3. Hukuk Dairesi 2017/2993 E. , 2018/5623 K.
"İçtihat Metni"Dâvacı ... A.Ş. ile dâvâlı ... aralarındaki kiracılığın tespiti dâvasına dair ... (Kapatılan) 1. Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 13/06/2006 günlü ve 2005/309E. - 2006/144K. sayılı hükmün onanması hakkında dairece verilen, 15.03.2007 günlü ve 2006/15825E.-2007/3596K. sayılı ilâma karşı davalı tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiştir.Düzeltme isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kâğıtlar okunup gereği düşünüldü :
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; davalı belediyenin 31.8.2005 tarihli ihtar ile taşınmazın boşaltılacağının belirtildiği, ... Kaymakamlığından kolluk vasıtasıyla boşaltılması talep edildiği, işlemin iptali için İdare mahkemesine başvurulduğu, kiracılığın devam ettiğinin tespitini istemiştir.
Davalı, sözleşme süresi dolduğundan 2886 Sayılı Kanunun 75. maddesi gereğince davalının fuzuli şagil olduğunu belirterek davanın reddini dilemiştir. Mahkemece, taraflar arasındaki ilişkinin 6570 Sayılı Kanundan kaynaklandığı, uyuşmazlığa 2886 Sayılı Kanun 75. Maddesinin uygulanamayacağı gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiş, hükmün davalı tarafından temyizi üzerine; Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 15.03.2007 günlü ve 2006/15825-2007/3596 esas-karar sayılı ilamı ile onanmasına karar verilmiş, onama ilamına karşı davalı karar düzeltme isteminde bulunmuştur.2886 Sayılı Devlet İhale Kanununun 5737 Sayılı Kanunun 79/c maddesi ile değişik “Ecrimisil ve Tahliye” başlıklı 75.maddesinin 3 ve 4.fıkrasında; “kira sözleşmesinin bitim tarihinden itibaren işgalin devam etmesi halinde, sözleşmede hüküm var ise ona göre hareket edilir. Aksi halde ecrimisil alınır. İşgal edilen taşınmaz mal, idarenin talebi üzerine bulunduğu yer mülkiye amirince en geç onbeş gün içinde tahliye ettirilerek, idareye teslim edilir.” hükmü bulunmaktadır. Bu madde önceleri sadece Hazine tarafından bu kanun hükümlerine göre kiraya verilen taşınmazlar hakkında uygulanırken, 13.7.2005 tarihinde yürürlüğe giren 5393 Sayılı Belediye Kanunu nun 15/p-3. maddesi hükmüyle belediye taşınmazları, 5538 Sayılı Kanunun 26/b maddesi uyarınca İl Özel İdareleri ve son olarak 5737 Sayılı Kanunun 79/c maddesi uyarınca Vakıflar Genel Müdürlüğüne ait taşınmazlar hakkında da uygulanması öngörülmüştür. Bu madde ile adı geçen kurumlara tahliye konusunda bir ayrıcalık tanınmıştır. Yasal süre bitiminden itibaren ecrimisil alınacağı hüküm altına aldığından, 2886 Sayılı Yasanın 1.maddesi uyarınca usulüne uygun yeni bir sözleşme yapılmadıkça kiracıyı fuzuli şagil kabul etmek gerekir. Hazine, Vakıflar Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri ve Belediyeler 2886 Sayılı Yasa uyarınca kiraya verdikleri taşınmazlarını, kira süresi sonunda, işgal ne kadar süre devam ederse etsin kiralananın 6570 Sayılı Yasaya ya da Borçlar Kanununa tabi olup olmadığına bakılmaksızın her zaman gerek mahkemeden, gerekse mülkiye amirinden tahliyesini isteyebilirler. Ecrimisil olarak alınması gereken paranın “kira parası” adı altında alınmış veya ödenmiş olması, taraflar arasındaki kira sözleşmesinin yenilendiği anlamına gelmez.Somut olayda; dava konusu taşınmaz ilk olarak davalı ... tarafından ..."a 25.10.1961 başlangıç tarihli ve 20 yıl süreli kira sözleşmesi ile kapalı teklif usulü ihale ile petrol istasyonu yapılarak işletilmesi için kiraya verilmiş, 23.11.1964 tarihli sözleşme ile kiracılık... A.Ş."ye devredilmiş, ... A.Ş. İle davacı arasında yapılan 16.02.1983 tarihli bayilik anlaşması ile kiracılık davacıya devredilmiştir. Kiralananın ihale ile kiraya verildiğine göre, 2886 Sayılı Kanun"un 75. Maddesi gereğince kira ilişkisi sözleşme süresinin bitiminde sona ermiştir. Ayrıca, her ne kadar davacı karar düzeltme talebine karşı verdiği cevap dilekçesi ile davalı ile aralarında 01.08.2008 ve 01.11.2013 tarihli ve 1 yıl süreli kira sözleşmeleri yapıldığından taraflar arsındaki ihtilafın son bulduğundan bahisle karar düzeltme talebinin reddini talep etmiş ise de, Her dava açıldığı tarihteki duruma, yani fiili ve hukuki koşullara göre hükme bağlanır.Hal böyle olunca, davada 6570 sayılı Kanun hükümlerinin uygulama yeri bulunmamakta; uyuşmazlığın 2886 sayılı Kanunun 75. maddesi çerçevesinde çözümlenmesi gerekmektedir. (HGK. 22.12.2010 gün ve 2010/13–671 E. 696 K.)
Bu durumda 2886 Sayılı Kanun"un 75. Maddesi gereğince kira ilişkisi sözleşme süresinin bitiminde sona erdiğinden davanın tümden reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmadığından kararın bozulması gerekeceği bu seferki incelemeden anlaşılmakla onama ilamının kaldırılarak hükmün bu nedenle bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle HUMK"nun 440. maddesi gereğince davalının karar düzeltme isteminin kabulü ile Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 15.03.2007 günlü ve 2006/15825-2007/3596 esas-karar sayılı onama ilamının kaldırılarak hükmün davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan karar düzeltme harcının istek halinde düzeltme isteyene iadesine, 22.05.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.