MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TESPİT

Taraflar arasındaki davadan dolayı ... 5. Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 29.09.2014 gün ve 2007/113 Esas - 2014/391 Karar sayılı hükmün bozulmasına ilişkin olan 01.03.2018 gün ve 831-1291 sayılı kararın düzeltilmesi süresinde davalı ... miraşçıları vekili ve davalı ... vekili tarafından istenilmiş olmakla, dosya incelendi gereği görüşülüp düşünüldü:

-KARAR-

Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmazsa tenkis isteğine ilişkindir.
Davacılar, 339 ada 318, 511 ada 21, 142, 168 ve 739, 199 ada 40 ve 41 parseller (daha sonra bu iki parsel 44 parsel olarak birleştirilmiş), 260 ada 9, 2716 ada 27, 28 ve 2780 ada 1 parsel sayılı taşınmazların bedellerinin mirasbırakanları ... tarafından ödenerek satın alındığını ancak davalılar adlarına tescil edildiğini, bu işlemlerin mirastan mal kaçırma ve saklı payları ihlal etmek amacı ile muvazaalı olarak yapıldığını ileri sürerek dava konusu taşınmazların davalılar adına olan tapu kayıtlarının iptali ile payları oranında adlarına tesciline, olmadığı takdirde tenkisine karar verilmesini istemişlerdir.
Davalılar... ve ..., dava konusu taşınmazları bedellerini ödemek suretiyle satın aldıklarını bildirip davanın reddini savunmuşlardır.
Davalı ..., dava konusu tüm taşınmazların bedellerinin muris tarafından ödendiğini ancak tapuda kendisi ve diğer davalılar olan erkek kardeşleri adına tescil edildiğini belirterek davayı kabul etmiştir.
Mahkemece, tenkis talebinin kabulüne ilişkin olarak verilen karar Yargıtay 2. Hukuk Dairesince; "1-Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre davalıların aşağıdaki bentler kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yersizdir.
2-Mirasbırakan ...’ın davalılara temlik ettiği herhangi bir taşınmaz bulunmamaktadır. Toplanan delillerden, davanın konusunu oluşturan tenkise tabi taşınmazların üçüncü kişilerden alındığı ancak bedellerinin muris tarafından ödendiği anlaşılmaktadır. Tenkis hesabının da bedele hasren yapılması gerekmektedir.
Mirasbırakan 1988’de ölmüştür. Davalıların taşınmazları alırken muris tarafından verilen paranın miktarının gerektiğinde mahallinde keşif yapılarak tesbit edilmesi, bu tarihten mirasın açıldığı tarihe kadar geçen zaman içerisinde paranın satın alma gücündeki değişikliklerin hesaplanması ve bulunacak değerin tenkis hesabına esas alınması zorunludur. (HGK. 30.11.2005 gün 2005/2-581 esas 672 sayılı kararı ) Bu itibarla yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda araştırma yapılmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
3-Tenkiste saklı pay tamamlanıncaya kadar öncelikle ölüme bağlı tasarruflardan bunun yeterli gelmemesi halinde en son tarihli olandan başlanarak öncesine doğru olmak koşuluyla sağlararası tasarruflar hakkında uygulanır. ( 743 sayılı M.K. md. 512 ).
... ... Köyü 4. pafta, 739 parsel sayılı taşınmaz 1.2.1979 tarihinde satın alınmıştır. 743 sayılı Türk Kanuni Medenisinin 512. maddesi gereğince bu taşınmazla ilgili tenkis hesabı yapılıp sonucuna göre davalıların sorumlu tutulması gerekirken, daha önce satın alınan ... ilçesi ... köyünde bulunan 142 parsel sayılı taşınmazın tenkise tabi tutulması ve bu şekilde yanlış yöntem izlenmesi de usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir." gerekçesi ile bozulmuş; mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda tenkis davasının kabulüne karar verilmiş; anılan karar bu kez de Dairece, "... mahkemenin sabit tenkis oranına göre davalılara kazandırılan malların bölünüp bölünemediklerinin araştırılması, sonucuna göre seçimlik hakkın kullandırılması, hasıl olacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerektiği" belirtilmek suretiyle bozulmuştur.
Hemen belirtilmelidir ki, mirasbırakan ...’ın davalılara temlik ettiği herhangi bir taşınmaz bulunmadığı, davanın konusunu oluşturan tenkise tabi taşınmazların üçüncü kişilerden alındığı ancak bedellerinin muris tarafından ödendiği anlaşıldığına göre, tenkis hesabının bedele hasren yapılması gerektiği açıktır.
Bu durumda, mahkemece yapılacak iş; mirasbırakanın, taşınmazlar alınırken verdiği bedelin (paranın) mirasın açıldığı tarihte ulaştığı değerinin, paranın satın alma gücündeki değişimlerin usulünce belirli kriterler dikkate alınmak suretiyle hesaplanması ve belirlenen değerin tenkisine hükmedilmesinden ibarettir.
Türk Kanunu Medenisinin 506. maddesinde yer alan tercih hakkı ise, kıymetine noksan gelmeksizin taksimi kabil olmayan bir mal temlik edilip de, bu malın tenkise tabi tutulması halinde söz konusu olacağından, somut olayda tercih hakkının kullanılması söz konusu değildir.
Hal böyle olunca; Yerel Mahkemece yukarıdaki ilkeler doğrultusunda araştırma yapılarak tenkise karar verilmiş olmasında bir isabetsizlik yoktur.
Anılan husus, davalıların karar düzeltme isteği üzerine yeniden yapılan incelemede anlaşıldığından; karar düzeltme isteğinin 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu"nun (HUMK) 440. maddesi uyarınca kabulüyle, Dairenin, 01.03.2018 tarihli, 2015/831 - 2018/1291 sayılı BOZMA KARARININ ORTADAN KALDIRILMASINA, Yerel Mahkemenin usul ve yasaya uygun bulunan 29.09.2014 tarihli ve 2007/113 - 2014/391 sayılı kararının ONANMASINA, davalı ... (müteveffa varisleri vekili ve davalı ... "dan 74.80 TL. peşin alınan tashihi karar harcının iadesine, 64.90 TL. Harcında davacılara iadesine, 25.10.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.