3. Hukuk Dairesi 2017/9026 E. , 2018/2171 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki kiralananın tahliyesi davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, davalının aralarında akdedilen 01.07.2008 başlangıç tarihli 1 yıl süreli kira sözleşmesi ile kiracı olduğunu oğlunun askerden gelip işsiz olduğu için taşınmaza ihtiyacı bulunduğunu belirterek davalının kiralanandan tahliyesine karar verilmesini istemiştir.
Davalı, ihtiyacın samimi olmadığını, davacının başka taşınmazları da olduğunu belirterek davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın kabulü ile ihtiyaç nedeni ile akdin feshine, davalının taşınmazdan tahliyesine karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Karar ve ilam harcı, maktu ve nispi olmak üzere iki çeşittir. (492 sayılı Kanun"un 15.,21. maddeleri). Bu anlamda davanın maktu veya nispi harca tabi olup olmaması, kural olarak dava konusunun para ile değerlendirilebilir olup olmamasına göre değişmektedir. Nispi harç, konusu belli bir değerle (para veya para ile değerlendirilebilen bir şey) ilgili davalarda, hüküm altına alınan değer üzerinden tarifedeki belli nispete göre alınan harçtır (1 Sayılı Tarife, madde III/1-a). Maktu harç ise, konusu belli bir değerle tespit edilemeyen davalarda ve davanın reddine ilişkin kararlardan alınan harçtır (1 Sayılı Tarife, madde III/2-a). Harçlar Kanunu"nun 16/1. maddesinde değer ölçüsüne göre harca tabi işlerde (1) sayılı tarifede yazılı değerlerin; tescil ve tapu kayıt iptali gibi gayrimenkulün aynına taalluk eden davalarda gayrimenkulün değerinin esas alınacağı öngörülmüştür. Dava açılırken harcın eksik alınmış olması halinde, mahkemece davaya devam olunabilmesi için harcın Harçlar Kanun"unun 30 ve 33. maddeleri uyarınca tamamlanması yoluna gidilir ve davacıya eksik harcı yatırması için süre verilir. Şayet verilen süreye rağmen eksik harç ikmal edilmez ise dosya işlemden kaldırılır ve HMK"nun 150. maddesi uyarınca süresinde harç tamamlanarak dava yenilenmez ise davanın açılmamış sayılmasına karar verilir.
Davada dayanılan ve hükme esas alınan 01.07.2008 başlangıç tarihli ve bir yıl süreli ve yıllık 5.000 EURO bedelli kira sözleşmesi konusunda taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Dava niteliği itibariyle konusu para ile değerlendirilebilen davalardan olduğundan yukarıda açıklandığı üzere Harçlar Kanun"unun 30. Maddesi uyarınca tahliye davası yönünden yıllık kira bedeli üzerinden hesap edilerek nispi harç yatırılması zorunludur. Mahkemece davacıdan 25,20 TL peşin harç alınmış, hükümde ise dava nisbi harca tabi olduğu halde karar tarihinde yürürlükte bulunan harç tarifesi gereğince tayin olunan 27,70 TL karar harcından, peşin alınan25,20 TL harcın mahsubu ile bakiye 2,50 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına karar verilmiştir. Mahkemece yıllık 5.000 EURO üzerinden harcın tamamlanması için davacıya süre verilerek sonucuna göre karar verilmesi ve tahliye davasının kabulü halinde son dönemde ödenen 1 yıllık kira bedeli üzerinden nisbi harcın tahsiline hükmedilmesi gerekirken yazılı şekilde eksik harç tamamlanmadan işin esasına girilerek karar verilmesi doğru olmamıştır.
2-) Bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince davalı yararına BOZULMASINA, ikinci bentte açıklanan nedenle davalı tarafın diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440. maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 08.03.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.