MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA : Davacı, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ile yıllık izin ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı işçi iş sözleşmesinin 30.03.2014 tarihinde işverence feshedildiği ileri sürerek feshe bağlı kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve izin ücreti alacaklarını talep etmiştir.
Davalılar, ayrı ayrı husumet itirazında bulunmuşlar ve davanın esastan da reddini talep etmişlerdir.
Mahkemece, çalışma olgusu sabit olduğundan davalıların, iş akdinin tazminat ödemeyi gerektirmeyecek şekilde sona erdiğini ispat edememeleri sebebiyle isteklerin kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararı yasal süresi içinde taraflar temyiz etmiştir.
1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalıların tüm davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Kıdem ve ihbar tazminatı hesabında dikkate alınması gereken ücret noktasında taraflar arasında uyuşmazlık söz konusudur.
Kıdem ve ihbar tazminatı hesabında esas alınacak ücret, işçinin son ücretidir. Başka bir anlatımla, iş sözleşmesinin feshedildiği anda geçerli olan ücrettir. İhbar öneli tanınmak suretiyle yapılan fesihte önelin bittiği tarihte fesih gerçekleştiğinden, önelin bittiği tarihteki ücret esas alınmalıdır. Bildirim öneli tanınmaksızın ve ihbar tazminatı da ödenmeden (tam olarak ödenmeden) işverence yapılan fesih durumunda ise, bildirim öneli sonuna kadar işyerinde uygulamaya konulan ücret artışından, iş sözleşmesi feshedilen işçinin de yararlanması ve tazminatının bu artan ücret esas alınarak hesaplanması gerekir.
Kıdem ve ihbar tazminatı hesabında dikkate alınması gereken ücret, işçinin brüt ücretidir. O halde, kıdem tazminatı, işçinin fiilen eline geçen ücreti üzerinden değil, sigorta primi, vergi sendika aidatı gibi kesintiler yapılmaksızın belirlenen brüt ücret göz önünde tutularak hesaplanır.
Tazminata esas aylık ücret, saat ücretinin önce yedi buçuk sonra da otuz ile çarpımı sonucu belirlenmelidir. Aksine, aylık ücretin tespitinin işçinin fiilen çalıştığı gün sayısı üzerinden hesaplanması doğru olmaz.
Son ücret kavramı, işçinin iş ilişkisi kapsamında iş gördüğü ve ücrete hak kazandığı en son ücreti ifade eder. İş ilişkisinin askıya alınması ve askı süresi içinde iş sözleşmesinin feshedilmesi durumunda kıdem tazminatı hesabında dikkate alınması gereken ücret, iş sözleşmesinin askıya alınmasından önce hak kazanılan son ücret olmalıdır.
İşe iade davasının yargılaması sırasında en çok dört aya kadar olan sürenin hizmet süresine ekleneceği konusunda Dairemiz kararları istikrar kazanmıştır (Yargıtay 9.HD. 3.10.2005 gün 2005/16932 E, 2005/31926 K.). Yine Dairemizce, işçinin işe alınmayacağının açıklandığı veya bir aylık işe başlatma süresinin sonu, fesih tarihi olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle fesih tarihindeki kıdem tazminatı tavanı gözetilmelidir. Aynı şekilde tazminata esas alınacak ücretin de, 1475 sayılı Yasanın 14 üncü maddesi hükmü gereğince, fesih tarihindeki ücret olması gerekir.
Kıdem ve ihbar tazminatına esas alınacak olan ücretin tespitinde 4857 sayılı İş Kanununun 32’nci maddesinde sözü edilen asıl ücrete ek olarak işçiye sağlanan para veya para ile ölçülebilen menfaatler göz önünde tutulur. Buna göre ikramiye, devamlılık arz eden prim, yakacak yardımı, giyecek yardımı, kira, aydınlatma, servis yardımı, yemek yardımı ve benzeri ödemeler kıdem tazminatı hesabında dikkate alınır. İşçiye sağlanan özel sağlık sigortası yardımı ya da hayat sigortası pirim ödemeleri de para ile ölçülebilen menfaatler kavramına dâhil olup, tazminata esas ücrete eklenmelidir. Satış rakamları ya da başkaca verilere göre hesaplanan pirim değişkenlik gösterse de, kıdem ve ihbar tazminatı hesabında genişletilmiş ücret kavramı içinde değerlendirilmelidir.
Somut uyuşmazlıkta; Yerel Mahkemece ücret bordrolarının dikkate alındığı belirtilip, davacının ücretinin brüt 1.511,37 TL olduğu kabul edilerek sonuca gidilmiş ise de bu kabul dosya kapsamıyla örtüşmemektedir.
Davacı vekili müvekkili davacı işçiye her ay ödenen yol ve yemek yardımlarının da tazminata esas ücrete eklenmesi gerektiğini ileri sürerek bilirkişi raporuna itiraz etmiştir. Dairemizce daha önce aynı çalışma dönemlerine ilişkin dosyalarda yapılan temyiz incelemelerinde işçilere ihale şartnamesi kapsamında günlük 6,50 TL yemek ve 6.50 TL yol bedeli ödeneceği ve ödemenin bordrolarda gösterileceği yazılı olduğu kabul edilmiştir (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 03.12.2015 tarih ve 2015/18028 Esas 2015/34363 Karar sayılı ilamı). Bordroların incelenmesinden ay içinde 25 günlük çalışma karşılığı ödemeler toplamı 325,00 TL olup, sair ödemeler sütunu altında yapılan ödeme tutarı da aynı miktardır. Şu hale göre davacıya ait işyerinde günlük 6,50 TL yol ve aynı miktar yemek yardımı yapıldığı açık olup, tazminata esas giydirilmiş ücretin belirlenmesinde sözü edilen yardımlar da dikkate alınmalıdır.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 28.03.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.