MAHKEMESİ:SULH HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki istirdat ve manevi tazminat davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içerisinde davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, taraflar arasındaki 01.01.1999 başlangıç tarihli kira sözleşmesine göre kiracı olduğunu, sözleşmede belirli bir kira artışının öngörülmediğini, Mahkemece tespit edilen kira bedellerinin tamamının davalıya ödenmesine rağmen, davalının 2010 yılı için kira artışı amacıyla ihtar göndererek aylık kira bedelinin 200 TL"ye çıkartılmasını istediği ve ardında da ... 1. İcra Müdürlüğünün 2010/713 Esas sayılı dosyası ile aleyhine, toplam 10.872 TL üzerinden icra takibi yapıldığını, takibe süresinde itirazı üzerine, davalı tarafından ... İcra Hukuk Mahkemesinin 2010/141 Esas sayılı dosyası ile itirazın kaldırılmasının talep edildiğini, hiçbir kira borcu bulunmadığı halde, Akbank ... Şubesinde bulunan mevduat hak ve alacaklarına, otomobiline haciz konulduğunu, bu hacizler nedeniyle itibarının zedelendiğini belirterek, ... 1. İcra Hukuk Mahkemesinin 2011/141 esas ve 2011/235 karar sayılı hükmün bütün sonuçları ile ortadan kaldırılmasını, ödemek zorunda kaldığı 32.262,50 TL"nin 10.08.2011 tarihinden itibaren yasal faizi istirdatını, maruz kaldığı haksız fiil sebebiyle 10.000 TL manevi tazminatın 10.08.2011 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsilini istemiştir.Davalı, ... İcra Hukuk Mahkemesinin 2010/141 Esas sayılı dosyası ile itirazın kaldırılmasına karar verildiğini ancak dosyanın temyizi üzerine Yargıtay tarafından kararın bozulduğunu, bu nedenle davacının ödediği parayı icra müdürlüğünden alabileceği bu nedenle bu davayı açmakta hukuki yararı olmadığını belirterek davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, istirdata ilişkin davanın kabulü ile 33.662,50 TL"nin istirdatına, diğer taleplerin reddine karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1-) Bir mahkeme hükmünde, tarafların iddia ve savunmalarının özetinin, anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususların, çekişmeli vakıalar hakkında toplanan delillerin, delillerin tartışılması ve değerlendirilmesinin, sabit görülen vakıalarla, bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebeplerin birer birer, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde hükümde gösterilmesi gereklidir. Bu kısım, hükmün gerekçe bölümüdür. Gerekçe, hakimin (mahkemenin) tespit etmiş olduğu maddi vakıalar ile hüküm fıkrası arasında bir köprü görevi yapar. Gerekçe bölümünde hükmün dayandığı hukuki esaslar açıklanır. Hakim, tarafların kendisine sundukları maddi vakıaların hukuki niteliğini (hukuk sebepleri) kendiliğinden (re’sen) araştırıp bularak hükmünü dayandırdığı hukuk kurallarını ve bunun nedenlerini gerekçede açıklar.Hakim, gerekçe sayesinde verdiği hükmün doğru olup olmadığını, yani kendini denetler. Üst mahkemede, bir hükmün hukuka uygun olup olmadığını, ancak gerekçe sayesinde denetleyebilir. Taraflar da ancak gerekçe sayesinde haklı olup olmadıklarını daha iyi anlayabilirler. Bir hüküm, ne kadar haklı olursa olsun, gerekçesiz ise tarafları doyurmaz (Kuru, Baki/ Arslan, Ramazan/ Yılmaz, Ejder; Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı 6100 sayılı HMK’na Göre Yeniden Yazılmış, 22 Baskı, Ankara 2011, s.472). Anayasa’nın 141. maddesi gereğince bütün mahkemelerin her türlü kararlarının gerekçeli olması gereklidir. Gerekçenin önemi Anayasal olarak hükme bağlanmakla gösterilmiş olup gerekçe ve hüküm birbirine sıkı sıkıya bağlıdır.Yasanın aradığı anlamda oluşturulacak kararların hüküm fıkralarının açık, anlaşılır, çelişkisiz, uygulanabilir olmasının gerekliliği kadar; kararın gerekçesinin de, sonucu ile tam bir uyum içinde, o davaya konu maddi olguların mahkemece nasıl nitelendirildiğini, kurulan hükmün hangi nedenlere ve hukuksal düzenlemelere dayandırıldığını ortaya koyacak; kısaca, maddi olgular ile hüküm arasındaki mantıksal bağlantıyı gösterecek nitelikte olması gerekir. Zira, tarafların o dava yönünden, hukuk düzenince hangi nedenle haklı veya haksız görüldüklerini anlayıp değerlendirebilmeleri ve Yargıtay’ın hukuka uygunluk denetimini yapabilmesi için, ortada, usulüne uygun şekilde oluşturulmuş; hükmün hangi nedenle o içerik ve kapsamda verildiğini ayrıntılarıyla gösteren, ifadeleri özenle seçilmiş ve kuşkuya yer vermeyecek açıklıktaki bir gerekçe bölümünün ve buna uyumlu hüküm fıkralarının bulunması zorunludur.Nitekim, 07.06.1976 gün ve 3/4-3 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararının gerekçesinde yeralan “Gerekçenin ilgili bilgi ve belgelerin isabetle takdir edildiğini gösterir biçimde geçerli ve yasal olması aranmalıdır. Gerekçenin bu niteliği yasa koyucunun amacına uygun olduğu gibi, kararı aydınlatmak, keyfiliği önlemek ve tarafları tatmin etmek niteliği de tartışma götürmez bir gerçektir.” şeklindeki açıklama ile de aynı ilkeye, vurgu yapılmıştır.Bütün mahkemelerin her türlü kararlarının gerekçeli olarak yazılması gerektiğini öngören Anayasanın 141/3.maddesi ve ona koşut bir düzenleme içeren 6100 sayılı ...nun 297. (Mülga HUMK.nun 388.) maddesi, işte bu amacı gerçekleştirmeye yöneliktir. Yine ...nun 27.maddesinin (HUMK.nun 73.m) 2. bendi “c” bölümünde de hukuki dinlenilme hakkının “Mahkemenin, açıklamaları dikkate alarak değerlendirmesini ve kararların somut ve açık olarak gerekçelendirilmesini” de içerdiği açıklanarak bu husus vurgulanmıştır.
Öte yandan, mahkeme kararlarının taraflar, bazen de ilgili olabilecekleri başka hukuki ihtilaflar yönünden etkili ve bağlayıcı kabul edilebilmeleri, başka bir dava yönünden kesin hüküm, kesin veya güçlü delil oluşturup oluşturamayacağı gibi hukuksal değerlendirmeler de bu kararların yukarıda açıklanan nitelikte bir gerekçeyi içermesiyle mümkündür. Ayrıca, 6100 sayılı HMK"nun 26/1. maddesine göre "Hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir." Somut olayda; Mahkemece gerekçede " Mahkememizce yapılan inceleme da davacı ..."in kira alacağı ve gecikme zammı kapsamında aleyhine takip yapıldığı ve ilam ile borcunun bulunmadığının anlaşılmasına göre davacı aleyhine tahsil edilen alacağın geri ödenmesi gerekmektedir. Davacı tarafından tahsil edilen 32.262,50 TL nin kendisine geri verilmesi gerekmiştir." karar verildiği halde, hükümde "Davacının ...1. İcra Müdürlüğünün 2010/713 esas sayılı dosyasında ödemiş olduğu 33.662,50-TL"nin ödeme tarihi olan 10/08/2011 tarihinden itibaren işleyen yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, " karar verildiği anlaşılmaktadır. Gerekçe ile hüküm arasında çelişki olması ve talep aşılarak karar verilmesi bozma nedeni oluşturmaktadır.
Bu durumda mahkemece yapılacak iş önceki kararla bağlı olmaksızın çelişkiyi kaldırmak kaydıyla yeni bir karar vermekten ibarettir.
2-) Bozma nedenine göre, diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, ikinci bentte açıklanan nedenle davacı ve davalıların sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440. maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 29.05.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.