BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : Hukuk Dairesi

DAVA TÜRÜ : İŞE İADE

İLK DERECE
MAHKEMESİ : İŞ MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; müvekkilinin 27/04/2014 tarihinde davalı işyerinde çalışmaya başladığını, davalı işveren tarafından sendikal örgütlenme çalışmalarında bulunan, içinde davacının da bulunduğu 8 işçinin 2016 yılı Şubat ayında işten çıkartıldığını, davacının iş sözleşmesinin geçerli ve haklı bir neden olmaksızın sendikal nedenlerle feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliğine, işe iadesine ve sendikal tazminata hükmedilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının iş sözleşmesinin mazeretsiz devamsızlıklarla işini aksatması, işyerinin disipliniyle bağdaşmayan davranışları, mesai arkadaşlarına yönelik hakarete varan tavırları ve performans düşüklüğü sebebiyle geçerli olarak feshedildiğini, feshin sendikal nedene dayanmadığını ileri sürerek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece iş akdinin geçerli nedenle feshedildiğinin davalı işverence ispatlanamadığı, iş sözleşmesinin sendikal sebeplerle feshedildiği gerekçesiyle feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine, işe başlatmama tazminatının 1 yıllık brüt ücret tutarı olarak ve çalıştırılmadığı süre için en çok dört aylık ücret ve diğer haklarının belirlenmesine karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, davalı işveren tarafından, davacının iş akdinin feshine gerekçe yapılan; defalarca yazılı ve sözlü uyarılara rağmen iş disiplin kurallarına uymadığı, işyeri huzurunu bozduğu, mesai arkadaşlarına karşı tehdit içeren davranışlarının bulunduğu yönündeki isnatların delillerle ispat edilememesi sebebiyle,feshin haklı veya geçerli bir nedenle yapılmadığının anlaşıldığı, ancak feshin sendikal nedenlerle yapıldığı iddiasının tam bir ispat yolu ile ispatlanamadığı gerekçesiyle, davalının istinaf talebinin kısmen kabulü ile ilk derece mahkemesi kararı kaldırılmasına, feshin geçersizliği ile davacının işe iadesine, sendikal tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu:
Kararı, taraflar vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe:
İşverence yapılan feshin sendikal sebebe dayanıp dayanmadığı hususu taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
Sendikal tazminat 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu"nun 25. maddesinde düzenlenmiş, işçilerin işe alınmalarının, belli bir sendikaya girmeleri veya girmemeleri veya belli bir sendikadaki üyeliği korumaları veya üyelikten istifa etmeleri şartına bağlı tutulamayacağı ilk fıkrada hükme bağlanmıştır. Sözü edilen maddenin ikinci fıkrasında ise, işverenin, sendika üyesi olan işçilerle sendika üyesi olmayan işçiler veya ayrı sendikalara üye olan işçiler arasında, çalışma şartları veya çalıştırmaya son verilmesi bakımından herhangi bir ayrım yapamayacağı kuralı getirilmiştir.
İşverenin, 6356 sayılı Kanun"un 25. maddesinin beşinci fıkrası uyarınca iş sözleşmesini sendikal nedenlerle feshetmesi halinde işçi, 4857 sayılı Kanun"un 20 ve 21. madde hükümlerine göre dava açma hakkına sahiptir. İş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiğinin tespit edilmesi hâlinde, 4857 sayılı Kanun"un 21. maddesine göre işçinin başvurusu, işverenin işe başlatması veya başlatmaması şartına bağlı olmaksızın sendikal tazminata karar verilir. Ancak işçinin işe başlatılmaması hâlinde, ayrıca 4857 sayılı Kanun"un 21. maddesinin birinci fıkrasında belirtilen tazminata hükmedilmez. İşçinin 4857 sayılı Kanun"un yukarıdaki hükümlerine göre dava açmaması ayrıca sendikal tazminat talebini engellemez.
Dairemizce, sendikal tazminat davalarında ispat yükünün işçide olduğu hallerde, işyerinde çalışan ve sendikaya üye olan işçilerin sayısı, hangi tarihlerde üye oldukları, üyelikten çekilen işçilerin olup olmadığı, işyerinde çalışmakta olan işçilerin bulunup bulunmadığı, aynı dönemde yetki prosedürünün işletilip işletilmediği, işyerinde önceki dönemlerde toplu iş sözleşmelerinin bağıtlanıp bağıtlanmadığı, yeni işçi alınıp alınmadığı ve alınmışsa yeni işçilerin sendikalı olup olmadığı gibi hususlarla, işverence ekonomik veya teknolojik nedenlere dayalı bir fesih yoluna gidilmesi durumunda teknik yönden bu durumun araştırılması gibi ölçütler belirlenmiştir.
İşçinin, feshin sendikal sebebe dayandığını iddia etmesi durumunda, bu iddiasını ispatla yükümlüdür.
Somut olayda; davacı 13.02.2016 tarihinde sendikaya üye olduğunu, 20/02/2016 tarihinde ise iş akdinin sendikal sebeple feshedildiğini iddia etmiştir. Mahkemece davacının üyesi olduğu sendikadan, yukarıda anılan hususların sorulduğu, sendika tarafından gönderilen cevabi yazıda; 27.04.2014-20.02.2016 tarihleri arasında 80 kadar işçinin sendika üyesi olduğu, 3 ve 4. aylarda ise istifa ettikleri, yetki alacak çoğunlukta bulunulmadığının bildirildiği görülmüştür. Ancak; sendikaya üye olan işçilerin 49 kadarının 3-4. aylarda üyelikten çekilmiş olmasına karşın, bunların kaç tanesinin işyerinde çalışmaya devam ettiği, sendika üyesi olup çalışan olup olmadığı konusunda ise bir belirlilik mevcut değildir. Sendikal feshe dair bazı noktaların yeterince aydınlanmadığı görülmekte olup, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve davalı işverenden işyerinde fesih tarihi ve sonrasında sendikaya üye olan, üyelikten çekilen, üyelikten çekilenlerden çalıştırılan, üye olup iş sözleşmesi feshedilen, sendikadan istifa eden işçi sayısı ve istifa tarihlerinin ve sendika üyesi olup işyerinde çalışması devam eden işçiler olup olmadığının sorularak,feshin sendikal sebebe dayanıp dayanmadığı hususunun kuşkuya yer vermeyecek şekilde açıklığa kavuşturulması için belirtilen yönlerden gerekli araştırmaya gidilmeli ve toplanacak deliller dosya içeriği ile yeniden bir değerlendirmeye tabi tutularak ,sonucuna göre bir karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 07.03.2018 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.