MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi

K A R A R

Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı kanuni gerektirici nedenlere göre davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
A)Davacı İstemi :
Davacı,dava dışı ..."ın ... Şirketinin ortağı olduğunu ve 10.11.2014 tarihinde inşaat alanında merdiven korkuluğu montajı yapılırken meydana gelen iş kazasında vefat ettiğini, adı geçen kişinin çalışan olmadığını, hizmet değil eser sözleşmesi bulunduğunu, davacı şirketin işveren olmadığını belirterek "dava konusu olay bakımından davacı şirketin işveren sıfatı bulunmadığını ve bu nedenle meydana gelen olaydan dolayı herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığının" tespitini istemiştir.
B)Davalı Cevabı :
Kurum vekili; iş kazası nedeniyle ... 1. İş Mahkemesinin 2016/271 E. Sayılı dosyasında rücuan tazminat davası bulunduğundan derdestlik itirazlarının bulunduğunu, kusur ve hukuki sorumluluğun bu davada değerlendirileceğini, davacının bu davayı açmakta hukuki yaranının bulunmadığını, davacı şirketin 3.kişi olarak 5510 sayılı Kanun"un 21/4 maddesine göre Kurum zararından sorumlu olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
C)İlk Derece Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı :
Mahkemenin; Mahkememizin 2016/271 esas sayılı dosyası ve tüm dosya kapsamının birlikte değerlendirilmesi ile dava konusu iş kazası nedeni ile Mahkememizin 2016/271 esas sayılı dosyası ile davacı ... Başkanlığı tarafından davalı ...Tic.Ltd.Şti aleyhine rücuan tazminat davası açıldığı anlaşılmaktadır. Davacı dava dilekçesi ile kaza olayının iş kazası olduğunu, olayda müvekkili şirketin sorumluluğunun olmadığını beyan etmiştir. Bu nedenle açılan dava iş kazasının tespiti niteliğinde değildir. Davacının kazada sorumluluğunun olup olmadığının tespiti açılan eda davalarında değerlendirilmesi gerekir. Bu nedenle, davacının tarafları ve konusu aynı olan derdest bir dava var iken iş bu tespit davasını açmakta hukuku yararı bulunmadığı..." gerekçesine dayandığı anlaşılmıştır.
Mahkemece, derdestlik ve hukuki menfaat yokluğu nedeniyle davanın usül yönünden reddine karar verilmiştir.
D) İstinaf Başvurusu :
Davalı vekili; kazazede ..."ın davacı şirketin çalışanı olmadığını, üçüncü kişi olduğunu, davanın iş kazası olmadığının tespiti davası olduğunu gerekçesiyle istinaf yoluna başvurmuştur.
E)Bölge Adliye Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı :
Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusu;Kurum müfettişi tarafından hazırlanan raporda, ölen ..."ın 4/1-(b) bendi kapsamında sigortalı olduğu, davacı şirket yönünden değerlendirilecek bir husus olmadığı, davacı şirketin % 80 kusur oranı ile ancak 3.kişi sıfatıyla iş kazasından sorumlu olduğu ve böylece davacı şirketin işveren olmadığı kabul edilmiştir. Bu nedenledir ki ... 1. İş Mahkemesinin 2016/271 Esas sayılı dava dosyasında rücuan tazminat istemi 5510 sayılı Kanun"un 21/4 maddesine dayalıdır. Davacı şirketin işveren olduğuna dair Kurum tespiti ve kabulü bulunmadığından, "dava konusu olay bakımından davacı şirketin işveren sıfatı bulunmadığını ve bu nedenle meydana gelen olaydan dolayı herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığının" tespiti isteminde hukuki yarar bulunmadığı gerekçesiyle esastan reddine karar vermiştir
F)Temyiz :
Davalı vekili, davacı tarafından ikame edilen dava 5510 sayılı yasanın kendisi aleyhinde ikame edilen ve 5510 sayılı yasanın 21/4 fıkrası kapsamında olan davaya değil 5510 sayılı yasanın 13. Maddesi kapsamında ikame edilen diğer davada taraflar arasındaki ilişkinin iş hukukundan kaynaklı olmadığının tespitine yönelik bir dava olduğu gerekçesiyle temyiz yoluna başvurmuştur
G) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe :
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; ... 1. iş mahkemesi 2016/271 esas sayılı dosya davacısının ... Başkanlığı, davalısının ...Ltd.Şti olup davanın rücuan tazminata ilişkin ve dosyanın derdest olduğu; davacınının mevcut davasının davalılarının ise ... Başkanlığı ve davalı ... olduğu, davalı ... murisi ile aralarında işçi işveren ilişkisi olmadığı, meydana gelen kazadan dolayı herhangi bir sorumluluğun bulunmadığının tespitine ilişkin olduğu anlaşılmıştır
HMK"nun 114/1-ı maddesinde aynı davanın, daha önceden açılmış ve halen görülmekte (derdest) olmaması dava şartları arasında düzenlenmiştir. Derdestlik, dava açılmasının usul hukuku bakımından ortaya çıkardığı sonuçlardan biridir. Aynı konuda, aynı taraflar arasında, aynı dava sebebine dayanarak daha önce bir dava açılmış ve bu dava görülmekte ise, aynı konunun yeni bir dava konusu yapılması mümkün değildir. Çünkü, aynı konuda iki dava açılmasında davacının korunmaya değer bir menfaati yoktur.
Bir davanın derdest olduğundan söz edebilmek için, aynı davanın iki kere açılmış olması, birinci davanın görülmekte olması ve birinci dava ile ikinci davanın taraflarının, konusunun, müddeabihlerinin ve dava sebeplerinin aynı olması gerekir. Somut olayda derdestlik itirazında konu ... 1. iş mahkemesi 2016/271 esas sayılı dosyanın davacısı ... Başkanlığı, davalısı ...Ltd.Şti olup davanın rücuan tazminata ilişkin olduğu; mevcut davanın ise davacısı ...Ltd.Şti. olup, davalıların ... Başkanlığı ve davalı ... olduğu, davalı ... murisi ile aralarında işçi işveren ilişkisi olmadığı, meydana gelen kazanın iş kazası olmadığının tespitine ilişkindir, dava konuları farklı olup derdest bir davadan söz etmek mümkün değildir, mahkemece işin esasına girilerek bir karar verilmesi gerekirken derdestlik nedeniyle reddine karar verilmesi hatalı olmuştur.
O halde, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile yeniden hüküm kurulması gerekirken, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olduğundan temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASI gerekmiştir.
H)Sonuç :
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK"nun 373/1. maddeleri uyarınca (KALDIRILMASINA), ilk derece mahkemesi kararının yukarıda belirtilen nedenle (BOZULMASINA), dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 06.07.2017 gününde oy birliğiyle karar verildi.