MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki kooperatif üyeliğinden ihraç kararının iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı vekili, üyesi olduğu davalı birlikten, 08.06.2011 tarihli yönetim kurulu kararıyla ihraç edildiğini, kararın anasözleşmedeki toplantı nisabı sağlanmadan ve haksız şekilde ve seçim sonuçlarını etkileme amacıyla alındığını ileri sürerek, ihraç kararının yoklukla malul olduğunun tespiti, olmadığı takdirde iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacının, üyelik yükümlülüklerini yerine getirmemesi ve birlik aleyhine faaliyette bulunması nedeniyle üyelikten çıkarıldığını, çıkarılma kararının haklı nedenlere dayandığını, anasözleşme ve yönetmelik hükümlerinin verdiği görev ve yetki çerçevesinde karar verildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; davacının ihracına gerekçe yapılan "birlik aleyhinde faaliyette bulunma" eylemin sabit olmadığı, ihraç nedeninin bulunmadığı, Birlik Başkanı ve Yöneticileri hakkında zimmet ve görevi kötüye kullanma suçlarından dolayı açılan davanın derdest olduğu, davacıyla birlikte ihraç edilen 27 üyenin de, olağanüstü genel kurulun yapılması için imza toplayan kişiler olduğu gerekçesiyle, davanın kabulü ile davacının, davalı birlik üyeliğinden çıkarılmasına ilişkin 08.06.2011 tarih ve 222 sayılı kararının iptaline karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Dava, ihraç kararının iptali istemine ilişkindir.
5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu"nun 10. maddesine dayanılarak hazırlanan ve 08.04.2011 tarihli Resimi Gazete"de yayımlanan Islah Amaçlı Hayvan Yetiştirici Birliklerinin Kurulması ve Hizmetleri Hakkında Yönetmelik"in "Üyelikten Düşme, Çıkma ve Çıkarılma, Üyelikten Çıkmanın Sınırlandırılması" başlıklı 38. maddesinin 6. bendi, " Üyelikten çıkarılma Birlik yönetim kurulu geçici ihraç kararı şeklinde olup geçici ihraç kararı verilen üyelerin hakları askıya alınır. Bu karar, yapılacak ilk Genel kurulda kesin karara bağlanır." hükmünü; aynı maddenin 7. bendi "Üyeler, çıkarılma kararına tebliği tarihinden itibaren üç ay içerisinde, birliğin bulunduğu adli mercilerde iptal davası açabilirler. Üç ay içerisinde mahkemeye başvurmak üzere itiraz edilmeyen çıkarılma kararı kesinleşir. Genel Kurul kararı gerektirmez." hükmünü; davalı birliğin anasözleşmesinin 10. maddesinin ilk iki fıkrası da, "Anasözleşmede gösterilmeyen nedenlerle üyeler üyelikten çıkarılamaz.Üyelikten çıkarılma, birlik yönetim kurulu geçici ihraç kararı şeklinde olur. Bu karar, yapılacak ilk genel kurulda kesin karara bağlanır. Üyeler, çıkarılma kararına tebliğ
tarihinden itibaren 3 ay içerisinde, birliğin bulunduğu adli mercilerde iptal davası açabilirler, 3 ay içerisinde mahkemeye başvurmak üzere itiraz edilmeyen çıkarılma kararı kesinleşir." hükmünü içermektedir.
Islah Amaçlı Hayvan Yetiştirici Birliklerinin Kurulması ve Hizmetleri Hakkında Yönetmeliğin ve davalı birliğin anasözleşmesinin anılan hükümleri, yönetim kurulu kararı ile ihraç edilen üyeye, doğrudan mahkemeye dava açma hakkı tanınmakta olup, mahkemeye doğrudan dava açmayı tercih etmeyen üye için genel kurulca karar alınması gerektiği öngörülmüştür. Davalı birlik tarafından davacı üyeye, ihraç kararının bildirimine ilişkin keşide edilen ihtarnamede, çıkarılma kararı aleyhine mahkemeye dava açılabileceği de belirtilmiştir. Somut olayda, davacı, yönetim kurulunun üyelikten çıkarma kararından itibaren 3 ay içerisinde süresinde işbu davayı açmış olup, genel kurulca ihraç hakkında karar alınması gerekmemektedir. Buna rağmen davalı kooperatifin dava sırasında 11.11.2012 tarihinde genel kurulda davacının ihracını kendiliğinden görüşmesi ve ihracı onaylamasının yönetmelik ve anasözleşmede, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"nun 16. maddesindeki gibi bir dayanağı bulunmamaktadır. Diğer yandan, yönetmeliğin 38/5-b, anasözleşmenin 9-b maddesinde yazılı ihraç nedeninin somut ve kesin olarak kanıtlanamadığı gerekçesiyle yetinilmesi gerekirken, diğer gerekçelere de dayanılması isabetsiz ise de, sonucu itibariyle doğru olan kararın, HUMK"nın 438/son maddesi uyarınca gerekçesi kısmen değiştirilmek suretiyle onanması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile kararın kısmen değişik gerekçe ile ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edenden alınmasına, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 12.01.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.