22. Hukuk Dairesi 2017/45885 E. , 2018/3128 K.
"İçtihat Metni"BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 9. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : İŞE İADE
İLK DERECE
MAHKEMESİ : İŞ MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin iş sözleşmesinin haksız ve geçersiz nedenlerle feshedildiğini belirterek feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini, işe başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminat ile boşta geçen süre ücreti ve diğer haklarının belirlenmesini istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı Sağlık Bakanlığı (...) vekili; iş sözleşmesinin ... Eğitim ve Araştırma Hastanesinde veri kayıt işletmeni olarak çalışan davacının darbe girişimi ile ilgili olarak sosyal medyada yaptığı yazılı ve görsel paylaşımlar sebebiyle, Hizmet İşleri Genel Şartnamesi doğrultusunda Veri Giriş ve Hasta Yönlendirme Personeli Kontrol Teşkilatı"nın 19.07.2016 tarih ve 3 nolu Toplantı Kararına istinaden İdarenin talebi üzerine feshedildiğini, davanın husumet yönünden reddi gerektiğini savunmuştur.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece, feshin geçerli olmadığı kanaatine varılarak, davanın kabulüne, feshin geçersizliğinin tespiti ile davacının Haktok işe iadesine, ayrıca feshin mali sonuçlarından davalıların müştereken müteselsilen sorumlu tutulmalarına karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı davalı ... vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince; fesih işleminin geçerli veya haklı bir sebebe dayanmadığı, fesih işleminin geçersiz olduğu, davacının işe iadesinin gerektiği, yerel Mahkemenin kararının usul ve yasaya uygun bir karar olduğu gerekçesi ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu:
Bölge Adliye Mahkemesi kararını davalı Sağlık Bakanlığı (...) vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Taraflar arasındaki uyuşmazlık iş sözleşmesinin haklı veya geçerli sebeple feshedilip edilmediğine ilişkindir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 19. maddesinin birinci fıkrasına göre işveren fesih bildirimini yazılı yapmak ve fesih sebebini açık ve kesin bir şekilde belirtmek zorundadır. Fesih bildirimi yazılı yapılmamışsa veya fesih sebebi açık ve kesin bir şekilde belirtilmemişse aynı Kanun"un 21. maddesi gereğince geçerli sebep gösterilmediği kabul edilir.
4857 sayılı Kanun"un “İşverenin haklı nedenle derhal fesih hakkı” başlığını taşıyan 25. maddesinin son fıkrasına göre; işverenin haklı sebebe dayanarak iş sözleşmesini feshettiği durumda fesih bildiriminin yazılı yapılması şartı aranmaz.
4857 sayılı İş Kanunu"nun 25/II maddesinde; ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan haller sıralanmış ve belirtilen durumlar ile benzerlerinin varlığı halinde işverenin iş sözleşmesini haklı fesih imkanının olduğu açıklanmıştır. Yasadaki haller sınırlı sayıda olmayıp, genel olarak işçinin sadakat borcuna aykırılık oluşturan söz ve davranışları işverene fesih imkanı tanımaktadır.
Sadakat borcu, iş ilişkisinin karşılıklı borç doğuran kişisel bir ilişki olmasının doğal bir sonucudur. Sadakat borcunu ihlal eden işçi davranışlarının neler olabileceğinin önceden belirlenmesi ve tek tek sayılması mümkün değildir. Her ne kadar işçinin, işverenin güvenini kötüye kullanması, hırsızlık yapması, işverenin meslek sırlarını ortaya atması gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması işverene haklı nedenle derhal fesih hakkı vermekte ise de; hükümde belirtilen doğruluk ve bağlılığa uymayan bazı hâller örnek olarak sayılmış ve benzeri fiillerin de borcun ihlalini oluşturacağı kabul edilmiştir. Bu durumda, işçinin hangi eyleminin doğruluk ve bağlılığa uymayan davranış olarak kabul edilmesi gerektiği hususunda hâkim, iş ve çalışma hayatının gerekleri ile toplumsal ilişki ve gelenekleri göz önüne alarak somut olayın özelliklerine göre bir sonuca varmalıdır.
Dosya içeriğine göre, davacının iş sözleşmesi ... 13. Noterliğinin 21/07/2016 tarihli ihtarnamesi ile "genel şartnamenin 11. maddesine göre idare ve kontrol idare ve kontrol teşkilatı yükleniciden çalıştırılmasında veya işyerinde bulunmasında engel durumu olduğunu tespit ettiği, uygunsuz davrandığı veya görevlerini yerine getirmekte yetersiz olduğu kanısında olduğu ya da işyerinde çalıştırılmasında sakınca gördüğü her kademe ve nitelikteki personelin ve alt yüklenicilerin iş başında veya iş yerinden uzaklaştırılmasını talep etme hakkına sahiptir maddesi uyarınca ve Sağlık Bakanlığı ... ili Güney bölgesi Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği Sağlık Bilimleri Üniversitesi ... Eğitim ve Araştırma Hastanesinin 19/07/2016 tarih ve 3 no"lu kararı gereği, 15 Temmuz 2016 günü gerçekleşen anayasal düzenini bozucu darbe girişimi ile ilgili olarak sosyal medyada devlet ve hükümet aleyhinde yazılı ve görsel paylaşımlar yaptığınız gerekçesiyle iş sözleşmeniz 20 Temmuz 2016 tarihinden itibaren bildirimsiz olarak feshedilmiştir." denilmek suretiyle feshedilmiştir.
Somut olayda, veri kayıt personeli olarak çalışan davacının iş sözleşmesinin, 20/07/2016 günü anayasal düzeni bozucu darbe girişimi ile ilgili olarak sosyal medyada devlet ve hükümet aleyhine yazılı ve görsel paylaşımlar yapması nedeniyle Sağlık Bilimleri Üniversitesi ... Eğitim ve Araştırma Hastanesi tarafından Hastane Yöneticisi, Baştabip Yardımcısı, İdari ve Mali İşler Müdür Yardımcıları ile Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü imzasıyla diğer davalı ..."ne gönderilen 19/07/2016 tarih ve 3 sayılı kararı gereği feshedildiği, sosyal medya paylaşımının belgelendiği, dosyaya sunulan sosyal medya paylaşımı içeriğinde eleştiri sınırlarının aşıldığı, paylaşım içeriğine göre iş sözleşmesinin kurulması ile birlikte işçi ve işveren arasında oluşan güven ilişkisinin çöktüğü, davalı işverenin iş ilişkisini sürdürmesinin beklenemeyeceği, bu sebeple iş sözleşmesinin feshinin haklı sebebe dayandığı kanaatine varılmıştır. İlk derece mahkemesi kararı ve bölge adliye mahkemesi tarafından yanılgılı değerlendirme yapılarak davanın kabulü ile davalının istinaf başvurusuna reddine karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde, işverence yapılan feshin haklı sebebe dayandığı anlaşılmışsa da, işe iade kararına karşı sadece asıl işveren konumundaki Sağlık Bakanlığı (...) tarafından temyiz yoluna başvurulduğu anlaşıldığından, davalı şirketler yönündeki işe iade kararı hükmünün aynen korunması, ancak davalı Kurumun işe iadenin mali sonuçlarından sorumlu olmayacağı da göz önüne alınmak suretiyle, Kurumun temyiz itirazlarının kabulü ile hakkındaki davanın reddine dair aşağıda şekilde karar vermek gerekmiştir.
Sonuç:
Belirtilen sebeplerle, 4857 sayılı Kanun’un 20. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi kararı ile İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesinin 23.10.2017 T, 2017/1442 E., 2017/1151 K. sayılı kararı ile ...15. İş Mahkemesinin 05.04.2017 T, 2016/421 E., 2017/138 K. sayılı kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2- Davalı ... hakkındaki davanın reddine,
3-Davacının iş sözleşmesinin feshinin geçersizliğine ve ... İnşaat Taah. Eğitim Turizm Sağlık Temizlik Hizmet San ve Tic Ltd Şti ile ... Yemek Temizlik Gıda İnşaat Taah. San. Tic.Ltd Şti İş Ortaklığı iş yerine İŞE İADESİNE,
4-Davacının, kesinleşmiş kararın tebliğinden itibaren 10 işgünü içinde işe başlamak için işverene başvurması halinde işverence işe başlatılmaması halinde takdiren (BEŞ) 5 aylık ücreti tutarında tazminatın davalılar ... İnşaat Taah. Eğitim Turizm Sağlık Temizlik Hizmet San ve Tic Ltd Şti ile ... Yemek Temizlik Gıda İnşaat Taah. San. Tic.Ltd Şti"den müşterek ve müteselsilen alınıp davacıya verilmesi gerektiğinin tespitine,
5-Davacının süresi içinde işverene başvurması halinde mahkeme kararının kesinleşmesine kadar çalıştırılmadığı süre içinde en çok (DÖRT) 4 aya kadar doğmuş bulunan ücret ve diğer haklarının davalılar ... İnşaat Taah. Eğitim Turizm Sağlık Temizlik Hizmet San ve Tic Ltd Şti ile ... Yemek Temizlik Gıda İnşaat Taah. San. Tic.Ltd Şti"den müşterek ve müteselsilen ödenmesi gerektiğinin tespitine,
6-Karar tarihi itibariyle alınması gerekli olan 35,90 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 29,20 TL harcın mahsubu ile bakiye 6,70 TL karar ve ilam harcının davalılar ... İnşaat Taah. Eğitim Turizm Sağlık Temizlik Hizmet San ve Tic Ltd Şti ile ... Yemek Temizlik Gıda İnşaat Taah. San. Tic.Ltd Şti"den müşterek ve müteselsilen tahsili ile Hazineye irad kaydına,
7-Davacı tarafından yapılan 161,20 TL yargılama giderinin davalılar ... İnşaat Taah. Eğitim Turizm Sağlık Temizlik Hizmet San ve Tic Ltd Şti ile ... Yemek Temizlik Gıda İnşaat Taah. San. Tic.Ltd Şti"den müşterek ve müteselsilen alınıp davacıya verilmesine, davalı şirketlerin yaptığı yargılama giderinin üzerlerinde bırakılmasına,
8-Davacı vekille temsil edildiğinden, karar tarihinde yürürlükte olan AAÜT"ne göre belirlenen 2.100,00 avukatlık ücretinin davalılar ... İnşaat Taah. Eğitim Turizm Sağlık Temizlik Hizmet San ve Tic Ltd Şti ile İSAD Yemek Temizlik Gıda İnşaat Taah. San. Tic.Ltd Şti"den müşterek ve müteselsilen alınıp davacıya verilmesine,
9-Davalı Sağlık Bakanlığı (...) tarafından yapılan 291,25 TL yargılama giderinin davacıdan alınıp davalı kuruma verilmesine,
10-Davalı Sağlık Bakanlığı (...) vekille temsil edildiğinden, karar tarihinde yürürlükte olan AAÜT"ne göre belirlenen 2.180,00 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınıp davalı kuruma verilmesine,
11-Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, karardan bir örneğin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
12-Taraflarca yatırılan gider avanslarından varsa kullanılmayan bakiyelerinin ilgili tarafa iadesine, 13/02/2018 tarihinde oybirliği ile kesin olarak karar verildi.