MAHKEMESİ : İZMİR(KAPATILAN) 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 21/11/2013
NUMARASI : 2012/313-2013/372

Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın davalı S.. A.. yönünden reddine, davalı M.. A.. yönünden hüküm kurulmasına yer olmadığına yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı vekili dilekçesi ile; müvekkilinin ............Mühendislik Müteahhitlik Bürosu olarak 1972"den bu yana Devlet kurumlarının ihalelerine girerek iş yaptığını, davalı S.. A.. kendisine gelerek birlikte iş yapmayı teklif etmesi üzerine müvekkilinin kabul ettiğini davalı ile ortak oldukları sırada müvekkilinin yaklaşık üçyüz bin civarında vergi ve SGK borcu bulunduğunu, davalı Suat"ın davacıyı diğer davalı M.S. A. ile tanıştırdığını, bu davalının tarafların birlikte girdikleri işlerdeki hak edişleri kendi hesabına aktarılması şartıyla davacının borçlarını ödemeyi kabul ettiğini, bundan sonra birlikte gerek davalı Suat ile birlikte kurdukları .......... Mühendislik LTD. ŞTİ. adına, gerek davacıya ait ........... Mühendislik adına, gerek de davalı Suat"a ait ........ isimli firma adına ihalelere girerek birlikte iş yaptıklarını, davacının girdikleri işlerdeki hakedişleri davalı M.S. hesabına aktarmasına rağmen davalı M.S."in talebiyle davacı adına olan pek çok taşınmazı teminat olarak bu davalı adına tescil edildiğini, davacıdan 400.000TL tutarlı senet alındığını, davacıya ait araçların satılarak paraya çevrildiğini, tüm işlerde davacının iş bitirme belgesi, alet ve makinaları kullanılmasına rağmen davacıya hiçbir ödeme yapılmadığını iddia ederek (şimdilik) 20.000TL alacağın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili cevap dilekçesi ile; davanın zamanaşımına uğradığını, davalının davacıya ait Müteahhitlik karnesini kullanmaktan başka davacıyla aralarında bir hukuki ilişki olmadığını, yapılan işlerde davacının tek kuruş sermeyesinin olmadığını, tanıştıkları dönemde davacının zaten müflis durumda olduğunu, davacının tacir olup bedelsiz olarak hiçbir taşınmazı başkası adına devretmeyeceğini savunarak davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece; davacının ......... Ltd Şti"nin ticari defterlerinde yer alan alacağına ilişkin taleplerini ancak bu şirketten talep edebileceği, davacının bir diğer iddiası olan bir kısım ihale bedellerindeki hak ediş alacaklarını davalıya ödemesi nedeniyle oluşan alacağına ilişkin ise, bu iddiayı tevsik edici belge sunulmadığı, dolayısıyla davacının davalı S.. A.."te davaya konu alacağının bulunmadığı, ortaklık ilişkisinden kaynaklanan alacağın varlığının ispatlanamadığı gerekçesi ile davalı S.. A.."e yönelik davanın reddine, davalılardan M.S. A. "e yönelik davanın 6100 sy HMK"nın 307 vd maddeleri gereğince feragat nedeniyle bu davalı hakkındaki davaya ilişkin hüküm kurulmasına yer olmadığına karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava konusu uyuşmazlık, davacı, davalılar ve dava dışı ........ Mühendislik San Tic Ltd.Şti arasında adi ortaklık ilişkisinin bulunup bulunmadığı ile varsa adi ortaklık faaliyetinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
Adi ortaklık sözleşmesi geçerlilik yönünden herhangibir şekle tabi olmayıp, sözlü yapılan adi ortaklık sözleşmesi geçerli ise de inkarı halinde bu ortaklığın varolduğunu ileri süren kişinin bu ortaklığı, uygulanması gerekli HUMK"nun 287-288 ve 290 maddeleri gereğince (yasal sınır aşıldığından) ispatı gerekir.
Medeni Kanun madde 6 gereğince, "Kural olarak, herkes iddiasını ispat etmekle yükümlüdür."
Somut olayda, davanın devamı sırasında davacı tarafından, davalılardan M.. A.. aleyhine açılan davadan tüm sonuçları ile birlikte, bu davalıya şamil olarak vazgeçildiğinden, mahkemece 6100 sayılı HMK"nun 307 vd. maddesi gereğince feragat nedeniyle bu davalıya ilişkin hüküm kurulmasına yer olmadığına karar verilmiştir.
Diğer davalı S.. A.. aleyhine açılan davada ise; davalı S.. A.. tarafından, taraflar arasında ortaklık ilişkisinin varlığı reddedildiğinden ispat yükü, aralarında ortaklık ilişkisi olduğunu ileri süren davacı tarafa ait olacaktır.
Somut olayda; davacı iddia ve taleplerinin bir kısmı ise davacı ile dava dışı .......... Mühendislik San Tic Ltd.Şti arasındaki ortaklık ilişkisinden kaynaklandığı iddia edilen alacağa ilişkin olup, bahsi geçen dava dışı şirket aleyhine usulüne uygun açılan bir dava olmadığından bahisle açılan davada inceleme konusu yapılmamış ise de;
Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda; davacı iddiasına göre, davalı S.. A.. (.......... İnşaat Taahhüt Turz Maden San ve Tic) tarafından ihalesi üstlenilen işlerde davacının maddi ve mesleki katkısı olduğu, kendisine ait araçların bu işlerde kullanıldığı, yani bir bakıma bu işlerle ilgili olarak davalı S.. A.. ile arasında gizli bir adi ortaklık ilişkisinin bulunduğunu iddia ettiği halde bu işlerin yapılması sırasında taraflar arasında bir adi ortaklık olduğunun ispatı yönünden dava dosyası içinde somut ve sağlıklı delillerin mevcut olmadığı belirtilmektedir.
O halde davacı; davalı S.. A.. ile aralarında ortaklık kurduklarına ilişkin iddiasını usulüne uygun yasal delillerle kanıtlayamamıştır. Bununla birlikte davacı, delil listesinde "yemin" deliline de dayanmış olduğundan, davacıya iddiasını ispat zımnında, davalıya yemin teklif etme hakkının bulunduğu hatırlatılarak, yaptırılacak yeminin sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, mahkemece bu yön gözardı edilerek yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 18.02.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.