MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMESİ : Bakırköy 17. İş Mahkemesi

TÜRK MİLLETİ ADINA
KARAR

A)Davacı İstemi:
Davacı, 01/09/1989 - 01/09/1992 tarihleri arasında davalı işveren nezdinde geçen çalışmasının tespitini talep etmiştir.
B)Davalı Cevabı:
Davalı ...’ne usulüne uygun tebliğ yapıldığı halde davaya cevap vermediği anlaşılmıştır.
Feri müdahil SGK vekili, davanın reddini savunmuştur.
C)İlk Derece Mahkemesi Kararı:
Davanın kısmen kabulü ile, davacının; 01.09.1989 - 31.12.1989 arası 120 gün günlük 4.784-TL, 01.01.1990 - 30.06.1990 arası 180 gün günlük 5.950-TL, 01.07.1990 - 31.08.1990 arası 60 gün günlük 7.467-TL ücretle davalı işyerinde çalıştığının tespitine karar verilmiştir.
D) İstinaf Başvurusu :
Karara karşı feri müdahil vekilince istinaf yoluna başvurulmuştur.
E)Bölge Adliye Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı:
Bölge Adliye Mahkemesince feri müdahil vekilinin istinaf başvurularının HMK"nın 353/1-b maddesinin 1. alt bendi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
F)Temyiz:
Feri müdahil vekili tarafından kararın bozulmasına karar verilmesi talep olunmuştur.
G) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlerle temyiz kapsam ve nedenlerine göre; feri müdahil Sosyal Güvenlik Kurumu vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
506 sayılı Kanun"un 79 ve 5510 sayılı Kanun"un 86"ncı maddelerinde düzenlenen hizmet tespiti davasında ispat yönteminin ne şekilde olması gerektiğine dair herhangi bir açıklama bulunmadığından, kamu düzenine ilişkin bu tür davalarda taraflar her türlü delile dayanabileceği gibi mahkemece kendiliğinden araştırma ilkesine göre delil toplanabilir ve inceleme yapılabilir.
Prim (sosyal sigorta primi) kelimesinin sosyal güvenlik hukuku açısından tanımı ise, yürürlükte bulunan sosyal sigorta mevzuatı bakımından, sigortalılara yapılacak sosyal sigorta yardımları ile Kurumun yönetim giderlerini karşılamak amacıyla yasaca belirlenen usul ve esaslara göre sigortalıdan ve işverenden zorunlu olarak alınan nakit şeklinde yapılabilir. (Güzel, A./Okur, A.R./ Caniklioğlu, N.: Sosyal Güvenlik Hukuku, 16. Baskı, İstanbul 2016, s. 222). Sosyal sigortalarda prim ödeme yükümlülüğünün muhtevası ve ödenecek primlerin miktarı kanunla belirlenir. Kanun koyucu prime esas kazanç belirlemesi yaptıktan sonra sigortalılar ve varsa işverenleri bu miktarlardan belirli bir oranda prim ödemekle yükümlü tutulmaktadır. (Arıcı, K.; Türk Sosyal Güvenlik Hukuku, Ankara 2015, s. 206).
Bilindiği üzere aksi ispat edilmediği müddetçe çalışanların asgari ücret düzeyinde ücret kazandıkları kabul olunmalıdır.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun "Taleple bağlılık ilkesi" başlıklı 26.maddesi gereğince "Hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir."
Dava dilekçesinin talep sonucunun incelenmesinden, davacının 01/09/1989 - 01/09/1992 tarihleri arası Kuruma bildirilmeyen hizmetinin tespitinin dava konusu yapıldığı , mahkemece talep aşılarak prime esas kazanç tespit edildiği ve tespit edilen ücretin ise karar verilen tarihteki asgari ücret tutarlarından az olduğu anlaşılmaktadır.
İlk Derece Mahkemesince bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, feri müdahil SGK vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ilk derece mahkemesi hükmü bozulmalıdır.
Ne var ki, bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HMK"nun 370/2. maddesi uyarınca hüküm bozulmamalı düzeltilerek onanmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; İlk Derece Mahkemesi Kararının Hüküm fıkrasının birinci paragrafının silinerek yerine;
“Davanın kısmen kabulü ile, davacının;
01.09.1989 - 31.12.1989 arası 120 gün asgari ücretle,
01.01.1990 - 30.06.1990 arası 180 gün asgari ücretle,
01.07.1990 - 31.08.1990 arası 60 gün asgari ücretle, davalı işyerinde çalıştığının tespitine” rakam ve sözcüklerinin yazılmasına ve hükmün bu düzeltilmiş şekli ile ONANMASINA, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 24/02/2020 gününde oybirliği ile karar verildi.