Adalet Bakanlığı"nın, 14/12/2017 tarihli yazısı ile kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan sanık ... hakkında açılan kamu davası üzerine yapılan yargılama sonucunda, kamu davasının durmasına dair Cihanbeyli Asliye Ceza Mahkemesi’nin 20/04/2017 tarihli ve 2016/423 esas, 2017/75 sayılı kararının kanun yararına bozulmasına yönelik talebi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nca 22/12/2017 tarihli yazı ekinde dosyanın Dairemize gönderildiği anlaşıldı.
Dosya incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
A) Konuyla ...:
1- Şüpheli hakkında, 12/03/2015 tarihinde işlediği iddia edilen kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan dolayı TCK’nın 191/2. maddesi uyarınca beş yıl süreyle kamu davasının açılmasının ertelenmesine, bir yıl süre ile tedavi ve denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına, ayrıca erteleme süresi zarfında tedavi ve denetimin gereklerine uygun davranmamakta ısrar etmesi, tekrar uyuşturucu madde kullanması veya kullanmak için bulundurması halinde erteleme kararının kaldırılarak kamu davası açılacağı hususunda uyarılmasına karar verildiği,
2- Denetimli Serbestlik Müdürlüğünce şüpheliye tedavi ve denetimli serbestlik tedbirinin infazına başlaması için uyarılı ilk başvuru davetiyesi gönderildiği, şüphelinin bu çağrıya uyarak Denetimli Serbestlik Müdürlüğüne 18/05/2015 tarihinde müracaat edip tedavi ve denetimli serbestlik tedbirinin infazına başladığı, ancak daha sonra şüphelinin erteleme süresi zarfında 14/06/2016 tarihinde tekrar kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçunu işlediğinden bahisle yeni bir soruşturma başlatılması üzerine, bu yeni suç TCK’nın 191/5. maddesi gereğince önceki erteleme kararı ile verilen tedavi ve denetimli serbestlik tedbirinin ihlali niteliğinde olduğundan erteleme kararı kaldırılarak kamu davası açıldığı,
3- Yapılan yargılama sonucunda, Cihanbeyli Asliye Ceza Mahkemesi’nin 20/04/2017 tarihli ve 2016/423 esas, 2017/75 sayılı kararı ile "...TCK’nın 191/4-a maddesinde kovuşturma yapılmasının kişinin erteleme süresi zarfında kendisine yüklenen yükümlülüklere veya uygulanan tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar etmesi şartına bağlı kılınmış olup, toplanan delillere göre sanığa Denetimli Serbestlik Müdürlüğünce yapılan tebligat usulüne uygun olmadığından ısrar unsurunun oluşmadığı ve dosyada kovuşturma şartının gerçekleşmediği..." gerekçesiyle, “kamu davasının durmasına” ve kamu davasının ertelenmesi kararının devamı için Cumhuriyet Başsavcılığına ihbarda bulunulmasına karar verildiği, kararın yasa yoluna başvurulmadan kesinleştiği,
Anlaşılmıştır.
B) Kanun Yararına Bozma Talebi:
Kanun yararına bozma talebi ve ihbar yazısında, "Cihanbeyli Asliye Ceza Mahkemesince, sanık hakkında denetimli serbestlik tedbiri kapsamında yükümlülüklere uymamakta ısrar şartının gerçekleşmediğinden bahisle yargılamanın durmasına karar verilmiş ise de, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 191/2. maddesinde, "Bu suçtan dolayı başlatılan soruşturmada şüpheli hakkında ... beş yıl süreyle kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilir." ve 191/4, maddesinde “Kişinin, erteleme süresi zarfında; a) Kendisine yüklenen yükümlülüklere veya uygulanan tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar etmesi, b) Tekrar kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alması, kabul etmesi veya bulundurması, c) Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanması hâlinde, hakkında kamu davası açılır.” şeklinde düzenlemeler yer aldığı,
Somut olayda ise, şüpheli hakkında kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verildikten ve hakkında Konya Denetimli Serbestlik Müdürlüğünün 2015/2623 sayılı dosyası üzerinden denetimli serbestlik tedbirlerinin uygulanmasına başlandıktan sonra, şüphelinin ... İl Emniyet Müdürlüğü’nün 15/06/2016 tarihli ve 2016/801 sayılı fezlekesine konu uyuşturucu kullanma eylemini gerçekleştirdiği, bu eylem nedeniyle hakkında 5237 sayılı Kanun’un 191/4-c maddesinde yer alan emredici hüküm nedeniyle kamu davasının açıldığının anlaşılması karşısında, mahkemece yargılamaya devamla işin esasına ilişkin hüküm kurulması gerekirken yazılı şekilde karar verilmesinde isabet görülmemiştir." denilerek, Cihanbeyli Asliye Ceza Mahkemesi’nin 20/04/2017 tarihli ve 2016/423 esas, 2017/75 sayılı kararının bozulması istenmiştir.
C) Konunun Değerlendirilmesi:
TCK"nın 191. maddesinin 4. fıkrasının (b) bendinde, "Kişinin, erteleme süresi zarfında;...Tekrar kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alması, kabul etmesi veya bulundurması, ... hâlinde, hakkında kamu davası açılır. " hükmüne yer verilmiştir.
Kamu davasının açılması için aranan "ısrar şartı" TCK"nın 191/4-(a) maddesine giren durumlarda söz konusu olup Denetimli Serbestlik Müdürlüğünce infaz edilen denetimli serbestlik ve tedavi tedbirlerinin gerektirdiği yükümlülüklere, yapılan çağrılara, plan ve programlara uyup uymamakla ilgilidir. Aynı maddenin 4. fıkrasının (b) ve (c) bentlerinde yazılı doğrudan soruşturmayı gerektiren suç teşkil eden fiiller ısrarın kapsamı dışındadır. Bu suçlar haber alındığında, kamu davası açılması ertelenen suçla birlikte soruşturularak, yeterli delil elde edildiğinde, bu suç ihlal nedeni sayılıp, açılması ertelenmiş olan kamu davasının açılması gerekir.
Buna göre, erteleme süresi zarfında tekrar kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçu işlediği iddia edilerek hakkındaki kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı kaldırılan ve dava açılan şüpheli hakkında mahkemece delil değerlendirilmesi yapılarak, erteleme süresi zarfında işlendiği iddia edilen ikinci suça ilişkin olarak mahkûmiyete yeterli delil bulunup bulunmadığı tespit edilecek ve bu ikinci suçun sanık tarafından işlendiğinin sabit olduğuna kanaat getirilmesi halinde, kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı verilen ilk suça ilişkin olarak yargılama şartı gerçekleşmiş olduğundan yargılamaya devamla ilk suça ilişkin davanın esası hakkında bir hüküm verilecektir.
Aksi durumda ise, yani erteleme süresi zarfında işlendiği iddia edilen ikinci suça ilişkin olarak mahkemece mahkûmiyete yeterli delil bulunmadığına kanaat getirilmesi halinde ise, TCK"nın 191. maddesinin 4. fıkrasının (b) ve (c) bendlerinde yer alan, erteleme süresi zarfında “tekrar kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde bulundurma veya uyuşturucu madde kullanma” koşulları gerçekleşmemiş olacağından, kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı verilen ilk suça ilişkin olarak yargılama şartı bulunmadığı gözetilerek, bu aşamada yargılama şartının gerçekleşmesi beklenmek üzere CMK’nın 223/8. maddesi uyarınca durma kararı verilecektir.
Somut olayda şüpheli hakkındaki kamu davasının açılmasının ertelenmesine kararı ile birlikte uygulanmasına karar verilen tedavi ve denetimli serbestlik tedbirine ilişkin uyarılı ilk başvuru davetiyesinin tebliğini müteakip şüphelinin Denetimli Serbestlik Müdürlüğüne 18/05/2015 tarihinde müracaat edip tedavi ve denetimli serbestlik tedbirinin infazına başladığı, ancak daha sonra erteleme süresi zarfında 14/06/2016 tarihinde tekrar kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçunu işlediğinden bahisle yeni bir soruşturma başlatıldığı anlaşılmakla, TCK’nın 191/4. maddesi uyarınca kamu davası açılma koşulları oluştuğundan, yargılamaya devam olunarak her iki suça ilişkin deliller değerlendirilip esas hakkında bir karar verilmesi gerekirken, “ısrar unsurunun oluşmadığı ve dosyada kovuşturma şartının gerçekleşmediği” şeklindeki dosya kapsamına uygun düşmeyen ve TCK"nın 191/4-(b) maddesine açıkça aykırı bir gerekçe ile durma kararı verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, kanun yararına bozma talebi yerindedir.
D) Karar :
Açıklanan nedenlere göre; kamu davasının durmasına dair Cihanbeyli Asliye Ceza Mahkemesi’nin 20/04/2017 tarihli ve 2016/423 esas, 2017/75 sayılı kararının 5271 sayılı CMK"nın 309. maddesinin 3. fıkrası gereğince kanun yararına BOZULMASINA, aynı Kanun"un 309. maddesinin 4. fıkrasının (a) bendi uyarınca gerekli işlemin yapılması için, dosyanın Adalet Bakanlığı"na iletilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"na gönderilmesine, 15.03.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.