Mahkemesi :İş Mahkemesi


KARAR


Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozmaya uyularak ilamında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasanın 79/10. ve 5510 sayılı Yasanın 86/9. maddeleri olup bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davaların, kamu düzeniyle ilgili olduğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıktır. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde resen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır. İnceleme konusu davada, davacı, davalı işverene ait işyerinde 2002 yılı Haziran ayından 25.03.2010 tarihine dek kesintisiz çalıştığı halde bildirilmeyen hizmetlerin tespitini talep etmiştir. Mahkemece davacının davalı işyerinde 08.03.2003 – 19.01.2009 tarihleri arasında çalıştığının tespit edildiğinden bahisle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Buna göre her ne kadar 01.03.2005 sonrası dönem için verilen hüküm isabetli ise de, anılan tarih öncesi dönem için verilen hüküm dosyada yer alan bilgi ve belgelere göre isabetli görünmemektedir. Bu bakımdan; öncelikle davacının, çalışmasının niteliği, işyerinde tam olarak ne yaptığı, bazı ifadelerde davacının kısmi çalıştığına dair ifadelerin bulunması karşısında, iş yerinde ki çalışmasının esasları ve süresinin somutlaştırılması açısından ayrıntılı beyanına başvurulmalı, özellikle anılan tarih dönem öncesi çalışmanın niteliği bakımından dosyadaki beyanlar arasında çelişkiler olduğu görülmekle, yargılama sürecinde dinlenen tanık anlatımlarındaki çelişkiler giderilerek, ifadelerin değerlendirilmesinde; iş yerlerinin kapsamı, kapasitesi ile işin ve işyerinin niteliği nazara alınmalı, davacının çalışmasının niteliği araştırılarak, tam zamanlı mı, kısmi zamanlı mı olduğu açığa kavuşturulmalıdır. Bu tür hizmet tespiti davalarında tam gün üzerinden veya kısmi zamanlı olarak çalışma olgusunun ortaya konulması önem arz etmekte olup çalışmanın kısmi zamanlı olduğu anlaşıldığı takdirde günde kaç saat hizmet verildiği ve giderek haftalık ve aylık çalışma süreleri belirlenmeli, sonrasında günlük 7,5 saatlik çalışmanın 1 iş gününe karşılık geldiğinden yola çıkılarak hüküm altına alınması gereken aylık çalışma süresi belirlenerek varılacak sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme sonucu, yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, taraf vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacı ve davalıya iadesine, 25.04.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.