MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Davacılar ... ve diğerleri vekili Avukat ... tarafından, davalı ... aleyhine 01/07/2014 gününde verilen dilekçe ile manevi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 05/02/2015 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalı tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava, haksız şikâyet nedeniyle uğranılan manevi zararın ödetilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Davacılar, davalının kendileri hakkında kamu kurum ve kuruluşlarının zararına dolandırıcılık, resmi evrakta sahtecilik suçlamasıyla şikâyetçi olduğunu, haklarında yapılan soruşturma sonucunda .. sayılı kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiğini belirterek, davalının haksız şikâyeti nedeniyle uğradıkları manevi zararın ödetilmesini istemişlerdir.
Davalı, davanın reddedilmesi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, davalının birden fazla defa davacılar hakkında yaptığı şikayetlerin sonuçsuz kaldığı, ayrıca davalının şikayete konu eylemler nedeni ile bizzat zarar gören olmadığı, yapılan şikayetlerin hak arama özgürlüğünden ziyade kişisel husumet nedeni ile yapıldığı ve bu haliyle, davacıların haklarında adli ve idari soruşturma açılmasına sebebiyet verecek şekilde yapılan şikayetlerin davacıları manevi olarak zarara uğrattığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Şikayet hakkı, diğer bir deyimle hak arama özgürlüğü; Anayasa’nın 36. maddesinde; “Herkes, meşru vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı mercileri önünde davacı veya davalı olarak iddia ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahiptir” şeklinde yer almıştır. Hak arama özgürlüğü bu şekilde güvence altına alınmış olup; kişiler, gerek yargı mercileri önünde gerekse yetkili kurum ve kuruluşlara başvurmak suretiyle kendilerine zarar verenlere karşı haklarının korunmasını, yasal işlem yapılmasını ve cezalandırılmalarını isteme hak ve yetkilerine sahiptir.
Anayasa’nın güvence altına aldığı hak arama özgürlüğünün yanında, yine Anayasanın “ .. ” başlığını taşıyan 12. maddesinde herkesin kişiliğine bağlı dokunulmaz, devredilmez, vazgeçilmez temel hak ve özgürlüklere sahip olduğu belirtildikten başka, 17. maddesinde de, herkesin yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahip bulunduğu da düzenleme altına alınmış bulunmaktadır. Türk Medeni Kanunu’nun 24. maddesinde, kişilik haklarına yapılan saldırının unsurları belirtilmiş ve hukuka aykırılığı açıklanmıştır. 25.maddesinde ise, kişilik haklarına karşı yapılan saldırının dava yolu ile korunacağı açıklanmış, BK’nun 49. maddesinde ise saldırının yaptırımı düzenlenmiştir.

Hak arama özgürlüğü ile kişilik haklarının karşı karşıya geldiği durumlarda; hukuk düzeninin bu iki değeri aynı zamanda koruma altına alması düşünülemez. Daha az üstün olan yararın, daha çok üstün tutulması gereken yarar karşısında o olayda ve o an için korumasız kalmasının uygunluğu kabul edilecektir. Hak arama özgürlüğü, diğer özgürlüklerde olduğu gibi sınırsız olmayıp kişi salt başkasını zararlandırmak için bu hakkı kullanamaz. Bu hakkın hukuken korunabilmesi ve yerinde kullanıldığının kabul edilebilmesi için şikayet edilenin cezalandırılmasını veya sorumlu tutulmasını gerektirecek yeterli kanıtların mevcut olması da zorunlu değildir. Şikayeti haklı gösterecek bazı emare ve olguların zayıf ve dolaylı da olsa varlığı yeterlidir. Bunlara dayanarak başkalarının da aynı olay karşısında davalı gibi davranabileceği hallerde şikayet hakkının kullanılmasının uygun olduğu kabul edilmelidir. Aksi halde şikayetin hak arama özgürlüğü sınırları aşılarak kullanıldığı, kişilik değerlerine saldırı oluşturduğu sonucuna varılmalıdır.
Somut olayda; .. soruşturma sayılı dosyası kapsamı, anılan dosyadaki Adli Tıp Kurumu raporunda dosyaya sunulan belgelerdeki imzaların davacıların el ürünü olup olmadığının tespit edilemediğinin belirtilmesi ve .. müfettişi raporu göz önüne alındığında, davalının sırf zararlandırma kastının bulunmadığı, şikâyet için yeterli emare olması nedeniyle davalının anayasal şikâyet hakkını kullandığı sonucuna varılarak istemin tümden reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçeyle davanın kısmen kabulü yerinde görülmemiş ve bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 25/04/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.