MAHKEMESİ : Bölge Adliye Mahkemesi

K A R A R
A) Davacı İstemi:
Davacı vekili davacı şirketin 2011/09-12, 01/2012 ila 08/2015 tarihinde kuruma 6111 sayılı kanunun 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu"na eklenen Geçici 10. Madde ve Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği"nin geçmiş dönemlere ilişkin olarak sigorta prim teşvikinden yararlanmaya yönelik yaptığı başvurunun davalı kurum tarafından 18/03/2015 tarih ve 2015/10 sayılı Genelge gerekçe gösterilerek reddedildiğini, davalı idarenin red kararının usul ve yasaya aykırı olduğundan red işleminin iptali ile Sosyal Güvenlik Kurumu"nun davalı şirketin 15/08/2016 tarihli başvurusu ile 49541817/1069865.041/11075037 sicil sayılı idari işlemin iptaline, yaptıkları başvurunun işleme alınması gerektiğinin tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
B) Davalı Cevabı:
Davalı SGK vekili özetle; açılmış olan işbu dava da yargı yolunun idari yargı ve görevli mahkeme idari mahkemesi olduğunu, bu kapsamda yargı yolu ve görev itirazlarının bulunduğunu, dava süresi içerisinde ikame edilmediğini ve zaman aşımı itirazında bulunulduğunu belirterek; davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... vekili özetle; müvekkili kurumun davalı olarak gösterilmesinin hukuka aykırı olduğunu ve davanın husumetten reddi gerektiğini, dava konusu olan 4447 sayılı işsizlik sigortası kanunu"na eklenen geçici 10.madde ile getirilen istihdam teşviki ile ilgili kanun maddesinde ya da usul ve esasların hazırlanmasında ve uygulanmasında hazine müsteşarlığına verilmiş herhangi bir görev ve sorumluluğu bulunmadığını bu yüzden görev ve yetki alanına girmeyen bir konuda hazine müsteşarlığının bir işlem yapamayacağını ve görev ve yetki alanına girmeyen bir konuda işlem yapılamayacağından hukuka aykırı olarak açılan davanın reddini savunmuştur.
C)İlk Derece Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı:
Davanın yasal dayanağı 5510 Sayılı Kanun"un Prim Oranları ve Devlet Katkısı başlıklı 81. Maddesi ile 4447 Sayılı Kanun"un Geçici 10. Maddesidir. Belirtilen yasal düzenlemeler ile, işverenlerden alınacak sigorta prim oranları belirlenmiş olup bu oranlar çeşitli tarihlerde yürürlüğü giren yasal değişiklikler ile yeniden düzenlenmiştir.
Sigorta primi teşviklerine ilişkin kanunlarda yer alan düzenlemelerin uygulama usul ve esasları, SGK tarafından çıkartılan 18/03/2010 tarihli 2010/10 sayılı genelge ile düzenlenmiştir. Kurum söz konusu genelgede mevcut sigorta primi teşvik uygulamalarında bir sigortalının aynı anda birden fazla sigorta primi teşviki kapsamına girmesi durumunda, iş verenlerin, bahse konu sigortalıyı tercih edecekleri her hangi bir sigorta prim teşvikini, kuruma bildirmelerinin mümkün olduğunu kabul etmekte ancak değişiklik taleplerinin anılan genelge esas alınmak sureti ile yapılması gerektiğini, ancak genelge sonrasında yapılan değişiklik taleplerini kabul etmemektedir.
Dava konusu olayda davacı iş veren daha önce 5510 sayılı kanunun 81/1 I bendinde belirtilen teşviklerden yararlandıktan sonra bu defa yukarıda bahsi geçen dönemlere ilişkin 4447 sayılı kanunun geçici 10 Maddesinde belirtilen teşvikten yararlanma istemli bildirgelerinin işleme alınmasını talep etmiştir.
SGK işlemleri yöneltmeliğinin 103/4 maddesinde ""daha önce kuruma belge türü veya kanun numarası hatalı seçilerek verilmiş olan aylık prim ve hizmet belgeleri,ne ilişkin düzeltme amaçlı olarak yasal süresi dışında verilen aylık prim ve hizmet belgeleri, düzeltme ile fiili hizmet süresi zammı kazandırma hali hariç belgede kayıtlı sigortalılar ve bu sigortalıların prim ödeme gün sayısı ile prime esas kazanç tutarının aynı olması kaydı ile ayrıca incelemeye gerek kalmaksızın işleme alınır, bu nitelikte verilen aylık prim ve hizmet belgelerine idari para cezası uygulanmaz. Sonradan düzeltme amaçlı verilen belge ve fiili hizmet süresi zammı kazandırılması halinde söz konusu belgenin işleme alınmasında bu maddenin yukarıdaki fıkralarında belirilen usul izlenir "" düzenlemesi yer almaktadır. Buna göre fiili hizmet süresi zammı kazandırma hali hariç düzeltme amaçlı bildirge verilebileceğini hüküm altına almıştır .
Ayrıca kurum içi yönetmelik ve genelgelerin yasaya aykırı olamayacağı, hukukun genel ilkesidir. Dolayısı ile kanunun tanıdığı bir hakkın, kullanılmasının yönetmelik yahut genelge ile sınırlandırılması veya engellenmesi hukuka aykırıdır.
Bu sebeple davacı şirketin yukarı da bahsi geçen dönemlere ait teşvik prim alacaklarının işleme alınması gerektiğine dair taleplerinin haklı olduğuna kanaat getirilmiş ve davanın kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu ;
Davalı SGK vekilince eksik araştırma ve inceleme neticesinde hukuka ve esasa aykırı olarak ihdas edilen, re’sen dikkate alınacak sebeplere istinaden kararının müvekkil Kurum aleyhine olan yönü ile bozulmasını talep etmiştir.
Davalı ... vekili SGK tarafından yapılan işlemin hukuka aykırı olduğu belirlenerek İptaline karar verilmiştir. Kararda müvekkil Başbakanlık hazine Müsteşarlığı tarafından dava konusu olaya ilişkin herhangi bir hatalı işlemden veya sorumluluktan bahsedilmediği, Dolayısıyla yerel mahkeme kararı sadece SGK aleyhine kurulmuş olmakla müvekkil Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı yönünden davanın reddedilmiş olduğu da ortaya çıktığı, mahkeme kararında SGK tarafından yapılan işlemin iptal edilmiş olunması ve müvekkil kurumun dava konusu işleme herhangi bir dahlinin olmadığının belirlenmesi karşısında, davanın müvekkil kurum yönünden reddine ve lehlerine ücreti vekâlete hükmedilmesine karar verilmesi gerekirken, yargılama giderleri ve vekalet ücretinden sorumlu tutulmalarının hukuka aykırı olduğu, re’sen göz önünde bulundurulacak nedenlerle kararın bozulmasını talep etmiştir.
D) Bölge Adliye Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı :
HMK"nun 355. maddesi uyarınca kamu düzenine aykırılık halleri dışında taraflarca ileriye sürülmemiş sebepler inceleme konusu yapılamayacağından davalı vekilinin istinaf başvuru dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak inceleme yapılmıştır.
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları bilgi ve belgelere, hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, vakıa mahkemesi hakiminin objektif, mantıksal ve hayatın olağan akışına uygun, dosyadaki verilerle çelişmeyen tespitlerine ve uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarına göre, HMK "nun 355. maddesi uyarınca istinaf sebepleri ile sınırlı olarak ve resen kamu düzeni yönünden yapılan inceleme sonucu; ilk derece mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykrılık bulunmadığı davalılar vekillerinin istinaf başvurularının yerinde olmadığı anlaşılmıştır. ... 5. İş Mahkemesi"nin 05/01/2017 tarih ve 2016/512 Esas, 2017/16 Karar sayılı kararı usul ve esas yönünden hukuka uygun bulunduğundan, davalılar vekillerinin istinaf başvurularının 6100 sayılı HMK" nun 353/1-b.1 maddesi gereğince ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
E) Temyiz:
Davalı SGK vekili Kurum aleyhine ikame edilmiş olan işbu davanın husumet nedeni ile de reddi gerektiğini, dava da yargı yolu İdari yargı ve görevli mahkeme idare mahkemesi olduğunu, İhtilaf ile ilgili olarak 5510 sayılı yasanın ilgili 81. Maddesi incelendiğinde yapılmış işlemlerde yasaya aykırı bir durumun olmadığının açıkça orta olduğunu, Kurum tarafından usul, yasa ve yerleşik Yargıtay uygulamaları doğrultusunda işlem tesis edilmiş olduğu, re’sen dikkate alınacak sair nedenler doğrultusunda İstinaf Mahkemesi kararının ve yerel Mahkeme kararının müvekkil kurum aleyhine olan yönü ile bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... vekili gerek cevap dilekçesinde ve gerekse istinaf başvurusunda ifade edildiği üzere dava konusu olayda müvekkili Başbakanlık Hazine Müsteşarlığına husumet yöneltilmesinin mümkün olmadığını, verilen kararla SGK tarafından yapılan işlemin hukuka aykırı olduğu belirlenerek İptaline karar verildiği, kararda müvekkil Başbakanlık hazine Müsteşarlığı tarafından dava konusu olaya ilişkin herhangi bir hatalı işlemden veya sorumluluktan bahsedilmediği, dolayısıyla yerel mahkeme kararı sadece SGK aleyhine kurulmuş olmakla müvekkili Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı yönünden davanın reddedilmiş olduğunun ortaya çıktığı,mahkeme kararında SGK tarafından yapılan işlemin iptal edilmiş olunması ve müvekkil kurumun dava konusu işleme herhangi bir dahlinin olmadığının belirlenmesi karşısında, davanın müvekkili kurum yönünden reddine ve lehlerine ücreti vekâlete hükmedilmesine karar verilmesi gerekirken, yargılama giderleri ve vekalet ücretinden sorumlu tutulmalarının hukuka aykırı olduğu, re’sen göz önünde bulundurulacak nedenlerle kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
F) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlerle temyiz kapsam ve nedenlerine göre; davalı SGK"nun tüm, davalı ..."nın aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava davacının 6111 sayılı kanunun 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu"na eklenen Geçici 10. Madde ve Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği"nin geçmiş dönemlere ilişkin olarak sigorta prim teşvikinden yararlanmaya yönelik yaptığı başvurunun davalı SGK kurumu tarafından red işleminin iptali ile yaptıkları başvurunun işleme alınması gerektiğinin tespitine karar verilmesine ilişkindir.
Mahkemece Gebze SGK Merkezinin 15/08/2016 Tarih ve 49541817/1069865.041/11075037 Sayılı davalı kurumun 4447 sayılı kanunun geçici 10 maddesinde ön görülen teşfikten yararlanma talebinin işleme alınmamasına ilişkin işleminin iptaline, anılan işleme konu davacı şirketin Gebze SGK"ya yapmış olduğu 12/08/2016 kayıt tarihli 11.075.037 kayıt nolu başvurusunun işleme alınması gerektiğinin tespitine karar verilmiştir.
Somut olayda, dava konusu muaraza SGK tarafından çıkartıldığı gibi davanın SGK işleminin iptaline yönelik olduğu ve mahkemece SGK işleminin iptaline karar verildiği, diğer davalı ... Müsteşarlığına husumet düşmediğinden ... yönünden davanın reddine karar verilmesi gerekirken davanın kabulüne karar verilmiş olması hatalı olmuştur.
O halde, davalı ... vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile yeniden hüküm kurulması gerekirken, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olduğundan temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASI gerekmiştir.
G)SONUÇ:
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK"nun 373/1. maddeleri uyarınca (KALDIRILMASINA), ilk derece mahkemesi kararının yukarıda belirtilen nedenle (BOZULMASINA), dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 05.10.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.