22. Hukuk Dairesi 2017/12521 E. , 2018/9815 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; müvekkilinin 2007 yılı içerisinde davalı şirkete ait ... dolum tesisinde şoför olarak çalışmaya başladığını, davacı yanın tanker ile gaz dağıtım işi yaptığını, haftalarca yolda olduğunu, hafta tatili, resmi bayramlar ve dini bayramların 2. Gününden itibaren devamlı surette çalışmanın devam ettiğini, iş akdinin 2011 yılında feshedildiğini ileri sürerek, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin, fazla mesai, hafta tatili ve genel tatil ücreti alacaklarının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacı yanın 07.12.2010 tarihinde tek taraflı trafik kazasına sebebiyet verdiğini, kaza neticesi 1.713,94 TL hasar meydana geldiğini, hasarın işçinin 30 günlük ücretini aştığını bu durum üzerine davacı yanın çıkış işlemlerinin yapıldığını, işçilik alacağı olmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı taraf vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere göre tarafların aşağıdaki bendlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında, iş sözleşmesinin feshinin haklı sebebe dayanıp dayanmadığı ve dolayısıyla davacının kıdem ve ihbar tazminatı alacaklarına hak kazanıp kazanmadığı noktalarında uyuşmazlık vardır.
Somut olayda, iş sözleşmesinin davalı işverence davacının işyerinin malı olan ve kullanmakla sorumlu olduğu .... plaka numaralı kamyon ile 07.12.2010 tarihinde maddi hasarlı trafik kazasına sebebiyet verdiği, kaza neticesinde oluşan hasarın işçinin 30 günlük ücreti tutarıyla karşılanamayacak derecede olduğu gerekçesiyle feshedildiği anlaşılmıştır.
4857 sayılı İş Kanunu"nun 25. maddesinin (II) numaralı bendinin (ı) alt bendinde, işverenin malı olan veya eli altında bulunan makine, tesisat, eşya ya da maddelere otuz günlük ücreti tutarını aşacak şekilde zarar vermesi halinde, işverenin haklı fesih imkânının bulunduğu belirtilmiştir.
İşçinin kusursuz olduğunun ortaya çıkması durumunda, işverenin haklı fesih imkânı olmadığı gibi işçinin kusuru belli bir yüzde ya da belli bir oran olarak saptanmışsa; zararın miktarının bu kusur nispetinde azaltıldıktan sonra otuz günlük ücreti aşıp aşmadığına bakılmalıdır.
Zararın işçinin kasıtlı davranışından ya da taksirli eyleminden kaynaklanmasının hukukî sonuca etkisi bulunmamaktadır. İşçinin kusuru ve zararı, ayrı ayrı uzman kişilerce belirlenmelidir. Zarar tutarı ile karşılaştırılacak olan işçinin otuz günlük ücretinin brüt ya da net olarak dikkate alınması gerektiği noktasında kanunda herhangi bir açıklık bulunmamakla birlikte, işçi lehine yorum ilkesi uyarınca brüt ücretin esas alınması gerekir. Otuz gün, bir aydan farklı bir kavramdır. Bu noktada işçiye aylık olarak ödenen ücret yerine, günlük yevmiyesinin otuz katı tutarı dikkate alınmalıdır.
Maddede sözü edilen ücret dar anlamda ücrettir. İkramiye, prim, fazla çalışma ücreti ve benzeri ödemeler bu maddede yer alan otuz günlük ücret içerisinde değerlendirilmemelidir. Zararın otuz günlük ücreti aşması durumunda işverenin fesih hakkı doğar. İşçinin zararı derhal ödemiş ya da ödeyecek olması, işverenin bu hakkını ortadan kaldırmaz. İşverence zarar tutarının işçiden talep edilmemiş olması fesih hakkını ortadan kaldırmaz.
Dosya içeriğindeki kaza tespit tutanağından davacının 07.12.2010 tarihinde sabah 09.20 sıralarında... karayolu üzerinde ..."e ait istasyon içerisinde tanker aracı ile manevra yaptığı esnada aracın hakimiyetini kaybetmesi sonucu istasyon içerisinde bulunan ... a ait ... direğine çarpması sonucu maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiği anlaşılmaktadır. Davalı işverence kaza neticesinde araçta 1.713.94 TL hasar oluştuğu iddia edilmiş ve dosyaya 15.12.2010 tarih ve 1.713.94 TL tutarlı fatura ibraz edilmiştir. Mahkemece, kazada davacı işçinin kusurlu olduğu, hasar miktarının 30 günlük ücretin üzerinde olduğunun fatura ile tevsik edildiği, hasar bedelinin 1.713,94 TL olduğu, bu suretle davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanmadığı kabul edilmiştir. Ancak yapılan araştırma eksik ve hüküm kurmaya yeterli bulunmamaktadır.
Öncelikle belirtmek gerekir ki, mahkemece kusur ve zarar durumuna ilişkin araştırma yapılmaması doğru olmamıştır. Yapılacak iş, mahkemece, uzman bilirkişilerce inceleme yaptırılarak, işçinin kusurunun bulunup bulunmadığının duraksamaya yer vermeyecek şekilde ve somut tespitlerle belirlenmesi, ayrıca işçinin kusuru var ise yukarıdaki açıklamalar ışığında zarar miktarının da belirlenmesi ve kusur oranının belirlenerek, zararın bu orana denk düşen miktarının bulunması ve neticeye göre ulaşılacak miktarın işçinin otuz günlük ücretini aşıp aşmadığına bakılması gerekirken, bu yönde bir değerlendirme yapılmaması hatalıdır. Anılan sebeple, işçinin kusur oranı saptanmalı, zararın bu orana denk düşen miktarı belirlenmeli ve bu miktarın otuz günlük ücreti aşıp aşmadığına bakılarak neticeye göre, 4857 sayılı İş Kanunu"nun 25. maddesinin (II) numaralı bendinin (ı) alt bendi uyarınca feshin haklı olup olmadığı ve dolayısıyla davacının kıdem ve ihbar tazminatı alacaklarına hak kazanıp kazanmadığı hususları bakımından bir karar verilmelidir. Eksik inceleme ile hüküm kurulması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
3-Davacı işçinin, fazla çalışma yapıp yapmadığı hususu taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
Somut olayda Mahkemece tanık beyanlarına göre davacının günlük ortalama 4 saat fazla mesai yaptığı kabul edilerek hesaplama yapılmış ise de tanık beyanlarının soyut ve hesaplamaya elverişli olmadığı anlaşılmaktadır. Davacının davalı işyerinde şoför olarak çalıştığı sabit olup bu şekilde çalışanların Karayolları Trafik Kanunu’na göre çalışma saatlerinin kanundan doğan nedenlerle sınırlandırıldığı ve buna göre çalışılması gerektiği açıktır. Davacının ... şöförü olarak çalıştığı dikkate alındığında, Karayolları Trafik Yönetmeliği"ne göre günlük ... saat çalışma yapabileceği gözönünde bulundurulmalıdır. Bu doğrultuda dosya arasında bulunan davacının çalışma saatine ilişkin tüm bilgiler Karayolları Trafik Yönetmeliği 98. maddesinde düzenlenen şoförlerin çalışma saatlerine ilişkin sınırlamalar ile birlikte değerlendirilmek suretiyle çıkacak sonuca göre davacının fazla mesai yapıp yapmadığı hususunda karar verilmelidir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgililere iadesine, 25.04.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.