21. Hukuk Dairesi 2016/4821 E. , 2017/7109 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, % 5 teşvikten yararlanma hakkı bulunduğunun tespitiyle, davalı Kurum işleminin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
Dava; davacı ... dayanışma ve yardımlaşma vakfının prim teşvikinden yararlanma hakkının bulunduğunun tespiti ve daha önce yararlanılan teşvik miktarlarının geri istenilmesine yönelik Kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece; davacının 5510 sayılı Yasa"nın 81. maddesinin ( ı ) bendi gereğince çalıştırdıkları işçilerin malullük yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinden işveren hissesinin 5 puanlık kısmına isabet eden tutarın hazinece karşılanacağına ilişkin teşvikten yararlanma hakkının bulunduğunun tespitine, davalı Kurum"un 20.08.2014 tarih ve 11.794.683 sayılı yazısında belirtilen davacının teşvikten haksız olarak yararlandığı, 2011/12 ila 2014/05 dönemlerine ait ek ve iptal bildirge düzenleyerek Kurum"a verilmesi gerektiğine ilişkin Kurum işleminin iptaline karar verilmiştir.
5510 sayılı Kanun"un 81/1-(ı) bendinde düzenlenen prim teşviki 5510 sayılı Kanun"a 5763 sayılı Kanun"un 24. maddesi ile eklenmiş olup 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
5510 sayılı Kanun"un 81/1-(ı) bendinde;
“Özel sektör işverenlerinin yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere 4. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı olarak yurt içinden götürülen sigortalılar için, bu maddenin (f) bendine göre prime esas kazanç üzerinden ödenecek primin işveren hissesinin beş puanlık kısmına isabet eden tutar Hazinece karşılanır. Bu bent hükümlerinden faydalanabilmek için; çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak işverenler tarafından bu Kanun uyarınca verilmesi gereken aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içinde Kurum"a verilmesi, bu sigortalılara ilişkin olarak yatırılması gereken sigorta primi tutarlarının Hazinece karşılanmayan kısmının yasal süresi içinde işverenlerce ödenmiş olması ve bu işverenlerin Kurum"a prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmaması şarttır. Ancak Kurum"a olan prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarını 6183 sayılı Kanun"un 48. maddesine göre tecil ettiren ve taksitlendiren işverenler ile taksitlendirme ve yapılandırma kanunlarına göre taksitlendiren ve yapılandıran işverenler bu tecil, taksitlendirme ve yapılandırmaları devam ettiği sürece bu bent hükmünden yararlandırılır. 5335 sayılı Kanun"un 30. maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerleri; 2886 sayılı Kanun ve 4734 sayılı Kanun hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işleri, 4734 sayılı Kanundan istisna olan alım ve yapım işlerine ilişkin işyerleri; ek 2 nci madde kapsamında uygulanan teşvikten yararlanan işyerleri ile sosyal güvenlik destek primine tabi tutulmak suretiyle çalışanlar hakkında bu bent hükümleri uygulanmaz. Hazineden karşılanan prim tutarları, işverenler bakımından gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınmaz.” düzenlemesi yer almakta idi.
01.03.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6111 sayılı Kanun"un 38. maddesi ile 5510 sayılı Kanun"un 81. maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde yer alan; “ Bu fıkra hükümleri Kamu idareleri işyerleri ile bu Kanuna göre sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar ve yurt dışında çalışan sigortalılar hakkında uygulanmaz.” cümlesi; “ Bu bent hükümleri; 21/04/2005 tarihli ve 5335 sayılı Kanun"un 30. maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerleri ile 08/09/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu"na, 04/01/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu"na ve uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işleri ile 4734 sayılı Kanun"dan istisna olan alım ve yapım işlerine ilişkin işyerleri, sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar ve yurt dışında çalışan sigortalılar hakkında uygulanmaz.” şeklinde, aynı bentte yer alan; “ Bu fıkrayla düzenlenen destek unsurundan diğer ilgili mevzuat uyarınca ayrıca yararlanmakta olan işverenler aynı dönem için ve mükerrer olarak bu destek unsurundan yararlanamaz. Bu durumda, işverenlerin tercihleri dikkate alınmak suretiyle uygulama, destek unsurlarından sadece biriyle sınırlı olarak yapılır.” cümleleri “ Bu fıkra ve diğer ilgili mevzuatla sağlanan sigorta prim desteklerinin aynı dönem için birlikte uygulanması halinde, bu destek öncelikle uygulanır.” şeklinde değiştirilmiştir. 6111 sayılı Kanun"un 38. maddesi ile yapılan bu düzenleme sonrasında 08/09/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu"na ve 04/01/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu"na ilişkin işyerleri teşvik kapsamından çıkartılmış olup bu işyerleri 01.03.2011 tarihinden itibaren teşvikten yararlanma hakkını kaybetmiştir.
Somut olayda; 3294 sayılı Yasa"nın ilk dört maddesi ile sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarının 3294 sayılı Yasa"nın 7. maddesine istinaden kurulması ve söz konusu Yasa"nın 8. maddesi gereğince “Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Teşvik Fonu” ndan aktarılan gelirlerinin bulunması dikkate alındığında; sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarının özel kanunlarla kurulmuş ve kendilerine kamu görevi verilmiş tüzel kişiliğe sahip kuruluşlardan oldukları ve gelirlerinin yarısından fazlasını kamu gelirlerinin oluşturduğu göz ardı edilerek sonuca gidilmesi isabetsiz olmuştur.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 02.10.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.