MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Davacılar, murisinin iş kazası sonucu ölümünden doğan maddi ve manevi tazminatın ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R

Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillere, temyiz edenin sıfatına, temyiz kapsamına ve sebeplerine göre davalı vekilin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
Dava, iş kazasında ölen sigortalı nedeniyle müteveffanın yakınları tarafından talep olunan maddi ve manevi zararlarının giderilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ve davacılardan eş ... için 141.201,36TL maddi, 30.000,00TL manevi; davacı 5 çocuktan her biri için 15.000,00TL manevi tazminatın davalıdan tahsil ile davacılara ödenmesine karar verilmiştir.
Dosya kapsamına göre iş kazasında davacılar murisi %10 oranında, davalı işverenin ise %90 oranında kusurludur.
1-Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanmayan zararın ödetilmesine ilişkin bu tür davalarda (iş kazasına dayanan maddi tazminat davaları) haksız zenginleşmeyi ve mükerrer ödemeyi önlemek için Kurum tarafından sigortalıya veya ölüm halinde hak sahiplerine iş kazası sigorta kolundan bağlanan bir gelirin bulunup bulunmadığının tespiti ile var ise bu gelirin B.K."nun 55.maddesi de gözetilerek ilk peşin sermaye değerli gelirin rücuya tabi kısmının (ilk peşin sermaye değerinin sorumlular/işverenler kusuruna denk gelen kısmının) hesaplanan tazminattan tenzili gerekir.
Bu hususta yapılacak iş, maddi tazminat isteminde bulunan davacı eş ..."ye, iş kazasında vefat eden eşi nedeniyle, iş kazası sigorta kolundan gelir bağlanması için Kurum"a başvurmak üzere süre vermek, başvurularının reddi halinde, SGK Başkanlığı"nı hasım göstererek iş kazası sigorta kolundan ölüm geliri bağlanması hususunda tespit davası açması için önel tanımak, dava açılması halinde 6100 sayılı HMK"nun 165/2. maddesi gereğince bu dava için bekletici mesele yapmak, bağlanan gelirlerin ilk peşin sermaye değerlerinin davalı işverene rücu edilebilecek kısımını tenzil ederek sonucuna göre maddi tazminat talebi yönünden karar vermekten ibarettir.
2-Tazminatın saptanmasında, zarar ve tazminata doğrudan etkili olan işçinin net geliri, bakiye ömrü, işgörebilirlik çağı, işgöremezlik ve karşılık kusur oranları, destek görenlerin gelirden alacakları pay oranları, eşin evlenme olasılığı, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından bağlanan peşin sermaye değeri gibi tüm verilerin hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde öncelikle belirlenmesi gerekir. Öte yandan, tazminat miktarı, işçinin olay tarihindeki bakiye ömrü esas alınarak aktif ve pasif dönemde elde edeceği kazançlar toplamından oluştuğu yönü söz götürmez. Başka bir anlatımla, işçinin günlük net geliri tespit edilerek bilinen dönemdeki kazancı mevcut
veriler nazara alınarak iskontolama ve artırma işlemi yapılmadan hesaplanacağı, bilinmeyen dönemdeki kazancının ise yıllık olarak %10 arttırılıp %10 iskontoya tabi tutulacağı, 60 yaşına kadar (aktif) dönemde, 60 yaşından sonrada bakiye ömrüne kadar (pasif) dönemde elde edeceği kazançların ortalama yöntemine başvurulmadan her yıl için ayrı ayrı hesaplanacağı Yargıtay"ın oturmuş ve yerleşmiş görüşlerindendir.
Pasif devrenin; herhangi bir işte çalışmasa bile ekonomik bir değer taşıyan salt yaşamsal faaliyetlerin sürdürülmesi nedeniyle emsallerine göre fazla güç sarf edileceğinden ve bu durum sigortalı bakımından asgari ücret düzeyinde bir zarar oluşturacağından pasif devre zararının asgari ücret esas alınarak hesaplanması gerekir. Dairemizin ve giderek Yargıtay’ın yerleşmiş görüşleri bu doğrultudadır.
Davacılar murisinin 24.09.1949 doğumlu olduğu, iş kazasının ve ölümün 13.01.2015 günü gerçekleştiği ve böylelikle kaza tarihinde müteveffa işçinin 65 yaşında olduğu açıktır.
Böylelikle pasif dönem için başlangıç kabul edilen ve varsayıma dayanan yaş sınırının davacılar murisi yönünden söz konusu olamayacağı, kazalı işçinin olay tarihinde 65 yaşında olduğu ve aktif çalışmasını sürdürdüğü göz önünde bulundurularak kaza ve ölüm tarihinden sonra makul bir sürenin daha aktif çalışma devresine eklenmesi ile birlikte pasif dönem hesabının da yukarıdaki ilkeler çerçevesinde hesaplanması gerekir.
Tüm bunlara rağmen davacılar murisinin muhtemel bakiye ömrü için tümüyle aktif dönem hesabının yapılması hatalı olmuştur ve kararın bozulması gerekmiştir.
3-Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 3/1 maddesinde "Yargı yerlerince avukata ait olmak üzere karşı tarafa yükletilecek avukatlık ücreti, ekli Tarifede yazılı miktardan az ve üç katından çok olamaz. Bu ücretin belirlenmesinde, avukatın emeği, çabası, işin önemi niteliği ve davanın süresi göz önünde tutulur. Müteselsil sorumluluk da dahil olmak üzere, birden fazla davalı aleyhine açılan davanın reddinde, ret sebebi ortak olan davalılar vekili lehine tek, ret sebebi ayrı olan davalılar vekili lehine ise her ret sebebi için ayrı ayrı avukatlık ücretine hükmolunur.", tarifenin 10/1,2 ve 4. maddesinde; "Manevi tazminat davalarında avukatlık ücreti, hüküm altına alınan miktar üzerinden Tarifenin üçüncü kısmına göre belirlenir. Davanın kısmen reddi durumunda, karşı taraf vekili yararına Tarifenin üçüncü kısmına göre hükmedilecek ücret, davacı vekili lehine belirlenen ücreti geçemez. .... Manevi tazminat davasının, maddi tazminat veya parayla değerlendirilmesi mümkün diğer taleplerle birlikte açılması durumunda; manevi tazminat açısından avukatlık ücreti ayrı bir kalem olarak hükmedilir." tarifenin 13. maddesinde "Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde gösterilen hukuki yardımların konusu para veya para ile değerlendirilebiliyor ise avukatlık ücreti, davanın görüldüğü mahkeme için Tarifenin İkinci Kısmında belirtilen maktu ücretlerin altında kalmamak kaydıyla (yedinci maddenin ikinci fıkrası, dokuzuncu maddenin birinci fıkrasının son cümlesi ile onuncu maddenin son fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla,) Tarifenin üçüncü kısmına göre belirlenir. Ancak hükmedilen ücret kabul veya reddedilen miktarı geçemez." düzenlemelerine yer verilmiştir.
Anılan maddenin amacına uygun olarak birden fazla davacının birlikte dava açması ve tek vekille temsil edilmeleri halinde de aynen retde olduğu gibi tek vekalet ücretine hükmedilmesi gerekir.
Somut olayda her bir davacı yararına ayrı ayrı vekalet ücreti verilmesi hatalı olmuştur.
O halde, davalı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalıya iadesine, 11.12.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.