21. Hukuk Dairesi 2016/8686 E. , 2017/10689 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ...İş Mahkemesi
Davacı, 1998-2014 tarihleri arasında Kuruma bildirilmeyen dönemlerin Kurum kayıtlarında gösterilmeyen fazla çalışmalarının gerçek ücret üzerinden tamamlatılarak Kurum kayıtlarının düzeltilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı yasal gerektirici nedenlere göre davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının davalı işverene ait işyerinde aylık 1100 TL net ücret ve 400 TL bahşiş ile 1998 yılından 2014 yılına kadar geçen ve davalı Kuruma bildirilmeyen çalışmasının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile hükümde yazılı şekilde karar verilmiş ise de; bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtayın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının tespitini istediği dönemde bir kısım çalışmalarının 105877 ve ... sicil numaralı davalı işveren adına tescilli işyerinden Kuruma bildirildiği,hizmet cetvelinde uyuşmazlık konusu dönemde davacı adına çalışma bildirilen ... ve ... sicil numaralı işyerlerinin hangi işverene ait olduğunun dosya kapsamından anlaşılamadığı,... sicil numaralı işyeri dönem bordrolarının ve mahkemece dinlenen tanıkların hizmet cetvelinin dosyada bulunduğu,ancak mahkemece davacının 01.07.2006-12.12.2006 tarihleri arasında çalıştığının tespitine karar verilen ... sicil numaralı işyeri bordro tanıklarının dinlenmediği,ücret bordrolarının imzalı olmadığı,mahkemece davacının prime esas kazançlarının emsal ücret araştırması ve tanık beyanlarına göre net 300 TL bahşiş de dahil edilerek asgari ücretin1,67 katı olarak tespitine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Yapılacak iş, davacı adına uyuşmazlık konusu dönemde hizmet bildirilen ... ... sicil numaralı işyerlerinin hangi işveren adına tescil edildiğini araştırmak,... sicil numaralı işyerinin ve ... sicil numaralı işyerlerinin ihtilaflı döneme ilişkin dönem bordrolarında kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak bunların bilgilerine başvurmak, bordolarda adı geçen kişilerin adreslerinin tespit edilememesi veya beyanları ile yetinilmediği takdirde, ... ... Kurumu, ... ... ..., meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işyeri çalışanları; yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak ve gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde ortaya koyduktan sonra sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Ücret tespiti bakımından ise, davalıya ait ... lokantası/...çı işyerinde tezgah görevlisi olarak çalıştığını beyan eden davacı ücretinin AGİ dahil 1.100 TL olduğunu ve aylık ve 400 TL bahşişin prime esas ücrete dahil olduğunu iddia etmektedir. Mahkemece, asgari ücret üzerindeki çalışma iddialarının yazılı belgelerle ispatlanacağı hususu gözardı edilerek sonuca gidilmesi yerinde olmamıştır. Davacının kuruma bildirilenin üzerinde ücret aldığına dair iddiasını destekleyen yazılı belge mevcut değildir. Salt tanık beyanları ile davacının ücretinin Kuruma bildirilen ücretin üzerinde olduğunun kabulü de mümkün değildir. Mahkemece, davacının davalı işyerinde kuruma bildirilen ücretin üzerinde bir ücretle çalıştığına dair yazılı delil bulunup bulunmadığını araştırılmalı ve sonucuna göre karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalılardan ...çı ... ... Mahsulleri Ve ... Lokantaları İşletmeleri Tic. Ltd. Şti. ve ..."ya iadesine, 18.12.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.