MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki eğitim ve öğretim giderlerinden kaynaklanan alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
YARGITAY KARARI

Davacı, Pilot üsteğmen olarak görevli olan davalının mecburi hizmet süresini tamamlamadan malulen emekliye sevkini talep edildiğini, davalının 19/10/2006 tarihinde adi malul olarak emekliye ayrıldığını, mecburi hizmet süresini tamamlamadığını belirterek, fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydı ile asıl alacak ve ayrılış tarihine kadar hesaplanan faizi ile birlikte toplam 87.386,00 TL ile asıl alacak olan 19.187,00 TL"nin ayrılış tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini istemiştir.
02.10.2014 tarihli ıslah dilekçesi ile;asıl alacak ve ayrılış tarihine kadar hesaplanan faizi ile birlikte toplam 93.756,02 TL ile asıl alacak olan 22.333,43 TL"nin ayrılış tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile, 6.588,95TL asıl alacak, 20.498,46 TL işlemiş yasal faiz olmak üzere toplam 27.087,41TL"nin (asıl alacağa ayrılış tarihi olan 16/11/2006 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte) davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davacının fazlaya ilişkin taleplerinin reddine, karar verilmiş; hükmün taraflarca temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 13. Hukuk Dairesi"nin 18/10/2017 tarih ve 2017/2027 Esas, 2017/9650Karar sayılı ilamı ile, 6318 sayılı Yasanın 48.maddesi ve 926 sayılı Yasanın 113.maddesinin 1.fıkrasının (d) bendi uyarınca pilotaj eğitimini (pilot adaylarına verilen uçuş eğitimi) bitirenlerin, yükümlülüklerinin buralarda geçen sürelerin iki katı kadar uzatılacağı düzenlemesinden yola çıkılarak kalan mecburi hizmet süresinin hesaplandığını, davalının Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişiğinin kesildiği 2006 yılından sonra 03.06.2012 tarihinde 6318 sayılı Yasanın yürürlüğe girdiği ve böylece ilişik kesme tarihinden sonra yürürlüğe giren yasa hükmünün davacı aleyhine uygulanamayacağı gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda davanın kısmen kabulü ile, 48,08 TL asıl alacak ve 215,86 TL işlemiş yasal faiz olmak üzere toplam 263,94TL"nin (asıl alacağa ayrılış tarihi olan 16/11/2006 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte) davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davacının fazlaya ilişkin taleplerinin reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Dava, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu"nundan kaynaklanan eğitim ve öğretim alacağının tahsili istemine ilişkindir.926 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu"nun 112. maddesine 03.07.2003 tarihinde 4917 Sayılı Yasa ile eklenen 5. maddesinde “Türk Silâhlı Kuvvetleri’nden her ne şekilde olursa olsun mecburî hizmet yükümlülüğünü tamamlamadan ayrılan veya ilişiği kesilen subay ve astsubaylar (Türk Silâhlı Kuvvetleri’nde görev yapamaz şeklinde sağlık raporu alanlar ile vazife malûlü olarak Türk Silâhlı Kuvvetleri’nden ayrılanlar hariç), her yıl kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından belirlenen; askerî öğrenci, subay ve astsubay nasbedildikten sonra kendilerine yapılan öğrenim, eğitim ve yetiştirme masraflarını, yükümlülük sürelerinin eksik kalan kısmı ile orantılı olarak kanunî faizi ile birlikte tazminat olarak öderler. Öğrenim, eğitim ve yetiştirme masraflarının hangi unsurlardan oluşacağı ve tahsiline ilişkin usul ve esaslar; Millî Savunma, İçişleri ve Maliye Bakanlıkları tarafından müştereken yürürlüğe konulacak yönetmelikte belirlenir"" hükmü yer almaktadır. Yasanın uygulanmasını gösteren ve 17.12.2005 tarihinde yürürlüğe giren Türk Silahlı Kuvvetleri Personelinin Öğrenim, Eğitim ve Yetiştirme Masraflarının Tespitine Dair Yönetmelik"in (09.11.2013 tarihli yönetmelik ile değişik) 5. maddesinde ise, Türk Silahlı Kuvvetlerinde görev yapamaz şeklinde sağlık raporu alanlar ile vazife malûlü olarak ayrılanlar hariç olmak üzere her ne şekilde olursa olsun mecburi hizmet yükümlülüğünü tamamlamadan ayrılan veya ilişiği kesilen subay ve astsubaylar ile ilgili maliyet hesabında dikkate alınacak gider kalemleri açıklanmış; aynı Yönetmeliğin 6. maddesinin (b) fıkrasında masrafların yapıldığı yıl esas alınarak, ayrıldığı ve ilişiğinin kesildiği tarihe kadar kanuni faizi hesaplanarak tazminat hesabı yapılacağı; yine Yönetmeliğin geçici maddesinde ise yönetmeliğin yayımlandığı tarihte henüz ödeme yapmamış, ancak Türk Silahlı Kuvvetlerden ilişiği kesilmiş personele de bu yönetmelik hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiştir.
Dosyanın incelenmesinde; davalının 1994 ile 1998 yılları arasında Hava Harp Okulu’nda eğitim gördükten sonra 30.08.1998 tarihinde subay olarak nasbedildiği, ancak; mecburi hizmetini tamamlamadan 2006 yılında ilişiğinin kesildiği anlaşılmakta olup, davalının bu sırada ayrıca hayatta kalma kurtulma kursu, uçuş emniyet kursu, başlangıç uçuş eğitimi, temel uçuş eğitimi ve diğer uçuş eğitimlerine katıldığı iddia edilmektedir. Yukarıda sözü edilen yasa ve yönetmelik hükümleri dikkate alındığında; davalının harp okulu giderleri ile birlikte katılmış olduğu tüm kurslarda ve eğitimlerde kendisine yapılan masrafları da kalan mecburi hizmetiyle orantılı olarak ödemesi gerekmektedir.
Davalının katıldığı tüm kurslara ilişkin tüm belgeler öncelikle davacı idareden temin edilmeli ve davalının katıldığı uçuş eğitimlerinde yağ, yakıt ve yedek parça giderlerinden sorumlu olmayacağı düşüncesiyle bu masrafları hesaplamada dikkate almayan bilirkişi raporuna göre hüküm kurularak eksik tazminata hükmedilmiş olması hatalı olup bozmayı gerektirir.
3- 12.07.2012 günlü Resmi Gazete"de yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunan 6353 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun"un Geçici 1. maddesinin 2. fıkrasında "Türk Silahlı Kuvvetlerine bağlı her derecedeki eğitim kurumuna 1997 ve sonraki yıllarda giren ve askeri öğrencilikten kendi isteğiyle ayrılan veya sağlık sebepleri dışında askeri öğrencilikten çıkarılanlardan; yüklenme ve kefalet senetlerinde yazılı olsa dahi ilaç ve tedavi giderleri, kitap, kırtasiye giderleri, öğrenci harçlıkları ile yiyecek giderinin yarısı ve bunlara tekabül eden faizleri geri alınmaz. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte ödemeleri devam edenler ile bu konuda açılmış davaları sonuçlanmamış veya kesin hükme bağlanmış olanlar da bu madde hükümlerinden yararlandırılır. Ödemesi devam edenlerden bu madde çerçevesinde yapılacak hesaplamaya göre fazla ödeme yapmış olanlar ile bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce ödemesini tamamlamış olanlara geri ödeme yapılmaz. Bu maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ile Millî Savunma Bakanlığınca müştereken belirlenir" hükmü yer almaktadır. Bu madde ile yapılan düzenleme, askeri okullara 1997 ve sonraki yıllarda giren ve askeri öğrencilikten kendi isteğiyle ayrılan veya sağlık sebepleri dışında askeri öğrencilikten çıkarılan kişiler için geçerli olup, askeri okullardan mezun olduktan sonra subay, astsubay, uzman jandarma vs. olarak Türk Silahlı Kuvvetler emrinde çalışmakta iken ilişiği kesilenler için uygulanması mümkün olmadığı halde, mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda davalının borcu belirlenirken; 6353 Sayılı Kanun hükümleri uygulanmış ve mahkemece bu rapor doğrultusunda karar verilmiştir.
Davalı hakkında uygulanması gereken 17.12.2005 tarihinde yürürlüğe giren Türk Silahlı Kuvvetleri Personelinin Öğrenim, Eğitim ve Yetiştirme Masraflarının Tespitine Dair Yönetmeliğin 5. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi olup 09.11.2013 tarihinde "öğrenci harçlıkları, kitap kırtasiye", "ilaç-tedavi giderleri" ile "personel ve amortisman ibareleri yürürlükten kaldırılmış, "yiyecek" ibaresi "yiyecek masraflarının yarısı" olarak değiştirilmiştir. Birinci fıkrasının sonuna "01.01.1997 ve sonrasında imzalanan yüklenme senetleri dikkate alınarak hesaplanacak tazminat miktarlarında bu Yönetmelik hükümleri esas alınır" şeklinde değiştirilmiş olup bu değişiklik nedeniyle davalının yüklenme senedini 1997’den önce imzaladığı anlaşıldığından söz konusu değişikliği uygulayan rapora göre karar verilmiş olması hatalı olup bozmayı gerektirir.
SONUÇ; Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davacının ikinci ve üçüncü bendin kapsamı dışındaki sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci ve üçüncü bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın temyiz eden davacı yararına BOZULMASINA, 6100 sayılı HMK"nin geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nin 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 25/03/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.