Y A R G I T A Y İ L A M I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Ankara 8. İş Mahkemesi
TARİHİ : 16/12/2014
NUMARASI : 2013/1702-2014/2544

Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılardan Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
K A R A R

Dava, davacının prime esas ücretinin ve 01.10.2008-31.03.2009 ve 01.07.2012-15.07.2013 tarihleri arasında davalı işverene ait iş yerinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davalı işverence davacı adına 31.10.2006 tarihinde 1095738, 01.04.2009 tarihinde 117794 ve 02.07.2012 tarihinde 1095738 sicil numaralı işyerlerinden işe giriş bildirgesi verildiği, dönem bordrolarının dosyada bulunmadığı, davacının hizmet cetvelinde 31.10.2006-30.09.2008 tarihleri arasında davalıya ait 1095738 sicil numaralı ,01.04.2009-30.06.2012 arası 117794 sicil numaralı işyerlerinden hizmetlerinin kuruma bildirildiği, davacı ile davalı arasında 14.04.2009 ve 02.11.2009 tarihli hizmet akdinin imzalandığı, sözleşmede davacının personel hazırlama müdürü olarak aylık 252.000 tenge ve 02.11.2009 tarihli sözleşmede aylık 15.000 tenge ücretle çalışacağı,Kazakistan Cumhuriyeti mevzuatı hükümlerince zorunlu sosyal sigortadan yararlanma hakkına sahip olduğunun belirtildiği, davacının 31.10.2006 tarihinde işe girdiğini ve 30.06.2013 tarihinde işten çıktığını içeren kıdem tazminatı hesaplama tablosu bulunduğu, 23.07.2013 tarihli çalışma belgesinde davacının davalı şirketin Kazakistan Merkez Ofisinde 31.10.2006-15.07.2013 tarihleri arasında personel müdürü unvanı ile çalıştığının davalı şirket kaşesi ile tasdiklendiği, mahkemece tanık dinlenmediği ,işveren tarafından sunulan hangi aya/yıla ait olduğu anlaşılmayan ücret bordrolarında davacının ücretinin en son 4200 dolar olarak belirtildiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece her ne kadar davalı işveren tarafından düzenlenen bir kısım belgelere göre sonuca gidilmişse de bu belgelerin Kuruma intikal ettirilmediği dikkate alınarak yöntemince araştırma yapılmaksızın karar verilmesi isabetsiz bulunmuştur.


Yapılacak iş,davacının hizmet tespitine ilişkin istemi bakımından ihtilaflı döneme ilişkin tüm dönem bordrolarını getirterek, dönem bordolarında kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak bunların bilgilerine başvurmak, bordolarda adı geçen kişilerin adreslerinin tespit edilememesi veya beyanları ile yetinilmediği takdirde, Sosyal Güvenlik Kurumu, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işyeri çalışanları; yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak ve gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde ortaya koyduktan sonra sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Davacının ücret tespitine ilişkin istemi bakımından ise Sosyal Güvenlik Kurumundan davacının sicil dosyası ile işyerine ilişkin dönem bordrolarını getirtmek, yapılacak keşif ve bilirkişi incelemesi ile işyerinin kapsam ve kapasitesini belirlemek, gerektiğinde işverenin bordrolarında kayıtlı diğer işçilerin beyanına başvurmak, işverenin yaptığı bildirimler ile çalışan işçilerin niteliklerini de karşılaştırarak, işverenin çalıştırdığı işçilerin kıdem ve pozisyonuna göre gerçek ücreti üzerinden bildirilip bildirilmediği üzerinde durmak, davacının asgari ücret ile çalışması olağan olmayan nitelikli bir işçi olup olmadığını, nitelikli bir işte çalıştırılıp çalıştırılmadığını belirlemek, asgari ücretle çalışmasının olağan olmadığı belirlendiği takdirde, işverenin aynı pozisyondaki işçilere ödediği ücretlerin gerçeğe uygun olup olmadığını değerlendirmek, bu bildirimlerin gerçeğe uygun olduğunun belirlenmesi halinde, bu ücretleri esas almak, aksi takdirde benzer işi yapan işyerlerinden, gerektiğinde ilgili meslek odasından emsal ücret araştırması yaparak, tüm deliller birlikte değerlendirilerek elde edilecek sonuca göre karar vermekten ibarettir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 18/01/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.