MAHKEMESİ : ANKARA 3. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 28/01/2014
NUMARASI : 2013/198-2014/42


Taraflar arasındaki (sebepsiz zenginleşmeden doğan) alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı vekili, dava dilekçesinde; Ç.. B.. .. Müdürlüğü"nün Mart 2004- Mart 2009 yılları arasındaki iş ve işlemlerinin teftiş edilerek ön rapor tanzim edildiğini, raporda; davalının, önce 1. Dereceli Eğitim ve Kültür Sosyal İşler Müdürü, daha sonra 1. Dereceli Kültür ve Sosyal İşler Müdürü görevini vekaleten yürütmesi üzerine, bu kadroların zam ve tazminatlarının ödendiğini, gerek 657 sayılı kanunun 45. Maddesi gerekse 86. Maddesine göre vekalet ücreti ödenmesine olanak bulunmadığını, davalıda, asilde aranan şartların mevcut olmadığını, 11.03.2005 tarihli vekalet onayının iptal edildiğini ve 16.04.2009 tarihine kadar ödenen vekalet ücretinin geri alınması gerektiğinin rapor edildiğini; teftiş raporu uyarınca, fazladan ve yersiz ödenmiş olan 18.276,26 TL vekalet ücretinin borç olarak çıkartılarak, davalıya, konu hakkında 13.01.2010 tarih ve 96 sayılı yazı ile bilgi verildiğini; 2010 yılı Kasım ayından itibaren 26 ay süre ile maaşından 5.400,00 TL tutarında kesinti yapıldığını, 08.02.2013 tarihli itiraz dilekçesi ile kesinti işleminin sonlandırıldığını; bakiye 12.876,26 TL alacağın, zararın oluştuğu 11.03.2005 tarihinden itibaren işleyen yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevabında; zamanaşımı ve husumet itirazında bulunmuş, esasa ilişkin olarak davalının olayda kasıt , kusur ve ihmalinin bulunmadığını, davalının Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi"ni 1993 yılında bitirdiğini, ön lisans mezunu olduğunu; konu hakkında Belediye Hukuk Müşavirliğinin görüş yazısında, davalının, 18.04.1999 tarihinden önce 2 yıllık yüksek öğrenim mezunu olduğu, asilde aranan şartları taşıdığında tereddüt olmadığının belirtildiğini; müfettiş raporunun uygulanması ısrarı nedeni ile davalının maaşından kesintiler yapıldığını, kesintiye muvafakat edilmediğinden davanın açıldığını ve faiz isteminin de yersiz olduğunu savunarak; davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece; davalının Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesini 1993 tarihinde bitirerek 2 yıllık ön lisans mezunu olduğu, 27/09/2005 tarihli onayla 3. Derece 1. Kademe VHKİ kadrosuna naklen atandığı, vekalet görevlendirmelerinin Belediye Başkanı tarafından onaylandığı, görevlendirilmesinde ve bu sürede kendisine vekalet ücreti ödenmesinde mevzuata aykırı bir hususun bulunmadığı; kaldı ki, ödemelerin yapılmasında davalının gerçek dışı beyanı, hilesi, kasıt, kusur ve ihmalinin olmadığı gerekçe gösterilerek; davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Dava konusu uyuşmazlık; vekaleten müdürlük görevini yürüten davalının, vekaleten yürüttüğü göreve ilişkin olarak ücrete hak kazanıp kazanmayacağı noktasında toplanmaktadır.
Somut olayda; 15.07.2009 tarihli müfettiş ön raporunda; 657 sayılı yasanın 45. Maddesi uyarınca; 5. Derece ve altındaki derecelere yükselecek memur bulunmaması halinde kazanılmış hak ve aylık derecelerinin üç üst derecesinden fazla olmamak üzere, bu derecelere karşılık gösterilerek atama yapılabileceği düzenlendiği halde, kadro derecesi ve kazanılmış hak aylığı 5. Derece olan davalının dört üst derecesi olan 1. Derecedeki göreve vekalet ettirilmesi; ayrıca, aynı yasanın 86. Maddesi nazarında vekalet görevi ve aylığı verilebilmesi için, 06.02.2004 tarih ve 2004/6996 sayılı bakanlar Kurulu Kararının 9. Maddesinin A-3 bendine göre vekalet ettirilen personelin genel ve ilgili özel mevzuatı uyarınca asaleten atanmada aranan tüm şartları bir arada taşımasının gerekliliğine değinilerek; davalının, 2 yıllık ön lisans mezunu olması nedenleri ile öğrenim düzeyi yönünden asilde aranan şartları taşımadığının belirtildiği anlaşılmıştır.
Dosyadaki bilgi ve belgelerden; davalının, .. Belediyesi .. Müdürlüğü emrinde Veri hazırlama ve Kontrol İşletmeni kadrosunda 5. Derece 2. Kademe aylığı almakta iken, 11.03.2005 tarihli Başkanlık oluru ile 1. Dereceli Eğitim Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü görevini yürütmek üzere, 657 sayılı yasanın 86. Maddesi uyarınca görevlendirildiği, 27.09.2005 tarihli onayla 3. Derece 1. Kademe Veri hazırlama ve Kontrol işletmeni kadrosuna naklen atandığı; 22.04.2006 tarihli ve 26147 sayılı resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Norm kadro ilke ve standartlarına ilişkin esasları içeren kararname gereğince Eğitim Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğünün Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü adı altında oluşturulması üzerine, 10.11.2006 tarihli Başkanlık onayı ile 1. Dereceli Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü görevine 657 sayılı yasanın 86. Maddesine göre vekaleten görevlendirildiği, 14.04.2009 tarihli başkanlık onayı ile de yürüttüğü vekalet görevinden alınarak asli kadrosuna iade edildiği görülmektedir.
Davalının, Başkanlık onayı ile, 1. Dereceli Eğitim, Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü görevine vekaleten atandığı, işlemin, idarenin şart tasarrufuna dayandığı açıktır.
Şart tasarruflar; önceden belirlenmiş hukuk kurallarının kişiler hakkında uygulanmasına dair işlemlerdir. Bu tür işlemler, hukuk düzeninde değişiklik yapmazlar; yalnızca kişilerin durumunda değişiklik yaparak onları bir durumdan başka bir duruma geçirirler. Kişisel bir hukuki durum yaratmaları bakımından geniş anlamda sübjektif tasarruflar kapsamında olmalarına karşın, “konu” bakımından hukuk aleminde bir değişiklik yapmayıp, yalnızca hak sahibi süje bakımından bir yenilik ve değişiklik doğurmaları itibariyle, dar anlamda sübjektif tasarruflardan ayrılırlar.
Şart tasarrufa dayanılarak yapılan yanlış intibak ve ödemeler ancak iptal davası ya da yasalarda özel süre varsa bu süre içinde yahut iptal davası açılmışsa dava sonuna kadar geriye yürür biçimde geri alınabilir.
Bunun yanında ; Davalının vekalet ettiği müdürlük görevine istinaden 06.02.2004 tarih ve 2004/6996 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 9. Maddesinin A-3 bendinde; vekalet ücretinin ödenebilmesi için, vekalet ettirilen personelin genel ve ilgili özel mevzuatı uyarınca asaleten atanmada aranan tüm şartları bir arada taşıması, bu itibarla 4 yıllık yükseköğrenim mezunu olmak gerekmektedir. Davalı ise, 2 yıllık yüksekokul mezunudur.
Ancak, Kamu Kurum Ve Kuruluşlarında Görevde Yükselmeye İlişkin Yönetmeliğin, geçici 3.maddesi gereği, "..18.04.1999 tarihinde görevde bulunan ve aynı tarih itibariyle iki yıllık yükseköğrenim mezunu olanlar, diğer koşullara sahip oldukları takdirde, 5.maddenin uygulanması bakımından 4 yıllık yükseköğrenim mezunu kabul edilirler." denmekte olup, davalının, Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi"ni 08.06.1993 tarihinde bitirerek 2 yıllık ön lisans mezunu olduğu ve 18.04.1999 tarihinde de görevde bulunduğu sabittir.
Bu itibarla; davalının, 2 yıllık ön lisans mezunu olduğu, 27.09.2005 tarihli onayla 3.derece 1 Kademe Veri hazırlama ve Kontrol İşletmeni kadrosuna naklen atandığı, vekalet görevlendirmelerinin Belediye Başkanı tarafından onaylandığı, davacı Belediye bünyesindeki Müdürlük görevine vekaleten görevlendirilmesinde ve bu sürede kendisine vekalet ücreti ödenmesinde mevzuata aykırılık bulunmadığı nazara alınarak, redde ilişkin mahkeme kararında bir isabetsizlik görülmemiştir. Kaldı ki, davalı vekaleten atandığı görevde fiilen çalışmış olup, aldığı ücret de çalışmasının karşılığıdır. Bu nedenle, zenginleşmesi de bulunmamaktadır.
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, yerinde bulunmayan bütün temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, 2.50 TL bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine, 02.03.2015 günü oybirliğiyle karar verildi.