MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Kayyum tayini ile şubenin olağanüstü genel kurul toplantısının yapılması istemine ilişkin olarak açılan davada ...... 1. Sulh Hukuk ve ...... 6. Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, kayyum tayini ile şubenin olağanüstü genel kurul toplantısının yapılması istemine ilişkindir.
...... 1. Sulh Hukuk Mahkemesince, HMK"nın 17.(6100 sayılı HMK 14.) maddesi hükmünde derneklerin kendi işlerine ilişkin olmak üzere üyeleri aleyhine ve üyenin bu sıfatla dernek aleyhine açacakları davaların derneğin yerleşim yeri sayılan yer mahkemesinde bakılacağı, bu yetkinin kesin yetki olduğu, kamu düzenine ilişkin ve mahkemece yargılamanın her aşamasında resen gözönüne alınması gerektiği, derneklerin yerleşim yeri yerinin dernek merkezinin bulunduğu yer olan ...... ili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
...... 6. Sulh Hukuk Mahkemesi ise HMK"nın 14/1. maddesinin uygulanabilmesi için uyuşmazlık konusu işlemin şubenin işlerinden kaynaklanması, bu işlemin merkez adına şubenin olduğu yerde yapılmış olması gerekmekte olup, bu durumun taraflara genel merkez yanında şubenin bulunduğu yerde de seçimlik dava açma hakkı verdiği, şubenin bulunduğu yerde dava açmanın istisnasının ise ortaklık veya üyelik ilişkileri ile sınırlı kalmak kaydı ile özel hukuk tüzel kişisinin ortağını veya üyesine karşı veya bir ortağın veya üyenin bu sıfatla diğerine karşı açacağı davada merkezin bulunduğu yerin HMK"nın 14/2. maddesi gereğince kesin yetki kuralının geçerli olacağı, bu durumun şirketlerde ortaklık derneklerde ise üyelik ilişkisini belirttiği, yasa koyucu tarafından HMK"nın 14/2. maddesindeki düzenlemenin ortaklık veya üyelik ilişkileriyle sınırlı olarak belirtilmesi karşısında davacı yanca ilk olarak şubenin bulunduğu ...... 1. Sulh Hukuk Mahkemesinde açılan davada bu mahkemenin yetkili bulunduğu, aksi durumda tüm şube nezdinde açılan davaların merkezleri olan ...... ilinde görülmesi sonucunun doğacağı, esasen HMK.nun 14/1 maddesinde şubenin işleminden doğan davalarda o şubenin bulunduğu yer mahkemesinde yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı vermiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 6. maddesinde; genel yetkili mahkemenin, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi olduğu, yerleşim yerinin, Türk Medeni Kanunu hükümlerine göre belirleneceği, 14/2. maddesinde, dernek ile üyeler arasındaki davaların dernek merkezinin bulunduğu yerdeki mahkemede bakılacağı; 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 51. maddesinde de; tüzel kişinin yerleşim yerinin kuruluş belgesinde başka bir hüküm bulunmadıkça işlerinin yönetildiği yer olduğu; 5253 sayılı Dernekler Kanununun 2. maddesinde ise; bu Kanunun uygulanmasında, derneğin yerleşim yerinin, derneğin yönetim faaliyetlerinin yürütüldüğü yeri, dernek merkezinin ise derneğin yerleşim yerinin bulunduğu il veya ilçeyi ifade ettiği hükme bağlanmıştır. Derneklerle ilgili mevzuatta düzenlenen dernek ile üyeler arasındaki davaların dernek merkezinin bulunduğu yerdeki mahkemede bakılacağına dair yetki kuralı kesin nitelikte olup kamu düzenine ilişkin olduğundan mahkemece re"sen gözönüne alınması gerekir. Bu durumda mahkemece kesin yetki kuralı gereği derneğin merkezinin bulunduğu ...... 6. Sulh Hukuk Mahkemesinde görülerek çözümlenmesi gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ile 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince ...... 6. Sulh Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 17/09/2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.