MAHKEMESİ : ... BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ .... HUKUK DAİRESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL - TAZMİNAT

Taraflar arasında görülen tapu iptali-tescil ve tazminat davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine karar verilmiş, davacı vekilinin istinafı üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi .... Hukuk Dairesi tarafından istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, verilen karara karşı davacı vekili tarafından temyiz isteminde bulunulması üzerine, 23.03.2020 tarihli ek karar ile 11.10.2017 tarihli kararın dava değeri yönünden kesin olduğu gerekçesi ile HMK nın 346/... maddesi gereğince davacı vekilinin temyiz dilekçesinin reddine ilişkin olarak verilen karar ve ek karar davacı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ..."ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
-KARAR-
Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali-tescil ve tazminat isteğine ilişkindir.
Davacı vekili, tarafların kök murisi ..."ın adına kayıtlı ... İli, ... İlçesi, ... Köyü, 76 parsel sayılı taşınmazı ( toplulaştırma sonrası 174 ada ... parsel, 175 ada ... parsel, 176 ada ... parsel, 177 ada ... parsel, 178 ada ... parsel, 179 ada ... parsel, 183 ada ... parsel, 213 ada ... parsel numaralarını almış) torunu (davalıların murisi) ...’a satış sureti ile temlik ettiğini, daha sonra kadastro tespiti sırasında taşınmazı ... adına tespit ve tescil ettirdiğini, temlikin kız çocuklarından mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek, davaya konu taşınmazın davalılar adına olan tapu kayıtlarının iptali ile miras payı oranında davacı adına tesciline, temlik edilen taşınmazlar yönünden tazminata hükmedilmesini istemiştir.
Davalılar vekili, davanın hak düşürücü ve zamanaşımı süresi içerisinde açılmadığını, ayrıca somut olayda 01.04.1974 tarih ve .../2 sayılı İçtihatı Birleştirme Kararının uygulanma koşullarının oluşmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş, davacı vekilinin istinafı üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi .... Hukuk Dairesi tarafından istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, verilen karara karşı davacı vekili tarafından temyiz isteminde bulunulması üzerine, 23.03.2020 tarihli ek karar ile 11.10.2017 tarihli kararın dava değeri yönünden kesin olduğu gerekçesi ile HMK nın 346/... maddesi gereğince davacı vekilinin temyiz dilekçesinin reddine karar verilmiştir.
Hemen belirtmek gerekir ki, her ne kadar ... Bölge Adliye Mahkemesi ....Hukuk Dairesi tarafından 23.03.2020 tarihli ek karar ile Hukuk Muhakemeleri Kanunu 346/.... maddesi gereğince davacının temyiz talebinin, kararın kesin olduğu gerekçesi ile reddine karar verilmiş ise de, dava dilekçesinde 51.000 TL değer gösterilmek suretiyle davanın açıldığı, ancak yargılama sırasında yerel mahkemece keşif yapılarak dava konusu taşınmazın değerinin belirlenmediği, bu nedenle kararın kesin olmadığı anlaşılmakla; 23.03.2020 tarihli EK KARARIN KALDIRILMASINA,
Bilindiği üzere; 492 sayılı Harçlar Kanunu" 16. maddesinde "Değer ölçüsüne göre harca tabi işlemlerde (...) sayılı tarifede yazılı değerler esastır. Müdahalenin men"i tescil ve tapu kayıt iptali gibi gayrimenkulün aynına taalluk eden davalarda gayrimenkulün değeri nazara alınır.
Gayrimenkulün aynına taalluk eden davalarda ecrimisil ve tazminat gibi taleplerde de bulunulduğu takdirde harç, gayrimenkulün değeri ile talebolunan tazminat ve ecrimisil tutarı üzerinden alınır. Değer tayini mümkün olan hallerde dava dilekçelerinde değer gösterilmesi mecburidir. Gösterilmemişse davacıya tesbit ettirilir. Tesbitten kaçınma halinde, dava dilekçesi muameleye konmaz. Noksan tesbit edilen değerler hakkında 30 uncu madde hükmü uygulanır" hükmü yer almaktadır.
Öte yandan, Harçlar Kanunu harç alınmasını veya tamamlanmasını yanların isteklerine bırakmamış; değinilen yönün mahkemece kendiliğinden (re"sen) gözetilmesi gerektiğini hükme bağlamıştır. 492 sayılı Harçlar Kanunun 32.maddesinde yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılmayacağı vurgulanmıştır. Aynı Yasanın 30. maddesinde ise; "Muhakeme sırasında tespit olunan değerin, dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa, yalnız o celse için muhakemeye devam olunur, takip eden celseye kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilam harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. Hukuk Muhakemeleri Kanununun 150 nci maddesinde gösterilen süre içinde dosyanın muameleye konulması, noksan olan harcın ödenmesine bağlıdır."" düzenlemesine yer verilmiştir.
Hal böyle olunca; taşınmaz başında keşif yapılarak Harçlar Kanunu 16. madde uyarınca dava değerinin belirlenmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken dava dilekçesinde gösterilen değer esas alınarak temyiz isteğinin reddine karar verilmesi hatalıdır.
Davacı vekilinin değinilen yön itibariyle yerinde görülen temyiz itirazının kabulü ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 371/...-a maddesi uyarınca ... Bölge Adliye Mahkemesi .... Hukuk Dairesi kararının BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair hususların incelenmesine şimdilik yer olmadığına, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 373/2. maddesi gereğince dosyanın kararı veren ... Bölge Adliye Mahkemesi .... Hukuk Dairesi’ne gönderilmesine, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 25/05/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.