11. Hukuk Dairesi 2016/13283 E. , 2018/4973 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen davada ... 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 31/05/2016 tarih ve 2013/303-2016/495 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davalı ... Petrol Ürün. San. ve Tic. A.Ş. Vekili ve ...Nak. Ltd. Şti. vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkilinin ofset makinesinin İtalya"dan Türkiye"ye getirilmesi konusunda davalı ...Nakliyat ile anlaştığını, bu şirketin de diğer davalı ile sözleşme imzaladığını, malların İtalya"dan ..."e ait 3 farklı tıra yüklenerek yola çıktığını, bir kısım malların yüklü olduğu ... plakalı aracın nakliye sırasında kaza yaptığını ve malların hasar gördüğünü, malların vinçle yeniden kamyona yan vaziyette yüklenerek ... Gümrüğü"ne getirildiğini, bilahare 30/04/2013 tarihli tutanakla durumun belirlendiğini, ofset makinesinin tamamen kullanılamaz hale geldiğini, değişik iş dosyasında alınan rapora göre “kazanın, yükü taşıyan kabloların kopmasından” kaynaklandığını ileri sürerek, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile 172.591,00 TL zararnın kaza tarihinden itibaren yasal faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekilleri ayrı ayrı, aracın dorsesinin taşıma haddinin üzerinde olmasından dolayı gönderici tarafından zincirle bağlanması gerekirken bağlanmaması nedeniyle ve makinenin dorsenin taşıma kapasitesinin üzerinde olduğundan bağlandığı bağını koparması sonucunda yükün dorseden kaydığını, gönderici firmanın sorumlu olduğunu, bildirilen beyanın 4.450 kg üzerinde araca fazla yükleme yapıldığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Diğer davalı, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davacı ile davalı ...Nakliyat’ın davacıya ait ofset makinesinin İtalya"dan Türkiye"ye getirilmesi konusunda anlaştığı, bu şirketin de diğer davalı ile dava konusu makinenin taşınması konusunda anlaştığı, taşımayı yapan ... plakalı aracın taşıma esnasında kaza yaptığı ve dava konusu makinenin hasar görerek kullanılamaz hale geldiği, kazanın yükü taşıyan kabloların kopmasından kaynaklandığı, hasarın taşınan yükün güvenliğini hedef tutan aracın ve diğer hedef unsurların yükü taşımaya elverişli olmamasından kaynaklandığı, araç üzerine yükü sabitleyen halatların yükün araç üzerinde güvenli bir şekilde taşınabilmesi için yeterli olmadığı, bu durumun ise taşıyıcının taşımaya uygun olmayan bir araç ile taşımayı gerçekleştirmiş olduğunu ortaya koyduğu, taşıyıcının yükü aldığı şekliyle hasarsız bir şekilde taşıma ve teslim etme yükümlülüğünün bulunduğu, davalı
taşıyıcıların kusurlu olduğu ve sorumluluktan kurtulma sebeplerini ortaya koyamadığı gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne, 143.84,00-TL"nin 22/04/2013 tarihinden itibaren yasal faiziyle davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiştir.
Kararı, davalı ... Ürün Sanayi A.Ş vekili ve ...Nak. Ltd. Şti vekili temyiz etmiştir.
1- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, mümeyyiz davalılar vekillerinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Dava, uluslararası kara taşıması sözleşmesinden kaynaklı tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, taşıma esnasında meydana gelen hasarın araç üzerine yükü sabitleyen halatların yükü taşımaya elverişli olmamasından dolayı kopmasından kaynaklandığı, bu durumdan da yükü taşımaya uygun araçla taşımakla yükümlü olan davalı taşıyıcıların sorumlu olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Taşımanın yapıldığı güzergâh itibariyle, uyuşmazlığa "Eşyaların Karayolundan Uluslararası Nakliyatı İçin Mukavele Sözleşmesi (CMR)" hükümlerinin uygulanacağı tartışmasızdır. CMR Sözleşmesinin 17. maddesi uyarınca, taşıyıcının sorumluluğu yükün kendisine teslimiyle başlayıp teslim edene kadar olan dönemi kapsar. Yükleme ve istifleme üstlenmediği sürece taşıyıcının görevi kapsamında değildir. Bu durum karşısında, davalı taşıyıcının ancak yüklemeye nezaret görevi gereğince sorumluluğu bulunmaktadır.
Somut uyuşmazlıkta, dosya kapsamından yükün ağırlığının davacı şirket tarafından beyan edilen ağırlığa göre 5.000 kg fazla olduğu anlaşılmakta olup, mahkemece teknik bilirkişilerden alınan 15.09.2014 tarihli raporda da, davacı şirkete ait ofset makinasının bağlandığı kabloların koparak araçtan düşmesi sonucu meydana gelen hasarın, yükün ağırlığının davacı şirket tarafından beyan edilen ağırlığa göre 5.000 kg fazla olması ve buna bağlı olarak yüklemenin hatalı yapılmış olmasından kaynaklandığı belirtilmiştir. Buna rağmen, mahkemece hasarın taşıyıcının aracında yükü sabitlemek için kullanılan malzemenin uygun malzeme olmamasından kaynaklandığı, bunun da aracın yüke uygun olmaması şeklinde değerlendirilmesi gerektiği, taşıyıcıların hasarın tamamından sorumlu olduğuna dair son bilirkişi raporuna göre karar verilmesi isabetli değildir.
Meydana gelen hasarda davacının yükün ağırlığı konusunda yanlış beyanda bulunmasının da etkili olduğu gözetilerek davacının müterafik kusurunun belirlenmesi ayrıca CMR 17/4-c. maddesinde ve taşıma senedinde yükleme ve istiflemeden kaynaklanan hasarlardan taşıyıcının sorumlu tutulamayacağı belirtilmiş ise de, bu durumun taşıyıcının yüke nezaret sorumluluğunu ortadan kaldırmayacağı, taşıyıcının hatalı yükleme, istifleme, boşaltma işlemlerini fark etmesi halinde CMR"nin 14 ve 16. maddeleri kapsamında hareket ederek durumu zamanında gönderici ya da alıcıya bildirerek taşımanın devamı hakkında talimat alması gerektiğinden davalı taşıyıcının nezaret görevinin olduğu göz önüne alınarak meydana gelen hasardaki müterafik kusuru da belirlenerek tazminat miktarının saptanması gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle mümeyyiz davalılar vekillerinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle mümeyyiz davalılar vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın temyiz eden davalılar yararına BOZULMASINA, ödedikleri peşin temyiz harcının istekleri halinde temyiz edenlere iadesine, 29/06/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.