MAHKEMESİ :İş Mahkemesi


Davacı, isteğe bağlı sigortası ve yurtdışı borçlanması geçerli olduğuna, 01/11/1997 tarihinden itibaren yaşlılık aylığına hak kazandığına, ödenen aylıklardan dolayı Kuruma borçlu olmadığına, aksi yöndeki Kurum işleminin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

K A R A R

1.Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici nedenlere göre davalı Kurumun aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddine,
2.Dava, davacının isteğe bağlı sigortası, yurt dışı borçlanması ve 01.11.1997 tarihinde başlayan yaşlılık aylığı tahsis işlemi geçerli sayılarak yaşlılık aylığına hak kazandığının tespitine, 19.03.1999-17.04.2009 tarihleri arasında davacıya ödenen yaşlılık aylıklarından dolayı davalı Kuruma 57.483,29 TL borçlu olmadığının tespitine, aksi yönde tesis edilen davalı Kurumun 11.01.2010 tarih ve 8446 sayılı işleminin iptali ile sataşmanın önlenmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulü ile davacının isteğe bağlı sigortası ve 3201 Sayılı Yasa"ya göre borçlanmasının geçerli olduğunun tespitine, davacının 01.11.1997 tarihinden itibaren 42/91519 tahsis numaralı yaşlılık aylığı tahsis işlemi gereğince yaşlılık aylığına hak kazandığının tespitine, aykırı Kurum işlemi olan 11.01.2010 tarih ve 8446 sayılı işlemin iptali ile 19.03.1999-17.04.2009 tarihleri arasında davacıya ödenen yaşlılık aylıkları yerinde ödeme olduğundan 57.483,29 TL borçlu olmadığının tespitine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının 19.07.1991 tarihli borçlanma istemi esnasında kesin dönüş tarihini 07.07.1991 olarak bildirdiği, davacıya 16.07.1973-30.12.2990 tarihleri arasında 6284 gün yurt dışı borçlanması, 01.12.1991-31.12.1996 tarihleri arasında 1830 gün... isteğe bağlı sigortalılık süresi, 600 gün... askerlik borçlanması olmak üzere 8714 gün üzerinden 22.10.1997 tarihli tahsis talebine istinaden 01.11.1997 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlandığı, davacının... isteğe bağlı sigortalılığının ve başlangıç tarihi itibariyle aylığın iptal edilerek 10 yıl için bakiye 57.365,98 TL borç çıkartıldığı, Kurumun borçlanma işlemini geçerli ancak aylık alabilmesi için zorunlu olan kesin dönüş koşulunun gerçekleşmediği gerekçesiyle aylığın iptaline karar verdiği, davacının ..."da 01.01.1973-30.06.2013 tarihleri arasında mecburi sigortalılığının bulunduğu, 01.07.2006 tarihinden itibaren ön emeklilik ve 11.07.2013 tarihinden itibaren şahsi emekli aylığı aldığı anlaşılmaktadır.
a) İsteğe bağlı sigortalılık bakımından :
506 sayılı Kanun"un 85"nci maddesinde isteğe bağlı sigortalı olabilmek için Türkiye"de ikamet koşulu aranmadığından ve davacının yurtdışında çalışırken Türkiye"de isteğe bağlı sigortalı olmasına yasal bir engel bulunmadığından, mahkemece davacının isteğe bağlı sigortalılığının geçerli olduğunun tesbitine ilişkin hüküm yerindedir (Yargıtay 21.Hukuk Dairesinin 04.03.2008 gün ve 2007/6500 E. 2008/3477 K. sayılı emsal kararı da bu yöndedir).
b) Yaşlılık Aylığı ve Kesin Dönüş Bakımından :
Davacının ..."da 01.01.1973-30.06.2013 tarihleri arasında mecburi sigortalılığı bulunmaktadır. Davacı, 01.07.2006 tarihinden itibaren ön emeklilik ve 11.07.2013 tarihinden itibaren şahsi emekli aylığı almaktadır.
Davacının aylık almaya başladığı 01.11.1997 tarihini de kapsar biçimde 01.11.1997-30.06.2006 tarihleri arasında yurt dışında çalıştığı hususunun işverene sunduğu ön emeklilik dilekçesi ile sabit olduğu anlaşılmakla, 3201 sayılı Kanun"un 6.maddesine göre kesin dönüş koşulunu yerine getiremediği bu dönem yönünden davacının yaşlılık aylığı alması mümkün değildir.
Davacının 01.07.2006 tarihinden itibaren 11.07.2013 tarihine kadar ön emekli olduğu ancak aynı dönemde mecburi sigortalı olduğu anlaşılmakla, bu dönemde yabancı ülke mevzuatına tabi olarak çalışıp çalışmadığı veya ikamete dayalı olarak sosyal sigorta veya sosyal yardım ödeneği alıp almadığı araştırılmadan sonuca gidilmesi hatalı olmuştur.
Yapılacak iş, davacının 01.11.1997-30.06.2006 tarihleri arasında yurt dışında çalıştığı anlaşılmakla bu dönem yönünden yaşlılık aylığı istemini reddetmek, 01.07.2006 tarihinden itibaren 11.07.2013 tarihine kadar ön emekli olduğu ancak aynı dönemde mecburi sigortalı olduğu anlaşılmakla, bu dönemde yabancı ülke mevzuatına tabi olarak çalışıp çalışmadığı veya ikamete dayalı olarak sosyal sigorta veya sosyal yardım ödeneği alıp almadığı araştırılarak sonucuna göre karar verilmelidir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın eksik araştırma ve inceleme sonucunda yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 04.02.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.