19. HUKUK DAİRESİ

Davacı ... A.Ş. vek. Av. ... ile davalıDeniz Enerji Elek. Ür. Paz. Dan. San. ve Tic. A.Ş. vek. Av. ... arasında görülen dava hakkında İstanbul Anadolu 2. Asliye Ticaret Mahkemesinden verilen 11/05/2016 tarihli ve 2014/495-2016/433 E.-K. sayılı hükmün onanmasına ilişkin Dairemizin 23/03/2017 tarihli ve 2016/14309-2017/2401 E.-K. sayılı ilamına karşı davacı vekili tarafından süresi içinde karar düzeltme yoluna başvurulmuş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

- K A R A R -

Dosyadaki yazılara, mahkeme kararında belirtilip Yargıtay ilamında benimsenen gerektirici sebeplere göre, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu"nun 440.maddesinde sayılan hallerden hiçbirisine uymayan davacı vekilinin karar düzeltme isteminin REDDİNE, 27,10 -TL harç ve takdiren 384,00-TL. para cezasının karar düzeltme isteyen davacıdan alınarak Hazineye gelir kaydedilmesine, 19/03/2019 gününde oyçokluğuyla karar verildi.

KARŞI OY YAZISI

Davacı banka tarafından dava dışı kredi müşterisi ... İnşaat Taahhüt Turizm Madencilik Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. "nin davalı Deniz Enerji Elektrik Üretim Paz. Danş. San. Tic. A.Ş ile yaptığı bir sözleşme gereğince davalının dava dışı şirkete yapacağı 1.200.000,00 TL avans ödemesinin teminatı olarak davalı lehine 1.200.000,00 TL bir avans teminat mektubu düzenlendiği ve bu mektubun davalının talebi üzerine davacı banka tarafından nakde çevrildiği ancak daha sonra bu işlemin hataya dayalı olduğu iddiasıyla davalıya yapılan ödemenin istirdadı için alacak davası açıldığı anlaşılmaktadır.
Dava konusu 26/09/2011 tarihli ve 164 No’lu avans teminat mektubunun son paragrafında “İş bu teminat mektubu, avans bedeli olan 1.200.000,00 TL"nin lehdar ... İnşaat Taahhüt Turizm Madencilik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi"nin ... A.Ş. .../... Şubesi nezdindeki TR45…………...72 No’lu hesabına alacak kaydedilmesi ile geçerli olacaktır.” ibaresi yer almaktadır. Bu ibareden teminat mektubunun geçerliliğinin bu şarta bağlandığı anlaşılmaktadır.
Dosya içindeki belgelerden ve bilirkişi raporundan davalı tarafından dava dışı şirketin davacı bankanın .../... Şubesi nezdindeki hesabına 04/11/2011 tarihli 250.000,00 TL, 02/12/2011 tarihinde 150.000,00 TL yatırıldığı, daha sonra 23/12/2011 tarihinde dava dışı şirketin ... Türk Bankası nezdindeki hesabına 200.000,00 TL yatırıldığı, daha sonra 27/01/2012 tarihinde davacı bankanın başka bir şubesi nezdindeki dava dışı şirket hesabına 300.000,00 TL, 17/02/2012 tarihinde 100.000,00 TL ve 23/03/2012 tarihinde 200.000,00 TL yatırıldığı, bu paralardan 300.000,00 TL’nin davacı bankanın .../... şubesi nezdindeki dava dışı şirket hesabına virman edildiği anlaşılmaktadır.
Davalı şirket tarafından 09/11/2012 tarihinde davacı bankaya yazılan yazı ile avans teminat mektubunu nakde dönüştürülmesinin talep edildiği ve davalı banka tarafından 12/11/2012 tarihinde mektup bedelinin davalıya ödendiği anlaşılmaktadır.
Davacı bankanın daha sonra 20/11/2012 tarihinde davalıya çektiği noter ihtarnamesi ile avans teminat mektubunun geçerlilik şartı olan avansın davacı bankanın belirtilen şubesine yatırılmadığı gerekçesine dayanılarak mektubun hata nedeniyle nakde çevrilip ödendiği belirtilerek yapılan ödemenin iadesi istenilmiştir.
Davalı tarafından davacıya ödeme yapılmadığından davacı banka 04/10/2013 tarihinde iş bu davayı açmıştır.
Davacı TBK"nun 78/1 maddesinde belirtilen “Borçlanmadığı edimi kendi isteğiyle yerine getiren kimse, bunu ancak, kendisini borçlu sanarak yerine getirdiğini ispat ederse geri isteyebilir.” hükmüne dayanmakta ve borcu ifada esaslı yanılmaya düştüğünü belirtmektedir.
İrade bozuklukları bağlamında yanılma hali TBK"nun 30. maddesinde düzenlenmiş, buna ilişkin dava açma süresi de TBK"nun 39. maddesinde yanılmayı öğrenmeden başlayarak 1 yıl olarak belirlenmiştir.
Mahkemece, davacı bankanın teminat mektubunu nakde çevirirken hata nedeniyle ve yanılmayla işlem yaptığını ispat edemediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, davacının temyizi üzerine bu karar Dairemizce onanmış ve onama kararına karşı davacı vekilince karar düzeltme yoluna başvurulmuştur.
Yukarıda açıklandığı gibi avans teminat mektubunun son paragrafında yer alan geçerlilik şartı 23/12/2011 tarihinde ... Türk Bankası’na yapılan 200.000,00 TL yönünden gerçekleşememiştir.
Diğer ödemeler dava dışı şirketin davacı bankanın teminat mektubunda belirtilen şubesi nezdindeki hesabına ve davacı bankanın diğer bir şubesi nezdindeki dava dışı şirket hesabına yatırılmıştır.
Bu durumda bankanın avans teminat mektubunda belirttiği 1.200,000,00 TL geçerlilik şartının 1.000,000,00 TL"lik kısmının yerine geldiği ancak 200.000,00 TL"lik kısmının yerine gelmediği anlaşılmaktadır.
Davacı bankanın bu nedenle geçerlilik şartı yerine gelmeyen bu 200.000,00 TL yönünden iade talebinde haklı olduğu, bu miktar yönünden TBK’nun 78/1 ve 30. maddeleri koşularının oluştuğu ve davanın TBK’nun 39. maddede belirtilin süre içinde açıldığı göz önüne alınarak mahkemece davanın tamamen reddi yerine bu miktar yönünden kısmen kabulü gerektiği kanaatinde olduğumuzdan, davalı vekilinin karar düzeltme talebinin kabulüyle Dairemizin onama kararının kaldırılması ve yerel mahkeme kararının açıklanan nedenle bozulması gerektiği görüşünde olduğumuzdan saygıdeğer çoğunluğun davalının karar düzeltme talebinin reddine ilişkin kararına muhalifiz. 19.03.2019