MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı ... vekili Avukat ... tarafından, davalı ... aleyhine 20/06/2014 gününde verilen dilekçe ile manevi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 23/01/2015 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalı tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava haksız şikayet nedeniyle manevi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, ...ı 7. Bölge Müdürlüğünde mühendis olarak görev yaptığını, davalının ise... ile ... arasında yapılan trafo ve direk yenileme çalışmalarında taşeron şirketin işçisi olarak çalıştığını, davalının yazmış olduğu şikayet dilekçeleri ile direk çukurlarının temellerinin şartnameye aykırı olarak taşla doldurulduğundan bahisle kendisini şikayet ettiğini, şikayet üzerine bir heyet oluşturularak iddiaların incelendiğini ve sıkıntı oluşturabilecek bir duruma rastlanmadığının tespit edildiğini, davalının haksız şikayetleri nedeniyle kişilik haklarının zarar gördüğünü belirterek manevi tazminat isteminde bulunmuştur.
Davalı, direk temellerinin dikilmesi işinde bizzat çalıştığını, taşeron firma saihibinin zarar edeceği gerekçesiyle direk temellerini şartnameye aykırı olarak beton yerine taşla doldurulması talimatını verdiğini, bu durumdan rahatsız olduğu için fotoğraflarını çekerek şikayette bulunduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, davalının şikayet hakkını kötüye kullandığı ve davacının kişilik haklarının zarar gördüğü gerekçesiyle istem kısmen kabul edilmiştir.
Şikayet hakkı, diğer bir deyimle hak arama özgürlüğü; Anayasa’nın 36. maddesinde; “Herkes, meşru vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı mercileri önünde davacı veya davalı olarak iddia ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahiptir” şeklinde yer almıştır. Hak arama özgürlüğü bu şekilde güvence altına alınmış olup; kişiler, gerek yargı mercileri önünde gerekse yetkili kurum ve kuruluşlara başvurmak suretiyle kendilerine zarar verenlere karşı haklarının korunmasını, yasal işlem yapılmasını ve cezalandırılmalarını isteme hak ve yetkilerine sahiptir.
Anayasa’nın güvence altına aldığı hak arama özgürlüğünün yanında, yine Anayasa"nın “Temel Haklar ve Hürriyetlerin Niteliği” başlığını taşıyan 12. maddesinde herkesin kişiliğine bağlı dokunulmaz, devredilmez, vazgeçilmez temel hak ve özgürlüklere sahip olduğu belirtildikten başka, 17. maddesinde de, herkesin yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahip bulunduğu da düzenleme altına alınmış bulunmaktadır. Türk Medeni Kanunu’nun 24. maddesinde, kişilik haklarına yapılan saldırının unsurları belirtilmiş ve hukuka aykırılığı açıklanmıştır. 25. maddesinde ise, kişilik haklarına karşı yapılan saldırının dava yolu ile korunacağı açıklanmış, BK’nın 49. maddesinde ise saldırının yaptırımı düzenlenmiştir.
Hak arama özgürlüğü ile kişilik haklarının karşı karşıya geldiği durumlarda; hukuk düzeninin bu iki değeri aynı zamanda koruma altına alması düşünülemez. Daha az üstün olan yararın, daha çok üstün tutulması gereken yarar karşısında o olayda ve o an için korumasız kalmasının uygunluğu kabul edilecektir. Hak arama özgürlüğü, diğer özgürlüklerde olduğu gibi sınırsız olmayıp kişi salt başkasını zararlandırmak için bu hakkı kullanamaz. Bu hakkın hukuken korunabilmesi ve yerinde kullanıldığının kabul edilebilmesi için şikâyet edilenin cezalandırılmasını veya sorumlu tutulmasını gerektirecek yeterli kanıtların mevcut olması da zorunlu değildir. Şikâyeti haklı gösterecek bazı emare ve olguların zayıf ve dolaylı da olsa varlığı yeterlidir. Bunlara dayanarak başkalarının da aynı olay karşısında davalı gibi davranabileceği hallerde şikâyet hakkının kullanılmasının uygun olduğu kabul edilmelidir. Aksi halde şikâyetin hak arama özgürlüğü sınırları aşılarak kullanıldığı, kişilik değerlerine saldırı oluşturduğu sonucuna varılmalıdır.
Dava konusu olayda; davalı taşeron firmanın işçisi olarak çalıştığı direk yenileme işinde tanık olduğu bazı aksaklıkları ilgili birimlere bildirmiştir. Hangi direklerin hatalı yapıldığıyla ilgili somut veriler ile bazı fotoğraflar da sunmuştur. Şikayet üzerine oluşturulan heyetin ise sondaj usulü ile araştırma yaptığı anlaşılmaktadır. İşçi olan davalının herhangi bir denetim yetkisine sahip olmadığı, yapılan şikayetin bazı emarelere dayandığı da gözetildiğinde, şikayetin hukuka uygunluk sınırları içerisinde kaldığı benimsenmelidir.
Mahkemece açıklanan olgular gözetilerek davanın reddine karar verilmesi gerekirken kısmen kabulü doğru görülmemiş ve bu yön bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen nedenlerle BOZULMASINA ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 12/05/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.