MAHKEMESİ :... Mahkemesi


Davacı, yetim aylığının kesilmesine ilişkin Kurum işleminin iptaline, yetim aylığının yeniden bağlanmasına karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme bozma üzerine ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
KARAR
Dava; 5510 sayılı Yasa"nın 56/2.fıkrası uyarınca boşandığı eşi ile birlikte yaşadığının tespit edilmesi nedeni ile ölüm aylığının kesilmesine ilişkin davalı Kurum işleminin iptali ve kesilen aylığın kesildiği tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, “ Davanın KABULÜNE” karar verilmiştir.
Hüküm, davalı Kurum vekilince temyiz edilmiştir.
Davanın, yasal dayanağı 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel ... Sigortası Kanunu’nun 56. maddesinin ikinci fıkrasıdır. Fıkrada: “Eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş ve çocukların, bağlanmış olan gelir ve aylıkları kesilir. Bu kişilere ödenmiş olan tutarlar, 96. madde hükümlerine göre geri alınır.” düzenlemesine yer verilmiştir. Düzenleme ile ölen sigortalının kız çocuğu veya dul eşi yönünden, boşanılan eşle boşanma sonrasında fiilen birlikte olma durumunda, ölüm aylığının kesilmesi ve ödenmiş aylıkların geri alınması öngörülmektedir. Buna göre, daha önce sosyal güvenlik kanunlarında yer almayan, boşanılan eşle fiilen birlikte yaşama olgusu, gelir veya aylık kesme nedeni ve bağlama engeli olarak benimsenmiştir.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel ... Sigortası Kanununun 59/2. maddesinde: “Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarının görevleri sırasında tespit ettikleri Kurum alacağını doğuran olay ve bu olaya ilişkin işlemler, yemin hariç her türlü delile dayandırılabilir. Bunlar tarafından düzenlenen tutanaklar aksi sabit oluncaya kadar geçerlidir.” hükmü yer almaktadır.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel ... Sigortası Kanununun 56"ncı maddesinin ikinci fıkrasına dayalı açılan bu tür davalarda eylemli olarak birlikte yaşama olgusunun tüm açıklığıyla ve özellikle taraflar arasındaki uyuşmazlık konusu dönem yönünden ortaya konulması önem arz etmektedir. Bu nedenle Anayasanın 20"nci maddesi ile 5510 sayılı Kanun, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu, 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri Ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun, 4857 sayılı ... Kanunu, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu ve diğer ilgili mevzuat hükümleri göz önünde bulundurulmak suretiyle yöntemince araştırma yapılmalı, tarafların göstereceği tüm kanıtlar toplanmalı, bildirilen ve dinlenilmesi istenilen tanıkların ifadeleri alınmalı, davacının ve boşandığı eşinin su, elektrik, telefon aboneliklerinin hangi adreste kimin adına tesis edildiğini saptanmalı, varsa çalışmaları nedeniyle resmi/özel kurum ve kuruluşlara verilen belgelerde yer alan adresler dikkate alınmalı, boşanan eşler 4857 sayılı Kanun hükümleri kapsamında yer almakta iseler adlarına ödeme yapılabilecek özel olarak açılan banka hesabı bulunup bulunmadığı belirlenmeli, davacının ve boşandığı eşinin kayıtlı olduğu adreslerde kapsamlı Emniyet Müdürlüğü/Jandarma Komutanlığı araştırması yapılmalı, tanık sıfatıyla bilgi ve görgülerine başvurulmalı, boşanılan eşle eylemli olarak birlikte yaşama olgusunun gerçekleşip gerçekleşmediği, toplanan kanıtlar ışığı altında değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre karar verilmelidir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacının 13/09/2007 tarihinde eşi ...’ten boşandığı, 15/05/2007 tarihinde vefat eden babasından dolayı yetim aylığı aldığı, davacının komşusu ... ..."in beyanı ile davacının boşandığı eşi ile birlikte yaşadığı kanaati ile 26/04/2013 tarihli Denetmen Raporu düzenlendiği, bu rapora dayanılarak Kurumca 19/01/2009-17/06/2013 tarihleri arasında ödenen 25.413,58 TL tutarındaki aylık ve işleyen faizinin borç çıkarıldığı, dosyada daha önce iki defa verilen “kabul” kararının Dairemizce eksik inceleme nedeniyle bozulduğu, Sosyal Güvenlik Denetmenleri tarafından alınan imzalı beyanında ... ...’in "davacının eşi ve iki çocuğuyla üst katında yaşadığını, eşinin şehir dışında çalıştığını, izne geldiğinde gelip davacının yanında kaldığını" beyan ettiği tanık olarak dinlendiği, yargılama aşamasındaki beyanında; "davacının eşinden ayrıldığını, eşinin çocukların ihtiyaçlarını gidermek için geldiğini, evde sürekli kaldığını görmediğini" beyan ettiği, ikinci bozmadan sonra davacının eşinin evinde kaldığı iddia edilen ablasının komşularının dinlendiği, eşini tanımadıklarını ve görmediklerini beyan ettikleri, anlaşılmıştır.
Somut olayda; denetmen raporunun içeriği, tutanak tanığının beyanını mahkemede kısmen değiştirmesinin makul bir nedene dayanmaması, davacının eşinin, evinde kaldığı iddia edilen ablasının komşuları tarafından tanınmaması, tır şoförü olan eşin uzun süreler şehir dışında bulunması, ev sahibi tanık tarafından kiranın zaman zaman eş tarafından verildiği beyanı birlikte değerlendirildiğinde davacı ve eşinin, boşandıkları süreçte birlikte yaşamaya devam ettikleri sabit olup 5510 sayılı yasanın 59/2. maddesi gereğince Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurları tarafından düzenlenen tutanak içeriğinin de aksi ispat edilemediğinden, davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabulü usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 20/02/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.