Danıştay Danıştay 15. Daire Başkanlığı 2016/6790 Esas 2017/803 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONBEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/6790
Karar No : 2017/803

Temyiz Eden (Davalı) :
Vekili :
Karşı Taraf (Davacı) :
Vekili :
İstemin Özeti : .... İdare Mahkemesi'nin .... tarih ve E:....; K:.... sayılı kararının hukuka uygun olmadığı ileri sürülerek temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Düşüncesi : Dairemizin 18/10/2016 tarih ve E:2016/92; K:2016/4981 sayılı kararı ile dava konusu işlemin dayanağı olan Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Direksiyon Eğitimi Sınav Dersi Yönergesinin 6. maddesinin 2. fıkrasınının (i) bendi iptal edilmiştir. Buna göre, dava konusu işlemin dayanağı Yönerge hükmü iptal edildiğinden, ortaya çıkan yeni hukuki durum nedeniyle işlem hukuka aykırı hale gelmiştir.
Açıklanan nedenle, dava konusu işlemin iptali yolunda verilen temyize konu İdare Mahkemesi kararının belirtilen gerekçeyle onanması gerektiği düşünülmektedir.


TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onbeşinci Dairesi'nce; dosyanın tekemmül ettiği görüldüğünden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin esasına geçilerek gereği görüşüldü:
Dava; davacıya, Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Direksiyon Eğitimi Sınav Dersi Yönergesinin 6. maddesinin 2. fıkrasının (i) bendi uyarınca direksiyon sınavlarında bir daha görev verilmeyeceğine ilişkin 23.06.2014 tarih ve 2584406 sayılı işleme yapılan itirazın zımnen reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
..... İdare Mahkemesince; davacının 17-18 Mayıs 2014 tarihlerinde yapılan sürücü belgesi direksiyon sınavlarında sınav komisyon üyesi olarak görev aldığı, ilgili mevzuat hükmüne göre sınavın başlangıç saatinin 08:00 olması gerekirken davacının sınavı 08:05'te başlattığından görevini gereği gibi yerine getirmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin tesis edildiği, uyuşmazlıkta; işlemin gerekçesi olarak gösterilen 5 dakikalık gecikmenin sürücü kursu tarafından getirilen bir aracın gerekli nitelikleri taşımadığının davacı tarafından tespiti üzerine bu aracın değiştirilmesi süreci ile ilgili olarak ve davacıdan kaynaklanmayan beklenmeyen durum nedeniyle oluştuğu ve herhangi bir kursiyerin mağduriyetine sebep olmayan gecikmenin davacının sınavın mevzuata uygun olarak yürütülmesi konusundaki yükümlülüğün yerine getirilmemesi olarak değerlendirilmesine olanak bulunmadığından, dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmiştir.
Davalı idare tarafından; İdare Mahkemesi kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Dava dosyasının incelenmesinden; davacı hakkında, direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu üyesi olarak görev yaptığı 17-18 Mayıs 2014 tarihlerinde yapılan direksiyon uygulama sınavlarında işleme esas alınan sınav denetim formunda kayıt altına alınan ve mevzuata aykırı olduğu iddia edilen fiilleri gerekçe gösterilerek Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Direksiyon Eğitimi Sınav Dersi Yönergesinin 6. maddesinin 2. fıkrasının (i) bendi gereğince direksiyon sınavlarında bir daha görev verilmeyeceğine ilişkin 23.06.2014 tarih ve 2584406 sayılı işlemin tesis edildiği, anılan işleme yapılan itirazın zımnen reddi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Dava konusu işlemin dayanağı olan 02.04.2014 tarih ve 1360110 sayılı Makam Oluru ile yürürlüğe giren Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Direksiyon Eğitimi Sınav Dersi Yönergesinin 6. maddesinin 2. fıkrasınının (i) bendinde; direksiyon eğitimi dersi sınav uygulama ve değerlendirme komisyonu ile diğer görevlilerden sınavda mevzuata aykırı hareket ettiği tespit edilenlere, herhangi bir inceleme veya soruşturmaya gerek kalmaksızın bir daha görev verilmeyeceği, düzenlenmiştir.
Anılan Yönerge hükmünün iptali istemiyle açılan dava sonucunda Danıştay Onbeşinci Dairesi'nin 18/10/2016 tarih ve E:2016/92; K:2016/4981 sayılı kararı ile; 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 42. maddesinde sınavlar, sınav yapıcılarının nitelikleri ile diğer usul ve esasların, İçişleri Bakanlığı'nın uygun görüşü alınarak Milli Eğitim Bakanlınca çıkarılacak yönetmelik (Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliği) ile düzenlenmesinin öngörüldüğü, bu durumda 2918 sayılı Kanunun 42. maddesi uyarınca yönetmelik ile düzenlenmesi gereken konularda düzenleme getirmesi nedeniyle dava konusu Yönerge hükmünün hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle iptaline karar verilmiştir.
Dairemizin yukarıda anılan kararıyla dava konusu işlemin dayanağı Yönerge hükmü iptal edildiğinden, ortaya çıkan yeni hukuki durum nedeniyle işlem hukuka aykırı hale gelmiştir.
Bu durumda; belirtilen gerekçeyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmesi gerekmekteyse de, farklı bir gerekçeyle dava konusu işlemi iptal eden İdare Mahkemesi kararı sonucu itibariyle hukuka uygun bulunmaktadır.
Öte yandan; anılan iptal kararı sonrasında Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğin 05.12.2015 tarih ve 29553 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Yönetmelik değişikliği ile yeniden düzenlenen 29. maddesinin 6. fıkrasında; "Sınav yürütme komisyonu üyeleri, direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu başkan ve üyeleri, sınavda görevli diğer personel ve direksiyon usta öğreticilerinden görevine gelmeyen, geç gelen veya sınavda ilgili mevzuatta belirtilen görevleri yapmayan veya aykırı hareket edildiği gerekli inceleme ve soruşturma sonucunda tespit edilenlere sınav yürütme komisyonu başkanı bir yıl süreyle görev verilmemesini sağlar. Ayrıca bu kişiler hakkında idari işlem yapılır." hükmüne yer verilmiş olup; söz konusu maddenin iptali istemiyle açılan davada, Dairemizin 12/10/2016 tarih ve E:2016/6791 sayılı kararı ile; dava konusu düzenlemeyle, trafik kazalarının önüne geçilebilmesi amacıyla mevzuata aykırı hareket eden görevlilere "sınavlarda bir yıl süreyle görev verilmemesi" şeklinde bir yaptırım uygulanması hükme bağlanmış ise de ulaşılmak istenen amaç ile yaptırım arasında makul bir dengenin sağlanabilmesi için mevzuata aykırı eylemin ağırlığına göre kademeli bir yaptırım sisteminin uygulanması gerektiği, her türlü mevzuata aykırılık için bir yıl gibi uzunca bir süre hak mahrumiyetine sebep olacak türden bir idari yaptırımın getirilmesinin fiil ile yaptırım arasındaki dengenin bozulmasına yol açacağı, dava konusu düzenlenmenin bu açıdan ölçülülük ilkesine aykırı olduğu, ayrıca dava konusu düzenlemenin çalışma hakkına ilişkin olduğundan uygulanması halinde telafisi güç ve imkansız zararların doğacağı gerekçesiyle yürütmenin durdurulması kararı verilmiştir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin reddi ile.... İdare Mahkemesi'nin .... tarih ve E:....; K:.... sayılı kararının yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanunun 18.06.2014 gün ve 6545 sayılı Kanunla eklenen Geçici 8. maddesinin 1. fıkrası ve 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 16/02/2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.