1. Hukuk Dairesi 2020/1832 E. , 2021/2779 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ... BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ ... HUKUK DAİRESİ
DAVA TÜRÜ : GAİPLİK VE MALVARLIĞININ HAZİNEYE İNTİKALİ
Taraflar arasında görülen gaiplik ve malvarlığının Hazine"ye intikali davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine karar verilmiş, davacı vekilinin istinaf başvurusu üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesi tarafından istinaf talebinin kabulü ile hükmün kaldırılmasına ve davanın yeniden görülerek bir karar verilmesi için mahalli mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş, bu karara karşı davacı vekili tarafından temyiz başvurusunda bulunulmuş, ... Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesi tarafından kararın kesin olduğu gerekçesiyle temyiz talebinin reddine ilişkin olarak verilen ek karar davacı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ..."un raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
-KARAR-
Dava, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu"nun (TMK) 588. maddesinden kaynaklanan gaiplik ve taşınmaz bedelinin hazineye devri isteklerine ilişkindir.
Davacı, 525 ada 6 parsel sayılı taşınmazın paydaşlarından ..."e ... Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2003/357 esas ve 2003/581 karar sayılı ilamıyla kayyım tayin edildiğini, taşınmazın ... Satış Memurluğunun 2005/4 satış dosyası ile satıldığını, TMK’nin 588. maddesindeki şartların gerçekleştiğini ileri sürerek ..."in gaipliğine ve malvarlığının devlete intikaline karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş, davacı vekilinin istinaf başvurusu üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesi tarafından istinaf talebinin kabulü ile hükmün kaldırılmasına ve davanın yeniden görülerek bir karar verilmesi için mahalli mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş, bu karara karşı davacı vekili tarafından temyiz başvurusunda bulunulmuş, ... Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesi tarafından kararın kesin olduğu gerekçesiyle temyiz talebinin reddine karar verilmiştir.
Hemen belirtilmelidir ki, öncelikle çözümlenmesi gereken uyuşmazlık, davalı tarafın yaptığı temyiz başvurusunun reddine ilişkin 03.0...2020 tarihli ek kararın yerinde olup olmadığı, bir başka ifade ile bölge adliye mahkemesi kararının kesin nitelik taşıyıp taşımadığıdır.
6100 sayılı HMK’nin 353/1.a maddesinde; “(1) Ön inceleme sonunda dosyada eksiklik bulunmadığı anlaşılırsa; a) Aşağıdaki durumlarda bölge adliye mahkemesi, esası incelemeden kararın kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye veya kendi yargı çevresinde uygun göreceği başka bir yer mahkemesine ya da görevli ve yetkili mahkemeye gönderilmesine duruşma yapmadan kesin olarak karar verir:” ve 28.07.2020 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 7251 sayılı Yasanın 35. maddesi ile değiştirilen 353/1.a.6 maddesinde; “Mahkemece, uyuşmazlığın çözümünde etkili olabilecek ölçüde önemli delillerin toplanmamış veya değerlendirilmemiş olması ya da talebin önemli bir kısmı hakkında karar verilmemiş olması.” düzenlemelerine yer verilmiştir.
Somut olayda, Bölge Adliye Mahkemesince, dava tarihi itibariyle kayyım atanan tapu maliki ..."nun payına düşen ana para ve nemaları ile birlikte miktarın ilgili bankadan sorularak tespit edilmesi, davacı Hazine"ye tapu maliki ..."nun tüm mirasçılarının tespiti için hasımlı olarak veraset davası açması için süre verilmesi, alınacak veraset belgesine göre tespit edilecek mirasçıları dahili dava edilerek taraf teşkili sağlanması, tarafların tüm delilleri toplandıktan sonra sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinden bahisle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş olup, gönderme kararının yasal dayanağı HMK’nin 353/1.a.6. maddesi yapılmıştır.
HMK’nin 353/1.a.6. maddesi ile, ilk derece mahkemesince, uyuşmazlığın çözümünde etkili olabilecek ölçüde önemli delillerin toplanmamış veya değerlendirilmemiş olması halinde, esasa ilişkin inceleme yapılmadan kararın kaldırılmasına kesin olarak karar verileceği düzenlenmiştir.
Oysa, davacı tarafın dava dilekçesinde; 25 ada 6 parsel sayılı taşınmazın paydaşlarından ..."e ... Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2003/357 esas ve 2003/581 karar sayılı ilamıyla kayyım tayin edildiği, taşınmazın ... Satış Memurluğunun 2005/4 satış dosyası ile satıldığı ileri sürülmüş mahkemece de tapu kayıtlarını istenilmiş, kayyım tayinine ilişkin ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2003/357 esas sayılı dava dosyası, ortaklığın giderilmesi talebine ilişkin ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2002/381 esas sayılı dava dosyası ile bu dosyaya ilişkin satış dosyasının da dosya arasına alındığı görülmüştür.
Kaldı ki, kayyım atanan tapu maliki ..."nun payına düşen miktarın ana para ve nemaları ile birlikte dava tarihi itibariyle değerinin ilgili bankadan sorularak tespit edilmesi işinin Bölge Adliye Mahkemesince yapılabileceği gibi dosya içeriğini uygun olmayacak şekilde tapu maliki ..."nun tüm mirasçılarının tespiti için hasımlı olarak veraset davası açması için davacı Hazine"ye süre verilmesi ve alınacak veraset belgesine göre tespit edilecek mirasçıların dahili dava edilmesi gerektiği gerekçesi de doğru değildir.
Bölge adliye mahkemesi tarafından tutunulan HMK 353/1.a maddesi gereğince verilen kararın kesin olabilmesi için, altı bent halinde sayılan durumlardan birinin eldeki davada bulunması gerektiği kuşkusuzdur. Yukarıda açıklandığı üzere, eldeki davada HMK’nin 353/1.a.6 maddesinin uygulanmasına olanak bulunmamaktadır.
Hal böyle olunca, eksik olan dava değerinin Bölge Adliye Mahkemesince tespit edilmesi, tespit edilen değere göre dava değerinin istinaf kesinlik sınırının altında kalması halinde istinaf talebinin reddine karar verilmesi, istinaf kesinlik sınırı üzerinde kalması halinde ise gaipliği istenen 525 ada 6 parsel sayılı taşınmazın paydaşlarından ...e .... Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2003/357 esas ve 2003/581 karar sayılı ilamıyla anılanın ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2003/357 esas sayılı ortaklığın giderilmesi davasındaki hak ve menfaatlerini korumak üzere temsil kayyımı tayin edildiği gözetilerek bir sonuca gidilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile HMK’nin 353/1.a.6 maddesine aykırılık gerekçe gösterilerek hükmün ortadan kaldırılmasına HMK’nin 353/1.a.1 maddesi uyarınca kesin olarak karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
Davacı vekilinin değinilen yön itibariyle yerinde görülen temyiz itirazlarının kabulü ile; Bölge Adliye Mahkemesinin 03.0...2020 tarihli ek kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 371/1-a maddesi uyarınca ... Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesi’nin 03.1...2019 tarih ve 2019/1089 esas, 2019/1670 karar sayılı ilamının BOZULMASINA, HMK’nin 373/... maddesi gereğince dosyanın kararı veren ... Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesine gönderilmesine, 24/05/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.