karar Dairemizce onanmıştır.
Davacı vekili bu kez karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
Dosyadaki yazılara, mahkeme kararında belirtilip Yargıtay ilamında benimsenen gerektirici sebeplere, mahkemece daha önce verilen davanın reddine dair kararın Dairemizce taraflara delillerini sunma hakkı tanınarak, fuarın terör olayı nedeniyle Irak ve Basra yerel yönetimi tarafından ertelendiğine ilişkin dayanak belgenin ibrazı sağlanıp, sözleşmenin 4. maddesindeki hükmün buna göre değerlendirilmesi gerekirken eksik incelemeyle hüküm tesisinin doğru olmadığı gerekçesiyle, bir başka deyişle sözleşmenin 4. maddesinde düzenlenen davalının sorumlu olmayacağı bir halin gerçekleşip gerçekleşmediği yönünde araştırma yapılması gerektiğine yönelik olarak bozulduğuna ve Sözleşmenin 3. maddesinde fuara katılım sözleşmesini imzalayarak katılmayı taahhüt eden müşterinin bu imzadan sonra hiç bir şekilde fuara katılmaktan vazgeçemeyeceğinin, tüm bu yükümlülüklerini yerine getirmek zorunda olduğunun, 4. maddesinde ise organizatörün söz konusu fuarı açmakla yükümlü olduğunun, ancak elde olmayan haller, doğal afetler, Türk ve fuarın yapılacağı ülke hükumetleri ve diğer makamların alacağı kararlar ve organizatörün iradesi dışında meydana gelebilecek gelişmeler sonucunda fuarın belirtilen tarihte ve belirtilen yerde açılmaması veya açıldıktan sonra kapatılması durumunda organizatörün hiç bir sorumluluk taşımayacağının düzenlenmiş bulunmasına, Dairemiz bozma ilamına uyulmak suretiyle yapılan araştırma sonucunda 4. maddede belirtilen halin gerçekleşmiş olduğunun, 3. madde uyarınca davacının fuara katılmaktan vazgeçemeyeceğinin, bu husustaki yükümlülüklerini yerine getirmek zorunda bulunduğunun anlaşılmasına göre, davacı vekilinin HUMK 440. maddesinde sayılan hallerden hiçbirisini ihtiva etmeyen karar düzeltme isteminin reddi gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin karar düzeltme isteminin HUMK 442. maddesi gereğince REDDİNE, aşağıda yazılı bakiye ...,80 TL karar düzeltme harcının ve 3506 sayılı Yasa ile değiştirilen HUMK 442/3. maddesi hükmü uyarınca takdiren 275,00 TL para cezasının karar düzeltilmesini isteyenden alınarak Hazine"ye gelir kaydedilmesine, 02.03.2017 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

(M) (M)


KARŞIOY


...- Somut olayda, ...-29 Mart 2011 tarihinde .../...’da davalı tarafça düzenlenecek fuarda davacı şirketin katılımcı olarak yer alması için taraflar arasında fuar katılım sözleşmesi imzalandığı, bu amaçla davacının davalıya toplam 13.975,00 TL bedelli iki adet çek verdiği, ancak davalı firma tarafından güvenlik gerekçesiyle fuarın yapılamadığı ve ileri bir tarihe ertelendiği, davacının ise ileri tarihte yapılacak fuara katılmak istemeyerek çeklerinin iadesini istediği, davalının ise bunu reddettiği hususunda bir ihtilaf bulunmamaktadır.
2- Mahkemece, fuar tarihinin davalının elinde olmayan sebeplerle değiştirilmiş olması, davacının kendi isteğiyle fuara katılmamış olması nedeniyle fuar katılım ücretinden sorumlu olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
3- Taraflar arasında yapılan 01.02.2011 tarihli sözleşmenin 4.maddesinde yer alan, “Organizatör fuarı açmakla yükümlüdür. Ancak elde olmayan haller, doğal afetler, Türk ve fuarın yapılacağı ülke hükümetleri ve diğer makamların alacağı kararlar ve Organizatörün iradesi dışında meydana gelebilecek gelişmeler sonucunda fuarın belirtilen tarihte ve belirtilen yerde açılamaması veya açıldıktan sonra kapatılması durumunda Organizatör hiçbir sorumluluk taşımaz” şeklindeki hükümden, mücbir sebep (force majeure) halinde Organizatörün sorumlu tutulmayacağına ilişkin anlaşma, olaya uygulanacak olan 818 S. BK 99.maddesinde (6098 S. TBK m. 115) düzenlenen “sorumsuzluk anlaşması” niteliğindedir.
4- Sorumsuzluk anlaşmaları, sözleşmenin ileriki bir tarihte ihlali halinde, sözleşmenin bir tarafının kısmen veya tamamen tazminattan sorumlu tutulmasını engelleyen, alacaklı yönünden bir tasarruf, borçlu yönünden ise kazandırıcı nitelikte bir hukuki işlemdir (Fikret Eren, Borçlar Hukuku, Yetkin, 2012, s.1086). Bununla birlikte sorumsuzluk anlaşmaları, borçluya, akti hiç ifa etmeme veya ifadan tamamen kurtulma imkanları sağlamaz.
...- 818 S. BK 117/2.maddesi (6098 S. m. TBK 136) uyarınca borçluya sorumluluk isnat olunamayan nedenlerle ifanın mümkün olmaması halinde borcun sona ereceği açıktır. Bununla birlikte karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde, bu suretle borçtan kurtulan taraf, sebepsiz sözleşme hükümlerine istinaden, aldığı edimi aynen iadeye mecburdur. Şayet edim henüz yerine getirilmemiş ise, edimin ifasını isteme hakkı sakıt olacaktır. Davacı fuar katılımcısının, Organizatörün ikame olarak önerdiği, ileri tarihteki fuara katılma (bir başka edimi) teklifini kabul zorunluluğu yoktur. Nitekim, davacı yanca davalıya gönderilen ihtar ile feshi ihbarda bulunulduğu, bildirilen yeni tarihlerdeki fuara katılmama iradesinin ortaya konulduğu anlaşılmıştır. Sözleşmede dönme cezasına ilişkin bir hüküm de bulunmamaktadır. Sözleşmenin 3.maddesinde, katılımcının fuara katılmaktan vazgeçemeyeceğine ilişkin hüküm, Sözleşmede Organizatör’ün üstlendiği ilk fuar tarihi yönünden geçerlidir. Yapılacak fuarın Organizatör’e isnat olunamayan olay nedeniyle iptali yüzünden, davalı Organizatörün edimin ifa edilmemiş olması nedeniyle tazminat borcu bulunmamakta ise de, sözleşme sebebiyle aldığı iki adet çek ya da bunların bedelini davacıya iade etmek zorundadır.
Yukarıda anılan gerekçelerle davacı vekilinin isteminin kabulüyle davanın reddine ilişkin yerel mahkeme kararının onanmasına dair Daire kararının kaldırılarak yerel mahkeme kararının bozulmasına karar verilmesi gerektiği kanısına vardığımızdan Dairemiz sayın çoğunluğunun istemin reddine yönelik kararına katılmıyoruz.