22. Hukuk Dairesi 2018/2336 E. , 2018/10189 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : İŞE İADE
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih, esas ve karar numarası belirtilen kararının temyiz incelemesi sonucunda, Dairemizin 04/07/2017 tarihli ve 2017/32620 esas, 2017/16132 karar sayılı ilamıyla ONANMASINA karar verilmiştir.
Davacı vekilince Dairemiz kararının maddi hataya dayandığı gerekçesi ile ortadan kaldırılması istenilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 10/02/1988 tarihli ve 1987/2-520 esas, 1988/89 karar sayılı kararında belirtildiği üzere, Yargıtay"ca temyiz incelemesinin yapıldığı sırada dosyada bulunan bir belgenin gözden kaçırılması, maddi hata sebebidir. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu’nun 04/02/1959 tarihli ve 1957/13 esas, 1959/5 karar ile 09/05/1960 tarihli ve 1960/21 esas, 1960/9 karar sayılı kararlarında belirtildiği üzere, Yargıtay’ca maddi hata sonucu verilen bir karara mahkemece uyulmasına karar verilmesi halinde dahi usulü kazanılmış hak oluşmaz ve Yargıtay’ın hatalı bozma kararından dönülmesi mümkündür.
Somut uyuşmazlıkta, Dairemizin 04/07/2017 tarihli ve 2017/32620 esas, 2017/16132 karar sayılı ilamıyla, İlk Derece Mahkemesi kararının onanmasına karar verilmiştir. Bu onama ilamına karşı, davacı vekilinin, onama ilamının maddi hataya dayandığı gerekçesi ile ortadan kaldırılması talebi ise, Dairemizin 02/11/2017 tarihli ve 2017/42683 esas, 2017/24044 karar sayılı ilamıyla reddedilmiştir. Ne var ki, inceleme esnasında, emsal nitelikteki davalarda Dairemizce tesis edilen kararların ve işyerindeki sendikal hareketlere ilişkin delillerin gözardı edildiği anlaşılmaktadır. Anılan sebeple, maddi hataya dayanan Dairemizin 04/07/2017 tarihli ve 2017/32620 esas, 2017/16132 karar sayılı ile 02/11/2017 tarihli ve 2017/42683 esas, 2017/24044 karar sayılı kararlarının ORTADAN KALDIRILMASINA karar verildi. İşin mahiyeti itibariyle davalı vekilinin duruşma isteminin reddiyle, incelemenin dosya üzerinden yapılmasına karar verilerek, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili, müvekkilinin iş sözleşmesinin sendikal sebeple haksız feshedildiğini ileri sürerek, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini, sendikal tazminat ile boşta geçen süre ücretinin belirlenmesini istemiştir.
Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, bozma ilamına uyma kararı verilerek devam edilen yargılama neticesinde, toplanan delillere dayanılarak; feshin haklı veya geçerli sebebe dayanmadığı, sendikal neden iddiasının ise kanıtlanmadığı gerekçesiyle, feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine, işe başlatmama tazminatının dört aylık ücret tutarı olarak ve çalıştırılmadığı süre için en çok dört aylık ücret ve diğer haklarının belirlenmesine karar verilmiştir.
Kararı, taraflar vekilleri temyiz etmiştir.
Somut uyuşmazlıkta, iş sözleşmesinin feshinin haklı veya geçerli bir sebebe dayanmadığı noktasındaki kabul isabetli olup, davalının bu yöne ilişkin temyiz itirazları yerinde değildir.
Feshin sendikal sebebe dayanıp dayanmadığı noktasındaki uyuşmazlığa gelince; davacının sendikaya üyelik tarihi, iş sözleşmesinin fesih tarihi, iş sözleşmesinin feshine yakın tarihlerde işyerinde çalışan işçi sayısı, sendika üyesi olan, sendika üyesi olmayan, sendika üyeliğinden istifa ederek işyerinde çalıştırılan işçi sayılarına ilişkin veriler ile davacı tanıklarının samimi anlatımları ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davalı işverenin feshinin sendikal nedene dayandığı anlaşılmaktadır. Keza, emsal nitelikli davalarda da, sendikal sebeple feshin gerçekleştiğine yönelik kabuller Dairemizce yerinde görülmüştür ( Dairemizin 04/07/2017 tarihli ve 2017/35495 esas-2017/16052 karar; 2017/35494 esas-2017/16049 karar; 2017/35493 esas-2017/16051 karar; 2017/35492 esas- 2017/16050 karar; 2017/35496 esas-2017/16048 karar sayılı kararları). Bu halde, Mahkemece, feshin sendikal sebebe dayanmadığının kabul edilmesi hatalı olmuştur.
Belirtilen sebeplerle, 4857 sayılı Kanun"un 20. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda belirtilen sebeplerle;
1-Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-İşverence yapılan FESHİN GEÇERSİZLİĞİNE, ve davacının İŞE İADESİNE,
3-Davacının başvurusu, işverenin işe başlatması veya başlatmaması şartına bağlı olmaksızın tazminat miktarının sendikal fesih sebebi dikkate alınarak takdiren davacının bir yıllık ücreti tutarında belirlenmesine,
4-Davacının işe iade için işverene süresi içinde başvurması halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar doğmuş bulunan en çok dört aylık ücret ve diğer haklarının davacıya ödenmesi gerektiğinin belirlenmesine,
5-Karar tarihi itibariyle alınması gerekli olan 35,90 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 25,20 TL harcın mahsubu ile bakiye 10,70 TL karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
6-Davacı vekille temsil edildiğinden, karar tarihinde yürürlükte olan tarifeye göre 2.180,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 787,90 TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
8-Yatırılan gider avanslarından varsa kullanılmayan bakiyelerinin ilgili tarafa iadesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 02/05/2018 tarihinde oybirliği ile kesin olarak karar verildi.