19. HUKUK DAİRESİ
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasının bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

- K A R A R -

Dava istasyonlu bayilik sözleşmesinin feshinden ve intifanın süresinden önce terkininden doğan alacağın sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre tahsiline yöneliktir.
Mahkemece davanın reddine yönelik olarak verilen hüküm Dairemizin 07/05/2014 günlü kararıyla ""Mahallinde yapılacak keşif ve bilirkişi incelemesi ile davacı yanca iddia edilen kalıcı yatırımların taşımaz üzerinde yapılıp yapılmadığı, yapılmış ise akdin feshinden sonra da davalı yanın aynı kalıcı yatımları kullanarak ticaretine devam edip etmediği, bir başka deyişle anılan kalıcı yatırımların taşınmaza değer katıp katmadığı tespit edilerek, şayet bu yatırımların taşınmaza değer kattığının yani davalı yanın yapılan kalıcı yatırımları kullanarak ticaretine devam ettiğinin saptanması halinde, bunun davacı yanca talep edebileceği gözetilerek varılacak uygun sonuca göre, bir karar verilmesi gerektiği"" gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılamaya göre, keşif sonucu düzenlenen bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Temyiz eden davalılar ... ve ..."e dava dilekçesi ..."da , diğer davalı ...Şti adresinde tebliğ edilmiş olup, davalılardan ..."ün ..."da, dosya kapsamından davalı ..."ün ise ..."nde ikamet ettiği anlaşılmaktadır. Davalı şirketin işlettiği petrol istasyonu ise ..."nde bulunmaktadır. Bu itibarla gerçek kişi davalılara dava dilekçesinin ..."da tebliğ edilmesi usulsüz olup diğer tebligatların da ..."da sürdürülmesi usulsüz olmuştur. Bu uygulama T.C Anayasası"nda yer alan adil yargılanma hakkına ve HMK"da yer alan hukuki dinlenilme hakkına aykırıdır. Hükmün bu nedenle bozulması gerekmektedir. Mahkemece yapılması gereken iş dava dilekçesinin bu iki davalıya usulüne uygun şekilde tebliğ edilip (dosyaya vekalet sunulduğundan vekile tebligat yapılmak suretiyle) davalılar yönünden yargılamanın bütün aşamalarını tamamlamaktan ibarettir.
Diğer taraftan, davacı taleplerinin kapsamının keşfen belirlenme aşamasına gelince, bu hususta da Dairemizin en son içtihatları doğrultusunda, davacının iddia ettiği sabit yatırımların davalıya ait taşınmazın değerinde bir artış/fayda sağlaması , kalıcı nitelikteki bu yatırımları kullanarak ticari faaliyetinin devam ettiğinin sabit olmasına bağlıdır. İstasyonun faaliyete geçmesi için zaruri olmayan (zemin betonu, çevre duvarı, tel çit, bordür döşemesi, yağmur suyu ızgarası , yer altı tesisatı vs.) giderlerinin geri istenmesi mümkün değildir. Ne var ki, istasyonun işletilmesi için zorunlu olup halen davalıya fayda sağlayan (akaryakıt tankı, tank havuzu, hizmet binası, kanopi -tonoz, vb.) sabit yatırım bedelleri davacı yanca talep edilebilir. Dairemizin istikrar kazanmış uygulaması da bu yöndedir. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda bu hususlar gözetilmemiştir. Bu durumda mahkemece ayrıntılı bozma kararı çerçevesinde hesap yapılıp varılacak sonuç çerçevesinde karar verilmek üzere hükmün bu yönden de bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle mahkeme kararının taraflar yararına BOZULMASINA, bozma sebebine göre tarafların sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin harçların istek halinde temyiz eden taraflara iadesine, 07/03/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.