4. Hukuk Dairesi 2014/17110 E. , 2015/1094 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Lapseki Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 08/11/2012
NUMARASI : 2010/37-2012/188
Taraflar arasındaki maddi tazminat davasından dolayı yerel mahkemece verilen gün ve sayısı yukarıda yazılı kararın; Dairemizin 11/02/2014 gün ve 2013/5683-2014/2106 sayılı ilamıyla onanmasına karar verilmiştir. Süresi içinde davacı vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla HUMK’nun 440-442. maddeleri uyarınca tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava, memuriyet görevini ihmal eylemine dayalı hazine zararının tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece, ceza davasında kurulan mahkumiyet hükümlerinin usule ilişkin sebeplerle bozulduğu, zarar verenin kusurunun ispat edilemediği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş, davacının temyizi üzerine karar Dairemizce onanmıştır. Davacı kararın düzeltilmesini istemiştir.
Dosya kapsamından ve özellikle ceza dosyasından, mal sorumlusu olan davalı Astsubay D.. B..’nun Ordu Malı Talimatına göre, bakım, tutum ve kullanılmasının sağlamamak, gerçek akaryakıt mevcudunu ölçümlere bizzat katılarak tespit etmemek ve dolayısıyla sarnıçlarda motorin yerine su depolandığını fark etmemek, muhasebesini sık sık kontrol etmemek, akaryakıtın gerçek olduğundan fazla mevcutmuş gibi görünmesine yol açan kısaltılmış iskandillerle ölçüldüğünü fark etmemek, gemilere verilen veyahut başka bir şekilde sarf ve istihlak edilen motorine ilişkin kayıtların düzgün tutulmasını sağlamamak ve böylece Ordu Mal Yönetmeliği’nin kendisine yüklediği sorumlulukları tamamen diğer sanık (davalı) M.. Ö..’e bırakmak suretiyle memuriyet görevini ihmal ettiği, Astsubay sanık (davalı) M.. Ö..’ün ise, branşı itibariyle kendisinin kontrolüne verilen akaryakıtın depolandığı sarnıçlarda motorin yerine su bulunduğunu mal saymanına, mal sorumlusuna ve birlik komutanına bildirmemek, gemilere verilen ve yahut başka bir şekilde sarf ve istihlak edilen motorine ilişkin kayıtların tutulması konusunda mal saymanı ve mal sorumlusunu ikaz etmemek, gerek büyük tankerlerden birlik sarnıçlarına, gerekse de bu sarnıçlardan donanma veya Sahil Güvenlik gemilerine transfer edilmesinde ölçümleri düzgün yapmamak, akaryakıt transferinin söz konusu olmadığı depolama anında sızdırma bozulma, kirlenme, tortu vs. gibi sebeplerle birliğin akaryakıt miktarında meydana gelen azalmaları zamanında tespit etmemek ve akaryakıtı gerçekte olduğundan daha fazla mevcutmuş gibi görünmesine yol açan kısaltılmış iskandillerle ölçmeye devam ederek memuriyet görevini ihmal ettiği belirlenmiştir.
Askeri Yargıtay"ın 12.06.2007 tarihli bozma ilamında açıkça, davalıların memuriyet görevini ihmal ettiğinin subuta erdiği ve bir kuşku bulunmadığı, bu nedenle subuta yönelik temyiz istemlerinin kabule değer görülmediği belirtilmiştir. Yine, anılan mahkemenin 10.06 2008 tarihli bozma ilamında da aynı şekilde davalıların görevlerini ihmal ettiklerinin sabit olduğu belirtilmiş, mahkeme kararı usule ilişkin sebeplerle bozulmuş, nihayetinde davalılar hakkındaki ceza davası zamanaşımına uğramıştır.
Kural olarak, Türk Borçlar Kanunu"nun 74. maddesi (mülga BK 53 m.) gereği; ceza mahkemesince verilen beraat kararı hukuk hakimini bağlamaz ise de, Hukuk Hakiminin bu bağımsızlığı sınırsız olmayıp Ceza Mahkemesinin maddi vakıaların belirlenmesine ilişkin mahkumiyet kararı hukuk hakimi yönünden bağlayıcı olup taraflar yönünden kesin delil niteliği taşımaktadır. Şu durumda, davalıların görevlerini ihmal ettikleri kabul edilerek kusur oranları belirlenmeli, görevin özelliği ve işin yoğunluğu indirim sebebi görülerek sorumlulukları yönünde hüküm kurulmalıdır. Açıklanan nedenlerle mahkeme kararı bozmayı gerektirir ise de, hüküm onanmış bulunduğundan davacının karar düzeltme istemi kabul edilmeli, onama kararı kaldırılmalı ve karar gösterilen nedenlerle bozulmalıdır.
SONUÇ: Davacının karar düzeltme isteğinin Hukuk Usulü Muhakemeleri Yasası"nın 440-442. maddeleri gereğince kabulüne, Dairemizin 11/02/2014 gün ve 2013/5683 Esas ve 2014/2106 Karar sayılı onama ilamının kaldırılmasına; kararın yukarıda belirtilen nedenlerle BOZULMASINA 28/01/2015 gününde oyçokluğuyla karar verildi.
KARŞI OY YAZISI
Temyiz ilamında bildirilen gerektirici nedenler karşısında Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun değişik 440. maddesinde sayılan nedenlerden hiç birine uygun olmayan karar düzeltme isteğinin reddine karar verilmesi gerektiğini düşündüğümden çoğunluk görüşüne katılmıyorum.28/01/2015