11. Hukuk Dairesi 2016/9876 E. , 2018/3427 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen davada .... Asliye Hukuk Mahkemesi’nce verilen 13/05/2016 tarih ve 2014/750-2016/386 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi davacı-karşı davalı ... Ltd. Şti. vekili tarafından istenmiş olup, duruşma için belirlenen 08/05/2018 günü tebligata rağmen gelen olmadığı yoklama ile anlaşıldı, duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı-karşı davalı vekili, müvekkili ile davalı arasında 08.09.2011 tarihli acentelik sözleşmesi imzalandığını, sözleşmeye göre davalı taşımacı firması logolu biletlerin satış işlemleri ile diğer acentecilik hizmetlerinin müvekkili tarafından yapılacağının kararlaştırıldığını, davalının sözleşmeyi tek taraflı ve haksız olarak feshettiğini, anılan sözleşmenin 8. maddesinde sözlşemenin feshi halinde 100.000,00 TL tazminat ödeneceğinin belirtildiğini, davalıya gönderilen ihtarnameye rağmen ödeme yapılmadığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla sözleşmenin tek taraflı feshi nedeniyle sözleşmede belirtilen 100.000,00 TL cezai şart (tazminat) ın dava tarihinden itibaren yasal faziyle davalıdan tahsilini talep ve dava etmiş, karşı davanın ise, reddini istemiştir.
Davalı- karşı davacı vekili, tazminat ödemesi gerekenin acentelik görevini yerine getirmeyip müvekkilini mağdur eden davacı-karşı davalının olduğunu, TTK 109. m. göre acentenin kendisine bırakılan bölge ve menfaatlerini korumakla yükümlü olup, acentelik görevini yerine getirmemesi sebebiyle müvekkilinin zarar görmesine neden olduğunu savunarak, asıl davanın reddini, karşı davada ise, davalının sözleşme süresi dolmadan müvekkili aleyhine yeni bir acentelik sözleşmesi yapmak için kooperatif yönetici ve üyelerine baskı yaptığını, 28.02.2014 günü şirket yetkili temsilcisi ..."ın adamlarıya birlikte otogarı basarak yeni acentelik sözleşmesine karşı çıkan kooperatif üyelerini ölümle tehdit ettiğini, yeni sözleşmeyi imzalamak istemeyen bazı davalı-karşı davacı üyelerini zorla araca bindirip götürmek istediklerini, bu hususta açılan ceza davasının devam ettiğini, davacı-karşı davalının haksız ve suç teşkil eden bu eylemlerinden sonra ... otogarındaki acentelik hizmeti verdiği işyerini kapatıp, kira sözleşmesini sonlandırdığını, acentelik sözleşmesini ihlal ederek yükümlülüklerini yerine getirmediğini ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyle, sözleşmede belirtilen 100.000,00 TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek reeskont avans faiziyle davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece, iddia, savunma,ve tüm dosya kapsamına göre, davacı karşı davalının ... otogarında yazıhane kiralamadığı, 2012 yılında açılan ... yeni garajından yer kiralamasının ek maliyetleri olduğundan yer kiralayamadığını söylediğini, bu nedenle davalı karşı davacının 1 yıla yakın süre bir süre bilet kesemeyerek mağdur olduğu bunun üzerine yazıhane açmak için gerekli olan F1 belgesini 30.03.2012 tarihinde alarak, ... otogarından 15.06.2012 tarihinde yer kiraladığı ve biletlerini kendisinin kesmeye başladığı, ceza dosyasına konu olay tarihinin 28/02/2014 olduğu, davacı karşı davalının bu olaydan sonra 01.03.2014 tarihinde ... otogarındaki kira sözleşmesini terminal işletmeciliği ile anlaşarak feshettiği ve yazıhaneyi teslim ettiği, tanık beyanlarından ... otogarında davacı karşı davalının yazıhane açamayıp bilet kesemediklerinden yaşadıkları mağduriyeti tekrar yaşamamak için ... otogarında 01.03.2014 tarihinde yer kiraladıklarının anlaşıldığı,her ne kadar davacı karşı davalı acentelik sözleşmesinden kısa bir süre sonra F1 belgesi aldığını bunun için kendisine ihtiyacı kalmadığını,acentelik sözleşmesini feshetmek için imza topladıklarını, kiralamış oldukları yere ilişkin kira sözleşmesi yaparak kendilerini zor durumda bıraktığı ve sözleşmeyi tek taraflı feshettiğini iddia etmişse de, davacı karşı davalının ... yeni otogarında yazıhane açmayarak, davalı karşı davacının bilet kesemeyerek mağdur olduğu, bundan sonra davalı karşı davacı kooperatifin 30.03.2012 tarihinde F1 belgesi aldığı ve ... yazıhanesinde yer kiralayarak kendisi bilet kestiği, davacı karşı davalının acentelik sözleşmesi gereğince ... otogarında faaliyet göstermediği, davalı karşı davacının F1 belgesini aldığı tarihten sonra ... otogarında yazıhane açmadığı buradaki acentelik hizmetini davacı karşı davalının devam ettirdiği, taraflar arasındaki 09.09.2011 tarihli 5 yıllık acentelik sözleşmesinin bitmeden davacı karşı davalının yeni bir sözleşme yapmak istemesi ve bu sözleşmeyle ilgili kooperatif üyeleri ile görüşmek istemesi ancak kooperatif üyelerinin yeni sözleşme şartlarını kabul etmemeleri nedeniyle 28.02.2014 tarihli olayın olduğu ve söz konusu olayın yargılamasının halen devam ettiği, olaydan sonra davacı karşı davalının kendisinin 01.03.2014 tarihinde ... otogarındaki yazıhaneyi boşaltarak gittiği bunun üzerine kooperatifin yazıhane kiraladığı ve davalı kooperatifin karar defteri incelendiğinde 02.03.2014 tarihli toplantıda ... Saruhan Turizm Taşımacılık Tic. Ltd. Şti"ye ait olan telefon hatları ve adsl aboneliklerinin şirketten devir alınmasına ilişkin karar alınmış olduğu bunun dışında acentelik sözleşmesinin feshedilmesi, buna ilişkin imza toplanmasına ilişkin herhangi bir kaydın olmadığının anlaşıldığı,davalı karşı davacı kooperatifin 30.03.2012 tarihinde F1 belgesini aldığı, bu tarihten sonra sözleşmeyi feshettiğine ilişkin dosyada herhangi bir delil bulunmadığı, davalı karşı davacının, davacı karşı davalının acentelik sözleşmesini yerine getirmesini engelleyici bir davranışta bulunduğu,imza toplandığı buna göre sözleşmenin feshedildiği, sözleşmenin feshine ilişkin kooperatif tarafından herhangi bir karar alındığı hususunun dosya kapsamından ispatlanamadığı, davacı karşı davalının ... otogarında yazıhane açmamasına rağmen yine de sözleşmenin feshedilmediği,taraflar arasındaki acentelik sözleşmesinin sürdüğü,sorunun davacı karşı davalının yeni sözleşme yapmak istemesinden dolayı çıktığı anlaşılarak, davacı karşı davalının yazıhaneyi kendisinin kapattığı, imza toplama olayının davacının acentelik faaliyetine engel teşkil etmediği, davacı karşı davalının ... otogarındaki yazıhaneyi kapatıp, bilet kesmeyerek acentelik sözleşmesini fiilen kendisinin feshettiği, davalı karşı davacının ,davacı karşı davalıyı engellediklerinin dosya kapsamından ispat edilemediği, davacı- karşı davalının kira sözleşmesini kendisi iradesi ile yazıhaneyi boşaltarak feshetmiş olduğu gerekçesiyle, asıl davanın reddine, karşı davanın kabulü ile, 100.000,00 TL tazminatın karşı dava tarihi olan 31.12.2014 tarihinden itibaren reeskont avans faiziyle tahsiline karar verilmiştir.
Kararı, davacı-karşı davalı ... Ltd. Şti. vekili temyiz etmiştir.
Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davacı-karşı davalı ... Ltd. Şti. vekilinin tüm temyiz itirazları yerinde değildir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı, davacı-karşı davalı ... Ltd. Şti. vekilinin bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı bakiye 6.837,70 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davacı-karşı davalı ... Ltd. Şti."den alınmasına, 10/05/2018 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
KARŞIOY
Taraflar arasındaki acentelik sözleşmesi 5 yıl süreli ve iki tarafa borç yükleyen bir sözleşme niteliğindedir. Sözleşmenin 8. maddesinde, sözleşmenin karşılıklı anlaşma ile feshedilebileceği, tek taraflı fesih halinde ise karşı tarafa 100.000 TL tazminat ödeneceği hususları hüküm altına alınmıştır. Taraflar asıl ve karşı davada, sözleşmenin karşı tarafça tek yanlı olarak feshedildiğini ileri sürmüşler ise de, ortada 6098 sayılı TBK"nın 125/2. maddesi anlamında tarafların her birinin yekdiğerine ulaşan tek yanlı bir fesih iradesini gösterir işaret bulunmadığı gibi sözleşmenin yine tek taraflı ve eylemli olarak feshedildiğine yönelik bir fiilin varlığı da söz konusu olmayıp dosya kapsamı uyarınca, tarafların her ikisinin de sözleşmenin sürdürülemeyeceği konusunda zımni bir irade birliği içerisinde bulundukları anlaşılmaktadır. Bu durumda, sözleşmenin tasfiyesi cihetine gidilmesi gerekir. Asıl ve karşı dava bakımından tasfiyeye yönelik bir talep bulunmamaktadır. Şu halde, yine sözleşme ile belirlenen cezai şart niteliğindeki tazminatın istenmesi koşulları her iki yan bakımından da oluşmadığından asıl ve karşı davanın reddine karar verilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, yerel mahkeme kararının karşı davanın kabulüne yönelik hüküm yönünden bozulması görüşünde bulunduğumdan Daire çoğunluğunun aksi yöndeki düşüncesine katılmayı olanaklı görmüyorum.