11. Hukuk Dairesi 2016/2193 E. , 2017/1563 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ... 4.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen davada ... 4.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nce verilen 29/12/2015 tarih ve 2013/188-2015/238 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş olup, duruşma için belirlenen 28.02.2017 günü hazır bulunan davacı vekili Av. ... ile davalı vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davacı tarafından tasarlanmış ve üretilmiş olan deri ceket modellerinin taklitlerinin, davalı tarafça ..., ... ve ... mağazalarında satıldığını, davalının eylemleri nedeniyle müvekkilinin zarara uğradığını, FSEK 68/1 madde gereğince rayiç bedelin 3 katı ve FSEK 70 madde ile TTK 56/d-e maddeleri gereğince talepte bulunduklarını ileri sürerek, davalının tecavüz teşkil eden eylemlerinin durdurulmasını, taklit ürünlere el konulmasını, tecavüzün önlenmesini, FSEK 68. madde gereğince hesaplanacak emsal bedelin 3 katı ile şimdilik 30.000 TL"lik kısmının davalıdan tahsilini, FSEK 70 ve TTK 56/d-e maddeleri gereğince davalının elde ettiği gelirin şimdilik 30.000 TL"lik kısmının davalıdan tahsilini, 50.000 TL manevi tazminata hükmolunmasını ve hükmün ilanını talep ve dava etmiş; ıslah dilekçesiyle maddi tazminat talebini 408.924,00 TL ye yükseltmiştir.
Davalı vekili, dava konusu ceket modellerinin 2000"li yıllardan bu yana Türkiye"deki çeşitli deri firmaları tarafından üretilip satıldığını, davacı tarafın, müvekkilinin üretimlerinden 2011 yılından bu yana haberdar olması nedeniyle davanın zamanaşımına uğradığını, müvekkiline ait ... markasının TPE sicilinde ve WIPO nezdinde de tescilli olduğunu, davacının ise ... ibareli bir marka tescili olduğunu, davacının tescilli tasarımı bulunmadığından 554 sayılı KHK"nın uygulanamayacağını, tasarımı davacıya ait olan deri ceket modelleri ile davalının satışa sunduğu ve taklit olduğu iddia edilen ceket modelleri arasında farklılıkların bulunduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; davalının dava konusu ürünlerden 35 adet sattığı ve 38 adet de stokta bulundurduğu, dolayısıyla davalının dava konusu ürünlerden üretim adedinin tespit edilebildiği kadarıyla en az 73 adet olduğu kabul edilerek ıslah edilmiş haliyle davanın kısmen kabulüne, üzerlerinde Punto ibaresi bulunan dava konusu ürünler nedeniyle davacının eser sahipliğinden kaynaklanan haklarına davalı tarafça yapılan tecavüzün ve haksız rekabetin tespitine, durdurulmasına, gelecekte tekrarının men" ine, davaya konu toplam 73 adet ceket nedeniyle ve bu miktar ürünle sınırlı olarak taraflar arasında sözleşme yapılsa idi davacının 5846 sayılı yasa hükümlerine göre talep edebileceği rayiç bedelin % 18 lisans oranı üzerinden 235.671,16 TL olacağı kabul edilerek, takdiren 3 kat hesabıyla ve ancak taleple bağlı kalınarak 408.924 TL telif tazminatının ve takdiren 25.000 TL manevi tazminatın, dava tarihinden itibaren hesaplanacak ticari temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin manevi tazminat talebinin reddine, FSEK 68/1 maddenin uygulanması ile birlikte hem satılmış olan 35 adet ceket yönünden hem de stokta bulunduğu tespit edilen 38 adet ceket yönünden taraflar arasında farazi sözleşme ilişkisi kurulmuş olacağından davaya konu ve henüz satılmamış olan 38 adet ürüne el konulması ve imhası taleplerinin reddine, karar kesinleştiğinde karar özetinin ilanına karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
1- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına davalı eyleminin aynı zamanda haksız rekabet oluşturması nedeniyle manevi tazminatın takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2- Davacı vekili, müvekkili tarafından ilk defa üretilerek piyasaya sunulan deri ceketlerin 5846 sayılı FSEK anlamında eser niteliğinde olduğunu, davalı şirketin iş yerlerinde yapılan aramada söz konusu ceketlerin taklitlerinin ele geçirildiğini, böylelikle müvekkilinin eserden doğan hakkının ihlal edildiğini, eylemin aynı zamanda haksız rekabet olduğunu ileri sürerek, tecavüzün durdurulması, önlenmesi ve ürünlere el konulması istemleri yanında, FSEK 68, 70 ve TTK 56 maddeleri uyarınca maddi ve manevi tazminat isteminde de bulunmuştur.
Mahkemece, alınan bilirkişi raporlarına istinaden, davacı tarafa ait deri ceket modelinin FSEK m. 4 anlamında güzel sanat eseri olduğunun kabulüyle FSEK m. 68 uyarınca maddi tazminata hükmedilmiştir.
FSEK m. 4/1-(4) deki “El işleri ve küçük sanat eserleri, minyatürler ve süsleme sanatı ürünleri ile tekstil, moda tasarımları” şeklindeki düzenlemeden de anlaşılacağı üzere, koşulların varlığı halinde tekstil ve moda tasarımları FSEK tarafından eser olarak korunan güzel sanat eserleri arasında sayılmıştır.
Davacı tarafça uyuşmazlık konusu deri ceket modelinin grafik eser olduğu ileri sürülmüş ise de moda tasarımına konu bir modelin güzel sanat eseri vasfının varlığı için ürünün basit yaratımlardan uzak, günlük ve normal kullanımın ötesinde, işlevsel bir amaçtan ziyade, sanatsal bir faaliyet sonucu, estetik duygusuna hitap etmek amacıyla yaratılan ve sanatsal özelliği yüksek bir ürün olması gerekir (Emre Kalender, Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi, Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, 2015/1, s.113). Bir moda tasarımına konu deri ceket ürününün çok tanınmış bir marka veya markasız olarak piyasaya sürülmesi, daha önceki moda tasarımlarından farklı olması, fiyatının çok yüksek veya düşük olması, güzel sanat eseri vasfı açısından bir önem taşımayacaktır.
Mahkemece görüşüne başvurulan bilirkişi heyeti dava konusu deri ceket modelinin 5846 sayılı FSEK 4. maddesi kapsamında güzel sanat eseri olduğunu mütalaa etmiş ise de, raporda ürünün haiz olduğu özellikler tarif edilmekle birlikte yukarıda açıklanan hususları içermediğinden hüküm tesisine yeterli kabul edilemez.
O halde, dava konusu deri ceket modelinin, 5846 sayılı FSEK 4/1-(4) fıkrası anlamında seri üretim yoluyla ticari kullanım amacını aşan ve işlevsel özelliğin çok ötesinde, seyir hissi yaratmak üzere meydana getirilmiş yüksek düzeyde estetik vasfa sahip moda tasarım alanında güzel sanat eseri sayılıp sayılmayacağı hususunda yeni bir bilirkişi heyetinden görüş alınarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yetersiz bilirkişi görüşü benimsenmek suretiyle 5846 sayılı FSEK 68. maddesine dayalı telif tazminatına hükmedilmesi doğru görülmediğinden kararın davalı yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davalı yararına BOZULMASINA, takdir olunan 1.480,00 TL duruşma vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz edene iadesine, 16/03/2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.