MAHKEMESİ : Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : İŞE İADE

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar vekillerince istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı işyerinde şube müdürü olarak çalıştığını, iş sözleşmesinin ekonomik koşulların değişmesi sebebiyle kuruluş kadrosunun yeniden düzenlenerek yapılandırılması kapsamında geçerli sebebe dayanmaksızın feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini, işe başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminat ile boşta geçen süre ücret ve diğer haklarının belirlenmesini istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının iş sözleşmesinin hakları ödenerek geçerli sebeple sonlandırıldığını, fesih bildiriminde yazılı olarak fesih gerekçelerinin bildirildiğini, çalışanların iş sözleşmelerinin sonlandırılmasının stratejik zorunluluk olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, davalı işyerindeki organizasyonel değişikliğin istihdam fazlası doğurduğu, davacının iş sözleşmesinin feshini zorunlu kıldığı, çalıştırılabileceği başkaca bir pozisyon bulunup bulunmadığına dair araştırma yapıldığı, fesihten önce uygulanabilecek başkaca tasarruf yollarına başvurulduğu hususlarında ispat yükü kendisinde olan davalı işverence dosyaya herhangi bir veri sunulmadığı, dolayısıyla işletmesel kararın tutarlı şekilde uygulandığı, fesihte son çare ilkesine riayet edilerek fesihte keyfi davranılmadığı ispat edilemediğinden ve feshin geçerli sebebe dayanmadığı gerekçesiyle feshin geçersizliğine, davacının işe iadesine, işe başlatmama tazminatının 4 aylık, boşta geçen süre ücretinin 4 aylık ücret tutarında belirlenmesine karar verilmiştir.
İstinaf başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, taraflar istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, şube müdürü olarak çalışan davacının sözleşmesi feshedildikten sonra yerine yeniden şube müdürü olarak istihdam edilmek üzere işçi alımı yapıldığı dolayısıyla sözleşmenin geçerli sebebe dayalı olarak feshedildiği olgusunun işveren tarafından ispat edilemediği, Yargıtay 22. Hukuk Dairesinin yerleşik içtihatlarına göre aynı işyerinde çalışıp emekli olduktan sonra yeniden çalışan işçinin sözleşmesinin geçersiz sebeple feshedilmesi halinde işe başlatmama tazminatının 4 aylık ücret tutarında belirlendiği bilindiği gerekçesiyle istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz başvurusu:
Kararı, taraflar temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Davalı işverence feshin geçerli sebebe dayandığının ispat edilememiş olmasına göre İlk Derece Mahkemesi ve Bölge Adliye Mahkemesince feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine karar verilmiş olması dosya içeriğine uygun olduğundan, davalının bu yöne ilişkin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. Ancak, 4857 sayılı Kanun"un 21. maddesinin birinci fıkrasında işe başlatmama tazminatının alt ve üst sınırları gösterilmiş olup; söz konusu tazminatın belirtilen sınırlar arasında işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak belirlenmesi gerekir. Üst sınırın aşılmasının tek istisnası 2821 sayılı Sendikalar Kanunu’nun 31. maddesindeki sendikal sebeple yapılan fesihlerdir. Anılan maddeye göre feshin sendikal sebebe dayanması halinde işe başlatmama tazminatının işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirlenmesi gerekir.
Yargıtay"ın süreklilik kazanmış içtihatlarına göre fesih nedenine ve davacının kıdemine göre verilmesi gereken işe başlatmama tazminatı beş aylık brüt ücreti üzerinden tespit edilmelidir. Mahkemenin bu hususa dikkat etmeden davacının dört aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatına karar vermesi hatalı olmuştur.
Belirtilen sebeplerle, 4857 sayılı İş Kanunu"nun 20. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda belirtilen nedenlerle;
1- ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin 2017/4362 esas – 2017/2790 karar sayılı ve ... 9. İş Mahkemesinin 2016/185 esas – 2017/332 karar sayılı kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-İşverence yapılan FESHİN GEÇERSİZLİĞİNE, davacının işe iadesine,
3-Davacının yasal sürede işe başvurmasına rağmen, işverenin süresi içinde işe başlatmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının işçinin 5 aylık ücreti olarak belirlenmesine,
4-Davacının işe iade için işverene süresi içinde başvurması halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar doğmuş bulunan en çok dört aylık ücret ve diğer haklarının davacıya ödenmesi gerektiğinin belirlenmesine,
5-Karar tarihi itibariyle alınması gerekli olan 35,90 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 29,20 TL harcın mahsubu ile bakiye 6,70 TL karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına, davacı tarafından peşin yatırılan 29,20 harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı vekille temsil edildiğinden, karar tarihinde yürürlükte olan tarifeye göre 2.180,00 TL vekâlet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 99,20 TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
8-Peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine kesin olarak oybirliğiyle 18/04/2018 tarihinde karar verildi.