21. Hukuk Dairesi 2016/3703 E. , 2017/7239 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı şirket, çalıştırdığı işçilere ödediği yemek ve yol yardımının sigorta primine esas kazanç niteliğinde olmadığının tespitine, bu yardımlar dahil edilmek suretiyle tahsil edilen 8.085.71.TL."nin faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalı kurumun aşağıdaki bendin kapsamı dışında sair temyiz itirazlarının reddine,
2- Dava, davacı şirketin çalıştırdığı işçilere ödediği yemek ve yol yardımının sigorta primine esas kazanç niteliğinde olmadığının tespiti ile, bu yardımlar dahil edilmek sureti ile tahsil edilen 8.085,71 TL "nin faizi ile birlikte tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulü ile sigortalılara ödenen yemek ve yol yardımının 506 sayılı yasanın 77/2 maddesi gereğince, sigorta primine esas kazanç niteliğinde olmadığının ve prime esas kazanca dahil edilmemesi gerektiğinin tespiti ile davacı şirkette 01.01.2005-20.02.2006 tarihleri arasında haksız ve yersiz olarak alınan 8.085,71 TL. sigorta prim ve işsizlik sigorta primlerinin kuruma yatırıldığı tarihi takip eden aybaşından itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, davacının fazlaya ilişkin haklarının saklı tutulmasına karar verilmiştir.
Uyuşmazlık, davacı işverence yol ve yemek parası olarak çalışanlarına yaptığı ödemelerin sigorta primine esas kazançlara dahil edilip edilmeyeceğine ilişkindir.
İhtilaflı dönemde yürürlükte olan 506 sayılı Yasanın 29.07.2003 tarih ve 4958 sayılı Yasanın 36. maddesi ile değişik 77/2. maddesinde “Şu kadar ki, ölüm, doğum ve evlenme yardımları, yolluklar, kıdem, ihbar ve kasa tazminatları, ayni yardımlar ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca miktarları yıllar itibariyle belirlenecek yemek, çocuk ve aile zamları, sigorta primlerinin hesabına esas tutulacak kazançların aylık tutarının tespitinde nazara alınmaz. Bunların dışında her ne ad altında ödeme yapılırsa yapılsın tüm ödemeler prime tabi tutulur.” hükmü yer almaktadır.
506 sayılı Yasa’nın 77. madde 1. fıkrasında prim hesabı da göz önünde tutulacak kazançlar belirtilmiş, 2. fıkrasında ise bunun istisnaları gösterilmiştir. Fıkrada ifade edildiği biçimde sosyal amaçlı olarak veya işverenin yasa ve sözleşme dışında sigortalısına yaptığı yardım ve ödemeler prim hesabında nazara alınmazlar ve prime tabi tutulmazlar. Bu ödeme veya yardımlar ücret ve benzeri ödemelerden tamamen farklı nedenlere dayanırlar. İşin karşılığı olmaktan ziyade insani değer yargıları sonucu verilirler. Yasa bunları sayarak belirtmiştir. Bu yardımlar ölüm, doğum ve evlenme yardımları, yolluklar, kıdem, ihbar ve kasa tazminatları, ayni yardımlar, yemek, çocuk ve aile zamlarıdır.
Buna göre, sigortalılara yapılan yemek yardımları bakımından dava konusu dönemler yönünden, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca miktarları yıllar itibariyle belirlenecek yemek yardımlarının prim matrahına dahil olmadığı, bu miktarın üzerindeki yemek yardımının prim matrahına dahil edilmesi gerekeceği dikkate alınmaksızın, ödenen yemek paralarının tamamının dikkate alınması suretiyle yazılı şekilde karar verilmesi de usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Yapılacak iş, yemek yardımlarından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca miktarları yıllar itibariyle belirlenecek yemek yardımlarının prim matrahına dâhil olmadığını gözönünde bulundurmak, yemek yardımlarından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca miktarları yıllar itibariyle belirlenecek miktarın üzerindeki miktarı prime esas kazanca dahil etmek suretiyle ve dosya kapsamındaki bordrolarda belirtilen sigortalılara yapılan yol ve yemek yardımları dikkate alınarak varılacak sonuca göre karar verilmelidir.
O halde, davalı kurum vekilinin bu yöne ilişkin temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 03/10/2017 gününde oy birliğiyle karar verildi.